7 Cây thuốc xông trị viêm xoang dễ kiếm, hiệu quả không phải ai cũng biết

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CK2 Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII Lê Phương

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

Sử dụng cây thuốc xông trị viêm xoang là một trong số những cách chữa viêm xoang hiệu quả, được khá nhiều chuyên gia và người bệnh tin tưởng sử dụng. Cách làm này sử dụng hoạt chất chữa bệnh sẵn có trong các thảo dược tự nhiên, khá an toàn và hiệu quả. Để đảm bảo tính an toàn và hiệu quả tốt nhất trong điều trị, bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách sử dụng 7 cây thuốc xông trị viêm xoang đang được sử dụng nhiều nhất hiện nay.

Những cây thuốc xông trị viêm xoang có thực sự hiệu quả?

Xông hơi trị viêm xoang là một trong những giải pháp chữa bệnh đơn giản, dễ làm và cho hiệu quả ngay từ những lần đầu tiên. Thông thường các triệu chứng viêm xoang xuất hiện do tình trạng viêm kích ứng niêm mạc lót trong hốc xoang, gây hiện tượng phù nề và bít tắc lỗ thông xoang. Xông hơi sẽ giúp cung cấp thêm độ ẩm, giảm bớt các kích ứng và cải thiện tình trạng phù nề niêm mạc. Nhờ đó, giúp giảm triệu chứng ngứa, chảy nước mũi, ngạt mũi hiệu quả. Ngoài ra, phương pháp này còn có hiệu quả trong việc thư giãn, an thần, làm giảm các cơn đau đầu do xoang.

Để tăng cường hiệu quả của phương pháp xông hơi, người ta thường kết hợp sử dụng các loại thảo dược chứa nhiều tinh dầu, an toàn, lành tính. Phương pháp này đặc biệt hữu hiệu với những trường hợp bệnh nhẹ, mới mắc, triệu chứng còn sơ sài, chưa đe dọa biên chứng.

Hiện nay, trong dân gian có rất nhiều cây thuốc xông trị viêm xoang dễ kiếm và được sử dụng rất phổ biến. Có thể kể đến như cây lá lốt, hoa ngũ sắc, lá trầu không, lá trà xanh, cây giao… và một số loại tinh dầu thảo dược khác.

Các nghiên cứu khoa học cho thấy, trong thành phần hóa học của những loại thảo dược này có chứa một số hoạt chất, đặc biệt là các tinh dầu có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, chống sưng viêm, giảm phù nề. Nhờ vậy, khi sử dụng các loại cây thuốc trị viêm xoang này, người bệnh có thể nhận được một số tác dụng như:

• Cấp ẩm, làm giảm kích ứng niêm mạc mũi xoang, giảm ngứa, hắt hơi, sổ mũi, chảy nước mũi
• Làm loãng dịch mủ nhầy trong hốc xoang, giúp dễ tống ra khỏi xoang mũi, làm thông thoáng đường thở, giúp người bệnh hết nghẹt mũi, dễ thở hơn
• Cải thiện tình trang sưng viêm, phù nề niêm mạc xoang, cải thiện các triệu chứng đau nhức hiệu quả
• Giảm căng thẳng, thư giãn, cải thiện tình trạng đau đầu, mất ngủ do viêm xoang.

Có thể thấy, các cây thuốc xông trị viêm xoang mang lại rất nhiều lợi ích trong điều trị viêm xoang. Cũng đã có rất nhiều trường hợp bệnh nhân viêm xoang áp dụng thường xuyên và thành công trong việc cải thiện triệu chứng bệnh.

7 Cây thuốc xông trị viêm xoang hiệu quả ngay tại nhà

Dưới đây là 7 bài thuốc xông mũi chữa viêm xoang từ các loại cây thuốc được nhiều chuyên gia và người bệnh tin tưởng:

1. Bài thuốc xông mũi chữa viêm xoang từ lá lốt

Lá lốt là một nguyên liệu quen thuộc trong các bữa cơm gia đình. Trong đông y, loại thảo dược này được xem là một vị thuốc kháng khuẩn, có khả năng chống viêm, sát trùng rất tốt.

Để vận dụng triệt để các công dụng của lá lốt trong chữa bệnh viêm xoang, người ta thường sử dụng lá lốt để xông mũi theo cách sau:

• Chuẩn bị 1 nắm lá lốt tươi, rửa sạch, để ráo nước
• Tiến hành đun sôi lá lốt với khoảng 1 lít nước sạch trong khoảng 5 – 10 phút. 
• Trong thời gian đợi nước đun lá lốt sôi, người bệnh cần tiến hành rửa mũi bằng nước muối sinh lý. Sau đó xì nhẹ mũi và lấy khăn sạch thấm khô nước đọng tại mũi.
• Khi nước đun lá lốt sôi, đổ ra thau hoặc chậu nhỏ sạch.
• Trùm chăn kín đầu và tiến hành hít sâu thở đều với hơi nước thoát ra từ chậu nước lá lốt.
• Thời gian xông mũi bằng lá lốt cần khoảng 10 mỗi ngày, mỗi ngày thực hiện 1 – 2 lần. Sau khi xông, day đều 2 cánh mũi và xì nhẹ để đẩy hết dịch mủ ứ đọng trong mũi ra ngoài.

2. Bài thuốc xông chữa viêm xoang từ cây hoa ngũ sắc

Một số nghiên cứu hiện đại cho thấy, trong thành phần hoa ngũ sắc có chứa một lượng lớn các chất chống viêm, giảm sưng nề, rất hiệu quả trong việc điều trị bệnh viêm xoang.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị 1 nắm cả hoa và lá cây ngũ sắc, rửa sạch và để ráo nước
• Cho nắm cây ngũ sắc đã chuẩn bị này đun cùng 2 lít nước sạch. Đun sôi nhỏ lửa trong khoảng 10 phút thì tắt bếp.
• Trước khi tiến hành xông hơi, người bệnh cần tiến hành làm sạch mũi xoang bằng cách rửa mũi với dung dịch nước muối sinh lý.
• Trùm khăn kín toàn bộ cơ thể và tiến hành xông hơi với nồi nước hoa ngũ sắc mới đun.
• Xông trong khoảng 10 – 15 phút hoặc cho đến khi nước trong nồi đun đã nguội.
• Thực hiện xông mỗi ngày 1 – 2 lần, liên tục trong nhiều ngày để nhận thấy hiệu quả cải thiện rõ rệt.

Lưu ý: Khi mới bắt đầu xông, người bệnh có thể hơi nóng rát và chảy nhiều nước mũi hơn. Đây là hiện tượng khá bình thường để cơ thể loại bỏ chất dịch nhầy còn ứ đọng, làm thông thoáng đường thở và cải thiện các triệu chứng sưng viêm hiệu quả.

3. Bài thuốc xông trị viêm xoang từ lá trà xanh

Lá trà xanh không chỉ chứa nhiều hoạt chất chống viêm sát trùng mà còn có một lượng không nhỏ các vitamin và chất chống oxy hóa. Nhờ những hoạt chất này, khi sử dụng lá trà xanh, niêm mạc xoang nhanh chóng được giảm viêm, giảm phù nề và tái tạo, làm lành tổn thương tốt hơn. Bên cạnh đó, xông hơi bằng lá trà xanh vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ còn giúp thư giãn, giảm đau đầu và cải thiện tình trạng mất ngủ do viêm xoang hiệu quả.

Cách sử dụng lá trà xanh trong bài thuốc xông hơi trị viêm xoang là:

• Vệ sinh 2 cánh mũi sạch sẽ, đúng cách với nước muối sinh lý trước khi xông
• Lấy một nắm lá trà xanh rửa sạch, ngâm trong 1 cốc lớn nước sôi, thêm một ít muối hạt.
• Sau khoảng 2 – 3 phút ngâm lá trà xanh, bê cốc nước trà lại gần mũi, giữ khoảng cách hợp lý để có thể hít thở mà không bị bỏng hơi.
• Dùng tay bịt một bên mũi rồi hít thở sâu bằng bên mũi còn lại với hơi nước lá trà xanh, sau đó đổi bên.
• Thực hiện liên tục cách làm này 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng và buổi tối trước khi đi ngủ để cải thiện giấc ngủ tốt hơn.

4. Trầu không – Cây thuốc trị viêm xoang hiệu quả ngay lần đầu

Hàm lượng tinh dầu cao trong lá trầu không có hiệu quả giảm viêm, giảm phù nề, chống viêm rất hiệu quả. Thực hiện xông hơi bằng lá trầu không thường xuyên sẽ giúp hỗ trợ cải thiện các triệu chứng nghẹt mũi, chảy nước mũi, đau nhức đầu – mũi rất hiệu quả.

Cách làm như sau:

• Chuẩn bị nắm lá trầu không bánh tẻ, không quá non, rửa sạch rồi ngâm với nước muối pha loãng
• Để ráo nước rồi vò nát nắm lá trầu này
• Đun sôi 2 lít nước trong nồi sạch. Khi nước sôi thả lá trầu không đã vò nát vào rồi đun tiếp thêm 10 phút nữa.
• Vệ sinh và xì mũi sạch bằng nước muối sinh lý rồi trùm khăn kín đầu và tiến hành xông hơi.
• Thời gian mỗi lần xông khoảng 15 phút. Thực hiện mỗi tuần 3 lần để an toàn và đạt hiệu quả tốt nhất.

5. Bài thuốc xông trị viêm xoang bằng cây giao

Những hoạt chất, chủ yếu lá tinh dầu có trong cây giao có tác dụng tiêu diệt và ức chế sự phát triển của vi khuẩn hiệu quả. Những hoạt chất này khi đi vào mũi sẽ nhanh chóng cải thiện tình trạng sưng viêm và phù nề niêm mạc mũi xoang, làm giảm các triệu chứng bệnh xoang hiệu quả.

Cách thực hiện bài thuốc xông như sau

• Chuẩn bị khoảng 15 – 20 đốt cây giao, rửa sạch rồi dùng dao chẻ đôi từng đốt. Lưu ý sơ chế các đốt giao cẩn thận để tránh mủ cây giao bắn vào mắt hoặc các vùng niêm mạc khác gây bỏng, độc.
• Cho lượng đốt giao đã chuẩn bị vào ấm có vòi, đun sôi nhỏ lửa với khoảng 500 – 1000ml nước trong 5 -10 phút.
• Trong thời gian chờ nước sôi, người bệnh có thể tiến hành vệ sinh sạch sẽ mũi bằng nước muối sinh lý.
• Dùng 1 tờ lịch to để cuộn thành ống dài với đường kích 2 đầu ống bằng đường kính vòi ấm. Hoặc có thể sử dụng các ống tre, ống xông có đường kính tương tự.
• Khi nước sôi, tắt bếp và đưa 1 đầu ống xông đã chuẩn bị đặt vào vòi ấm đun, đầu kia đưa lại gần mũi để hít thở hơi nước tỏa ra. Lưu ý giữ khoảng giữa đầu ống xông và mũi để có thể hít thở hết hơi nước thoát ra an toàn, tránh bị bỏng hơi. 
• Thực hiện xông hơi trong khoảng 10 -15 phút, mỗi ngày 2 lần vào buổi sáng và tối trước khi đi ngủ.

6. Xông mũi bằng bồ kết trị viêm xoang

Hàm lượng cao hoạt chất saponin có trong các quả bồ kết khô có tác dụng chống viêm nhiễm, phù nề, tiêu diệt vi khuẩn và cải thiện triệu chứng bệnh viêm xoang hiệu quả.

Để sử dụng bồ kết trong bài thuốc xông trị viêm xoang, người bệnh có thể thực hiện theo 2 cách sau:

• Cách 1: Chuẩn bị 1 vài quả bồ kết, rửa sạch cho vào nồi nước. Tiến hành đun sôi trong khoảng 15 phút để hàm lượng saponin hòa tan hoàn toàn vào nước. Sau 5 phút, tắt bếp, vệ sinh sạch mũi bằng nước muối sinh lý rồi tiến hành xông hơi. Thực hiện liên tục mỗi ngày 1 lần, mỗi lần kéo dài khoảng 10 phút.
• Cách 2: Lấy 1 – 2 quả bồ kết khô. vò nát hoặc giã nhỏ rồi đem nướng đến khi có mùi thơm. Hít lấy phần khói thoát ra từ quả bồ kết đang nướng trong khoảng 5 phút. Thực hiện cách này liên tục trong ít nhất 10 ngày, mỗi ngày 3 – 4 lần để cải thiện triệu chứng bệnh xoang.

7. Cách xông trị viêm xoang từ thảo dược chứa nhiều tinh dầu hoặc tinh dầu có sẵn

Một số loại thảo dược chứa nhiều tinh dầu bạc hà, sả, chanh, tràm… đều có thể giúp người bệnh viêm xoang khai thông đường thở, làm giảm nghẹt mũi, chảy nước mũi, khó thở…. Thực hiện cách xông hơi bằng các thảo dược này vào buổi tối trước khi đi ngủ còn có tác dụng thư giãn, giảm nhẹ các cơn đau đầu, đau trán, mất ngủ khi bị viêm xoang.

Với cách xông hơi này, người bệnh cần:

• Chuẩn bị một ít thảo dược tự nhiên chứa tinh dầu như bạc hà, chanh, sả hoặc tràm. Nếu không thể chuẩn bị, người bệnh có thể sử dụng ngay tinh dầu có sẵn.
• Rửa sạch phần nguyên liệu thảo dược đã chuẩn bị, ngâm với nước muối pha loãng trong khoảng 10 – 15 phút.
• Đun sôi khoảng 1 – 1,5 lít nước sạch. Khi nước sôi, cho thảo dược vào, đun sôi thêm 3 – 5 phút nữa thì tắt bếp
• Vệ sinh sạch sẽ mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý rồi tiến hành xông hơi bằng cách trùm khăn kín toàn đầu mặt.
• Nếu sử dụng tinh dầu có sẵn, người bệnh chỉ cần nhỏ 1 vài giọt tinh dầu vào chậu hoặc bát nước sôi rồi tiến hành xông hơi.
• Thực hiện liên tục mỗi ngày 2 – 3 lần, liên tục trong khoảng 10 ngày để nhanh chóng đẩy lùi các triệu chứng bệnh.

Dứt điểm viêm xoang với bài thuốc từ cây Tang diệp

Tang diệp là một trong những cây thuốc nam quý chuyên trị các bệnh viêm đường hô hấp trên như viêm xoang. Sở dĩ tang diệp có thể tác động tốt đến hệ hô hấp là nhờ hàm lượng tinh dầu và thành phần hóa học có nhiều flavonoid, vitamin…

Đặc biệt là các flavonoid nổi trội như Rutin giúp lưu thông máu; Quercetin chống lại các gốc tự do, giải tỏa căng thẳng, cải thiện giấc ngủ. Còn theo YHCT, nó là vị thuốc quy vào kinh phế, can với tác dụng phát tán phong nhiệt, thanh lọc phổi, trừ ho, giảm đau đầu, chóng mặt…

Mặc dù là cây thuốc nam quý nhưng cũng theo bác sĩ Phương cho biết:: “Việc chỉ dùng một cây thuốc đơn lẻ không thể chữa khỏi viêm xoang. Bởi dược chất của một cây thuốc không đủ khả năng loại bỏ số lượng lớn tác nhân gây bệnh. Nếu kết hợp nhiều thảo dược tương tự trong một bài thuốc thì hiệu quả sẽ vượt trội hơn nhiều lần”.

Với mục tiêu kết hợp nhiều vị thuốc theo nguyên tắc và cơ chế điều trị chuyên sâu, nhằm nâng cao tối đa hiệu quả trị bệnh, đội ngũ chuyên gia, bác sĩ tại Nhất Nam Y Viện đã dày công nghiên cứu hơn 30 bài thuốc quý của Thái y viện triều Nguyễn được ghi lại trong cuốn Châu bản triều Nguyễn – Ngự dược nhật ký. Trong đó có cả những bài thuốc chuyên dùng để chữa bệnh về hô hấp cho vua chúa, kết hợp với những bài chữa bệnh ôn dịch của triều Nguyễn.

Chuyên gia lưu ý cách sử dụng bài thuốc xông chữa viêm xoang an toàn

Để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả tối đa trong quá trình sử dụng cây thuốc xông trị viêm xoang, bác sĩ lê Phương khuyên người bệnh cần chú ý một số vấn đề quan trọng sau:

• Rửa mũi, xì mũi và vệ sinh mũi sạch sẽ trước khi tiến hành xông hơi bằng thảo dược
• Trong quá trình xông cần trùm kín vùng đầu mặt để hơi nước di chuyển theo một đường nhất định, không thoát ra ngoài, đạt hiệu quả điều trị tốt hơn.
• Khi bắt đầu xông hơi, cần chú ý giữ khoảng cách giữa mặt và nước xông, tránh để mặt quá gần có thể gây bỏng hơi. Nếu để mặt quá xa nước, lượng hơi nước hít được sẽ giảm đi đáng kể. Khoảng cách tối ưu khoảng 25 cm.
• Sau một thời gian xông, nếu nước bắt đầu nguội bớt, người bệnh có thể đưa mặt lại gần nước xông hơn. Hoặc có thể khuấy đều chậu nước để hơi nước bốc lên hoàn toàn.
• Các bài thuốc xông hơi chữa viêm xoang chỉ phù hợp với những trường hợp bệnh nhẹ, mới chớm mắc. Với những trường hợp nặng hơn, cách làm này chỉ có tác dụng hỗ trợ cải thiện triệu chứng, không có tác dụng chữa bệnh. Người bệnh cần đi khám và điều trị phù hợp tại các cơ sở y tế.
• Không sử dụng phương pháp xông hơi với những người bệnh bị dị ứng với 1 trong số các nguyên liệu của bài thuốc xông.
• Cần kết hợp chế độ ăn uống, luyện tập thể thao và nghỉ ngơi hợp lý để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất.
• Uống đủ nước mỗi ngày, hạn chế tối đa việc sử dụng các chất kích thích, tránh xa các dị nguyên và môi trường ô nhiễm
• Khi áp dụng các bài thuốc xông trị viêm xoang, nếu nhận thấy có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như khó thở, ban đỏ, dị ứng, ù tai, chóng mặt… người bệnh cần ngừng sử dụng và đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và xử lý kịp thời.

Sử dụng cây thuốc xông trị viêm xoang là phương pháp chữa bệnh không hề xa lạ với nhiều người bệnh xoang. Phương pháp này khá an toàn và cho hiệu quả ngay từ những lần sử dụng đầu tiên. Tuy nhiên, nếu chỉ sử dụng đơn lẻ các cây thuốc xông thì khó có thể điều trị dứt điểm bệnh viêm xoang.