Bị viêm xoang gây mất ngủ phải làm sao để ngủ ngon, ngủ sâu?

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CK2 Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII Lê Phương

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

Viêm xoang gây mất ngủ là tình trạng phổ biến ở những người bệnh xoang, đặc biệt là viêm xoang mãn tính. Tình trạng này diễn ra gây ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống và sức khỏe của người bệnh. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết về tình trạng này và hướng dẫn người bệnh một số biện pháp cải thiện giấc ngủ tốt hơn.

Bệnh viêm xoang có gây mất ngủ không?

Viêm xoang là bệnh lý viêm nhiễm gây sưng nề, tắc nghẽn các lỗ thông xoang, khiến nước và chất nhầy trong các hốc xoang không thoát ra ngoài được. Sự tắc nghẽn này gây ra các cơn đau đầu, đau và tăng áp lực ở trán, hàm, má, răng, sưng mí mắt và các mô xung quanh mắt, mất mùi và nghẹt mũi. Trong các trường hợp nhiễm trùng nặng hơn, bệnh thậm chí có thể gây đau tai, đau cổ và đau sâu ở đỉnh đầu. 

Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống vào ban ngày. Vào ban đêm, sự tắc nghẽn dịch nhầy và các cơn đau do viêm xoang còn có khiến người bệnh dễ mất ngủ, gián đoạn giấc ngủ. Nghiêm trọng hơn các tình trạng rối loạn hơi thở dẫn đến ngưng thở khi ngủ.

Nguyên nhân bệnh viêm xoang gây mất ngủ được các nhà khoa học giải thích theo 4 lý do sau:

• Khi bị viêm xoang, dịch mủ và chất nhầy ứ đọng lại tại các hốc xoang khiến người bệnh bị nghẹt mũi, chảy nước mũi, đau đầu, đau nhức mũi và khó thở. Hiện tượng khó thở sẽ gia tăng khi người bệnh nằm xuống. Do vậy, người bệnh xoang thường có xu hướng khó đi vào giấc ngủ và dễ mất ngủ hơn.
• Vào ban đêm, dịch tiết mũi xoang thường được tiết ra nhiều hơn. Chúng có xu hướng chảy về phía sau cổ họng gây kích ứng, ngứa họng và khiến người bệnh ho nhiều. Một số trường hợp người bệnh có thể bị viêm niêm mạc họng do nhiễm khuẩn từ các dịch nhầy xoang. Đây cũng là nguyên nhân khiến bệnh viêm xoang gây mất ngủ.
• Sự tắc nghẽn dịch xoang là nguyên nhân chính làm xuất hiện các cơn đau đầu, đặc biệt là khi bị viêm xoang trán. Cơn đau thường tăng lên khi người bệnh cúi đầu về phía trước hoặc nằm ngửa. Tình trạng đau đầu có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, kể cả nửa đêm khiến bệnh bất chợt bị đánh thức và không thể ngủ trở lại.
• Tình trạng nghẹt mũi khiến người bệnh xoang phải thở bằng miệng, đặc biệt là khi ngủ. Tình trạng này kéo dài sẽ gây hẹp đường hô hấp khi ngủ, gây hiện tượng ngủ ngáy. Lâu này sẽ gây hiện tượng ngưng thở khi ngủ. Đây là nguyên nhân khiến người bệnh dễ tỉnh giấc vào ban đêm, khó ngủ lại hoặc ngủ chập chờn.

Bệnh viêm xoang gây mất ngủ phải làm sao? 10 Cách cải thiện giấc ngủ khi bị viêm xoang

Để cải thiện tình trạng mất ngủ do viêm xoang, bên cạnh việc điều trị triệt để căn nguyên bệnh xoang, các giải pháp tự nhiên dưới đây có thể giúp người bệnh dễ đi vào giấc ngủ, ngủ sâu và ngủ ngon giấc hơn. Bao gồm:

1. Điều chỉnh tư thế, nâng cao đầu khi ngủ

Nâng cao khi ngủ giúp làm tăng khả năng dẫn lưu dịch nhầy trong khoang mũi và các hốc xoang, làm thông thoáng đường thở. Điều này giúp người bệnh dễ thở hơn, đảm bảo lượng oxy cung cấp cho não bộ và cơ thể hoạt động bình thường, giảm thiểu tình trạng gián đoạn hơi thở khi ngủ.

Để điều chỉnh tư thế khi ngủ, người bệnh có thể sử dụng một số loại giường được thiết kế điều chỉnh nâng cao phần đầu theo nhiều cấp độ. Khi sử dụng loại giường này, người bệnh chỉ cần nâng cao đầu giường lên khoảng 15 – 20 độ so với mặt phẳng sàn, vừa dễ ngủ, vừa không ảnh hưởng đến cột sống.

Ngoài ra, một cách đơn giản hơn để giúp người bệnh viêm xoang nâng cao đầu khi ngủ là sử dụng gối kê. Người bệnh có thể chuẩn bị 1 cái gối mềm, có độ cao khoảng 10 cm. Dùng gối này kê cao phần từ bả vai đến đầu sẽ giúp bạn không còn bị đánh thức giữa đêm vì nghẹt mũi, khó thở nữa.

2. Xông mũi trước khi đi ngủ

Xông mũi có tác dụng tăng cường độ ẩm của niêm mạc xoang, làm loãng chất nhầy và giảm hiện tượng kích ứng gây ngạt mũi, ngứa mũi. Bên cạnh đó, giải pháp này còn làm giãn nở mạch máu, cải thiện tình trạng sưng nề niêm mạc xoang, mũi, an thần và giảm triệu chứng đau đầu do viêm xoang gây ra. Thực hiện xông hơi đều đặn trước khi đi ngủ mỗi ngày, vừa có thể cải thiện giấc ngủ, vừa hỗ trợ điều trị bệnh viêm xoang hiệu quả.

Người bệnh có thể sử dụng một số loại thảo dược dưới để thực hiện xông hơi hằng ngày:

Xông hơi bằng bồ kết

Quả bồ kết chứa nhiều hoạt chất saponin, có tác dụng tiêu đờm, giảm viêm, làm săn se niêm mạc xoang. Thực hiện xông hơi bằng bồ kết liên tục trong nhiều này có thể giúp người bệnh giảm nghẹt mũi, ngứa mũi, chảy nước mũi, làm lành nhanh các tổn thương bên trong niêm mạc xoang. Từ đó cải thiện tình trạng mất ngủ do viêm xoang gây ra.

Có 2 cách để sử dụng bồ kết:

• Cách 1: Lấy 3 quả bồ kết khô, rửa sạch, bẻ đôi rồi đun sôi cũng 1 lít nước cho đến khi nước trong nồi chuyển thành màu nâu đen. Tiến hành xông hơi bằng cách trùm khăn kín đầu và hít thở hơi ẩm thoát ra từ nước nấu bồ kết. Thực hiện mỗi ngày 1 lần trước khi đi ngủ để giảm nghẹt mũi, giảm đau đầu.
• Cách 2: Lấy 1 – 2 quả bồ kết khô, giã nhỏ hoặc bẻ nát. Đem đốt cháy bồ kết và hít lấy khói bốc ra. Mỗi ngày thực hiện 2 – 3 lần, mỗi lần khoảng 5 phút, liên tục trong nhiều ngày.

Xông hơi bằng cây giao 

Lấy khoảng 20 đốt giao, cắt thành khúc ngắn rồi đem đun sôi với khoảng 1 lít nước trong ấm có vòi. Trong thời gian đợi nước sôi, người bệnh có thể lấy 1 tờ lịch to, cuộn thành ống dài với một đầu to vừa miệng vòi ấm và một đầu nhỏ hơn. 

Khi nước trong nồi sôi khoảng 5 – 10 phút thì, tắt bếp, đưa đầu ống giấy to về phía vòi ấm, đầu kia để gần mũi sao cho có thể hít thở hơi bốc ra từ ấm mà không bị bỏng. Thực hiện xông hơi trong khoảng 10 phút, mỗi ngày 2 lần vào buổi sáng và tối trước khi đi ngủ. 

Xông hơi bằng hoa ngũ sắc hay cây cứt lợn

Một số thành phần hoạt chất có trong cây hoa ngũ sắc như ageratocromen và precocene I có tác dụng kháng viêm, diệt khuẩn tự nhiên, giúp làm giảm hiện tượng phù nề niêm mạc và ứ đọng dịch xoang. Do đó, thực hiện xông hơi bằng hoa ngũ sắc hằng ngày có thể giúp cải thiện giấc ngủ ở những bệnh nhân bị viêm xoang gây mất ngủ.

Để xông hơi, người bệnh cần chuẩn bị khoảng 50g cả thân, lá và hoa cây ngũ sắc, đem rửa sạch và đun sôi trong khoảng 10 phút với 500ml nước sạch. Khi nước sôi, đổ nước sang 1 cái chậu sạch và tiến hành trùm khăn kín đầu xông hơi. Thực hiện phương pháp này vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ sẽ giúp người bệnh ngủ hơn, ngủ sâu hơn rõ rệt.

3. Dùng máy khuếch tán tinh dầu

Một số loại tinh dầu có hiệu quả trong việc giảm viêm, giảm nghẹt mũi và đau nhức đầu do bệnh viêm xoang. Ngoài ra, chúng còn có tác dụng an thần, giảm căng thẳng, nhờ vậy người bệnh thường cảm thấy dễ đi vào giấc ngủ và ngủ sâu giấc hơn.

Để tận dụng hiệu quả các loại tinh dầu này, người bệnh nên sử dụng các loại máy khuếch tán tinh dầu vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ. Trước tiên, cần cho một ít nước vào khay, thêm vài giọt tinh dầu theo tỷ lệ cứ 100ml nước thì dùng 3 – 4 giọt tinh dầu. Cắm điện để máy khuếch tán toàn bộ tinh dầu và hơi nước ẩm vào không khí phòng ngủ.

Lưu ý: Người bệnh cần chú ý vệ sinh máy sau mỗi lần sử dụng để tránh gây nhiễm khuẩn cho những lần sử dụng tiếp theo.

Các loại tinh dầu có thể sử dụng gồm:

• Tinh dầu bạc hà
• Tinh dầu cây trà
• Tinh dầu hoa oải hương
• Tinh dầu khuynh diệp

4. Chữa viêm xoang gây đau đầu bằng cách rửa mũi mỗi ngày

Rửa mũi bằng nước muối sinh lý là giải pháp hỗ trợ cải thiện bệnh viêm xoang an toàn, được hầu hết các bác sĩ chuyên khoa khuyên dùng. Cách làm này có tác dụng giảm tình trạng sưng nề, xuất tiết, làm loãng và nhanh chóng loại bỏ dịch nhày, rửa trôi các tác nhân gây bệnh ra ngoài. Thực hiện rửa mũi mỗi ngày ít nhất 2 lần sẽ giúp mũi được thông thoáng, hoạt động hít thở, lưu thông không khí diễn ra bình thường. Từ đó, cải thiện và duy trì giấc ngủ ổn định mỗi đêm.

Cách rửa mũi đúng cách:

• Sử dụng loại dung dịch nước muối sinh lý, xi lanh và bình rửa chuyên dụng mua tại các quầy thuốc, nhà thuốc
• Nghiêng đầu khoảng 45 độ rồi đưa dầu chai xịt về bên lỗ mũi phía trên
• Há miệng và ấn vòi xịt vào 2 – 3 lần
• Day nhẹ cánh mũi và để khoảng 1 – 2 phút thì tiến hành xì nhẹ mũi để loại bỏ hoàn toàn phần dịch nhày còn ứ đọng.
• Nghiêng đầu và thực hiện tương tự đối với phần cánh mũi còn lại

5. Chữa viêm xoang gây mất ngủ bằng cách massage

Massage khi bị viêm xoang không chỉ có tác dụng thư giãn, an thần. Cách làm này còn giúp giảm đau đầu, cải thiện tình trạng lưu thông khí huyết và dịch nhầy khu vực mũi xoang. Từ đó, góp phần không nhỏ vào việc hỗ trợ điều trị và cải thiện giấc ngủ khi bị viêm xoang.

Để thực hiện massage giảm mất ngủ, người bệnh có thể thực hiện theo các bước hướng dẫn sau:

• Rửa sạch, lau khô, áp 2 lòng bàn tay vào nhau và tiến hành xoa nóng nhanh trong khoảng 1 phút. Để tăng hiệu quả trị liệu, trước khi xoa nóng, người bệnh có thể nhỏ vào giữa 2 lòng bàn tay 1 – 2 giọt tinh dầu tràm, bạc hà…
• Đặt ngón tay vào hai bên sống mũi, phần lõm sát hốc mắt, phía dưới đường viền chân mày. Dùng một lực vừa đủ nhẹ nhàng massage, chuyển động đầu ngón tay thành hình tròn theo chiều kim đồng hồ. Thực hiện massage ở khu vực này trong khoảng 2 phút.
• Sau đó, tiếp tục di chuyển ngón tay xuống dưới và massage bên ngoài 2 cánh mũi và vùng má trong 2 phút.
• Đặt 2 ngón trỏ ở đầu chân mày, kéo dọc ngón tay di chuyển theo sống mũi xuống dưới gần miệng. Thực hiện bước này khoảng 10 lần.

Tiến hành massage liên tục 2 – 3 lần mỗi ngày để cải thiện tình trạng nghẹt mũi, khó thở, cải thiện giấc ngủ khi bị viêm xoang.

6. Sử dụng các loại trà thảo dược chữa mất ngủ

Một số loại trà thảo dược nếu sử dụng hằng ngày với một liều lượng nhất định có thể giúp bạn an thần và cải thiện giấc ngủ hiệu quả. Loại trà này có nguồn gốc từ thảo dược tự nhiên, an toàn, mang lại nhiều lợi ích kép cho người sử dụng.

Nếu đang bị mất ngủ do viêm xoang, người bệnh có thể thử sử dụng một số loại trà thảo dược dưới đây:

• Trà gừng: Băm nhuyễn hoặc thát lát mỏng một nhánh gừng đã rửa sạch, cạo vỏ, rồi hãm với nước sôi trong 15 phút. Thêm 1 – 2 thìa mật ong vào cốc nước trà gừng, uống mỗi ngày 2 – 4 cách. Cách làm này phù hợp với hầu hết người bệnh nhưng cần thận trọng với bệnh nhân bị cao huyết áp hoặc đang bị các vấn đề về nhiệt.
• Trà hoa cúc: Trà hoa cúc từ lâu đã được biết đến với công dụng thanh nhiệt, giải độc, an thần và điều hòa cơ thể. Người bệnh cần hãm khoảng 50g hoa cúc khô với nước sôi trong khoảng 15 phút là có ngay 1 tách trà hoa cúc thơm, bổ. Uống mỗi ngày 2 – 3 cốc để duy trì hiệu quả tốt nhất.
• Trà cam thảo: Cũng giống như hoa cúc, cam thảo là một vị thuốc đông y có tác dụng an thần và giải nhiệt rất tốt. Để pha trà cam thảo, người bệnh cần đun sôi khoảng 200ml nước. Sau đó thả vào 4 – 5 lát rễ cam thảo, đun thêm khoảng 5 phút nữa thì tắt bếp, chắt lấy nước uống. Để tăng hiệu quả cải thiện giấc ngủ và hỗ trợ điều trị viêm xoang, người bệnh có thể thêm vào cốc trà cam thảo 1 – 2 thìa mật ong.

7. Các biện pháp vệ sinh môi trường và tránh tác nhân dị ứng

Các tác nhân như bụi bẩn, phấn hoa, lông động vật, nấm mốc… có thể khiến tình trạng viêm xoang của người bệnh trở nên trầm trọng hơn. Đây là nguyên nhân khiến bạn bị mất ngủ thường xuyên và kéo dài hơn. 

Vậy nên, để cải thiện giấc ngủ, bên cạnh các biện pháp hỗ trợ kể trên, người bệnh cũng cần chú ý vệ sinh môi trường và tránh xa các tác nhân gây dị ứng.

8. Dùng thuốc điều trị viêm xoang

Nguyên nhân gây nên tình trạng khó ngủ mất ngủ là do hiện tượng nghẹt mũi, đau đầu, khó thở gây ra bởi bệnh viêm xoang. Do vậy, để sớm chấm dứt tình trạng mất ngủ, việc tích cực điều trị viêm xoang là điều cần thiết.

Để điều trị bệnh viêm xoang, các bác sĩ có thể kê cho bạn một vài loại thuốc cải thiện triệu chứng như kháng sinh, thuốc chống dị ứng, thuốc giảm đau, chống viêm…. Trong trường hợp tình trạng viêm xoang nặng hoặc đã kéo dài, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định thêm một số loại thuốc có tác dụng an thần nhẹ.

Việc sử dụng thuốc an thần trong điều trị viêm xoang gây mất ngủ rất dễ gây ra các tác dụng phụ nguy hiểm, đặc biệt là lú lẫn và lệ thuộc thuốc. Do vậy, người bệnh chỉ được sử dụng theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.

9. Thư giãn tâm lý và vệ sinh giấc ngủ

Tâm lý và lối sống không phù hợp có thể là nguyên nhân khiến tình trạng mất ngủ trở nên tồi tệ hơn ở bệnh nhân viêm xoang. Phương pháp này có thể là một khái niệm xa lạ với nhiều người. Tuy nhiên, đây thực chất là những hành vi, việc làm cần thiết để giúp bạn có giấc ngủ tốt hơn như:

• Thức giấc cùng 1 giờ hằng ngày
• Giới hạn thời gian nằm trên giường
• Ngủ ít hơn vào buổi trưa
• Không sử dụng các chất kích thích thần kinh trung ương như cà phê, nước chè, thuốc lá, rượu… 

Bị viêm xoang gây mất ngủ là tình trạng gặp ở hầu hết các bệnh nhân. Đặc biệt, ở những bệnh nhân viêm xoang mãn tính, tình trạng mất ngủ có thể kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe người bệnh.