Lồi Đĩa Đệm Là Gì? Có Nguy Hiểm Không? Cách Chữa

Đặt lịch hẹn

×

Lương Y Lương Y Phùng Hải Đăng

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

Lồi đĩa đệm là tình trạng nhẹ trong giai đoạn tiến triển bệnh thoát vị đĩa đệm. Lúc này, cơ thể sẽ cảm thấy đau liên tục ở vùng thắt lưng, lan xuống hông, mông, đùi và gây khó khăn khi vận động. Điều trị bệnh ngay từ sớm và ngăn chặn những biến chứng là điều mà hầu hết bệnh nhân phải thực hiện. 

Lồi (phồng) đĩa đệm là gì?

Lồi đĩa đệm hay còn gọi là phồng đĩa đệm là tình trạng vỏ bao xơ của đĩa đệm bị tổn thương khiến đĩa đệm bị phình ra, lồi hẳn ra bên ngoài. Tuy nhiên, phần nhân nhầy trong bao xơ đĩa đệm vẫn chưa thoát hẳn ra bên ngoài.

Lồi đĩa đệm nếu không được phát hiện kịp thời thì sẽ phát triển thành bệnh thoát vị đĩa đệm. Đĩa đệm bị lồi chèn ép vào dây thần kinh thì có thể gây ra tình trạng đau nhức xung quanh vị trí đó.

Bệnh có thể xảy ra ở bất cứ đĩa đệm nào trên xương sống của mỗi người. Tuy nhiên, phổ biến nhất là phồng đĩa đệm đốt sống cổ và phồng đĩa đệm cột sống thắt lưng. 

Lồi phồng đĩa đệm có thể xảy ra ở cả người trẻ tuổi và người già. Tuy nhiên, phổ biến nhất là người nằm trong độ tuổi trung niên trở lên. 

Nguyên nhân lồi đĩa đệm

Bệnh lồi đĩa đệm có thể xảy ra bởi rất nhiều nguyên nhân. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu nhất là do thoái hóa xương khớp và chấn thương. 

• Đĩa đệm bị phình và lồi được xem là một trạng thái bình thường do quá trình lão hóa xương khớp gây ra. Một số đĩa đệm sẽ bị lồi ra khi con người già đi và bắt đầu quá trình lão hóa. Trong một số trường hợp, bệnh lồi đĩa đệm không phải là dấu hiệu cho thấy những bệnh lý nghiêm trọng xảy ra ở cột sống. 
• Lồi đĩa đệm có thể xảy ra do chấn thương mạnh khi chơi thể thao hoặc làm việc nặng nhọc. Nhiều trường hợp, bệnh lồi đĩa đệm xảy ra do biến chứng sau tai nạn khiến đĩa đệm bị suy yếu và dễ bị tổn thương. 
• Thiếu vận động thể dục thể thao có thể dẫn đến tình trạng thoái hóa đĩa đệm và khiến chúng bị lồi ra.
• Hút thuốc lá là một nguyên nhân đẩy nhanh tốc độ thoái hóa, làm tăng nguy cơ phình lồi đĩa đệm và mắc một số vấn đề về cột sống khác.
• Tăng cần cũng làm tăng nguy cơ làm phồng lồi đĩa đệm vì trọng lượng cơ thể tăng quá mức sẽ làm tăng áp lực lên cột sống và các cơ nâng đỡ. 
• Di truyền, dị tật cột sống bẩm sinh cũng là một trong những nguyên nhân khiến bạn mắc phải căn bệnh phồng đĩa đệm. 

Triệu chứng lồi đĩa đệm

Khi đĩa đệm bị lồi ra giữa các đốt sống, nếu ấn vào người bệnh sẽ cảm nhận được các triệu chứng đau ở bất kỳ phần nào trên cơ thể mà dây thần kinh đi qua. Tùy thuộc vào dây thần kinh nào bị ảnh hưởng mà các cơn đau có thể đến từ nhiều bộ phận khác trên cơ thể như tim, thận, bụng…

Nhìn chung, các triệu chứng của phồng lồi đĩa đệm bao gồm các cơn đau, tê và yếu cơ. Cụ thể:

• Đau vùng thắt lưng và mông kéo dài dai dẳng. Ban đầu, cơn đau chỉ xuất hiện ở vùng thắt lưng nhưng sẽ lan dần xuống mông, chi dưới.
• Các cơn đau chạy dọc theo các dây thần kinh lan xuống mông, đùi và cuối cùng là chân.

• Dây thần kinh có liên kết với chân nên sẽ khiến chân bị đau nhức, tê cứng và khó khăn khi co duỗi. Trường hợp nặng, chân sẽ bị mất cảm giác hoặc rối loạn vận động.
• Chức năng cơ bắp cũng dần suy yếu khiến cho quá trình vận động, di chuyển trở nên khó khăn hơn.

Các biểu hiện của lồi đĩa đệm thường dễ nhầm lẫn với triệu chứng của những bệnh lý xương khớp khác. Do đó, để biết bản thân mắc bệnh gì, người bệnh cần thăm khám sớm nhất tại các bác sĩ chuyên khoa. 

Phồng đĩa đệm có nguy hiểm không?

Xương cột sống đảm nhận nhiều vai trò quan trọng trong quá trình vận động của con người. Nếu có bất kỳ tổn thương nào ở vị trí này thì bệnh sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của bệnh nhân và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Bên cạnh những cơn đau thắt âm ỉ, bệnh sẽ có nguy cơ gây ra các biến chứng như sau:

• Thoát vị đĩa đệm: Tình trạng này khiến cho bao xơ bị nứt rách và nhân nhầy thoát ra bên ngoài hoàn toàn. Bệnh sẽ gây chèn ép các rễ thần kinh và dẫn đến các cơn đau nhức dai dẳng.
• Thoái hóa đốt sống: Đĩa đệm bị tổn thương sẽ khiến cho lực ma sát giữa các đốt sống tăng lên gây tình trạng bào mòn. Nếu không điều trị kịp thời, lồi đĩa đệm có thể gây ra bệnh thoái hóa đốt sống.
• Rối loạn cơ quan bài tiết: Lồi đĩa đệm chèn ép lên cơ quan thần kinh sẽ khiến người bệnh mắc phải chứng rối loạn cơ quan bài tiết, khiến người bệnh cảm thấy khó khăn và không thể tự chủ khi đi vệ sinh.
• Đau rễ thần kinh: Với trường hợp nặng, bệnh sẽ khiến người bệnh bị đau rễ thần kinh, nguy hiểm hơn là bị đứt dây thần kinh. Nếu chức năng dây thần kinh bị suy giảm và mất kiểm soát sẽ gây ra hội chứng chùm đuôi ngựa. 
• Bại liệt: Nếu không điều trị kịp thời bệnh sẽ khiến cho các cơ bị teo và suy yếu. Hiện tượng này sẽ làm tăng nguy cơ tàn phế và mất khả năng vận động.  

Lồi đĩa đệm có chữa khỏi được không? Cách chữa

Lồi đĩa đệm xảy ra do các tổn thương từ cấu trúc cột sống. Bệnh có thể chữa khỏi nếu người bệnh phát hiện sớm và điều trị kịp thời. 

Sau khi thu kết quả xét nghiệm, chẩn đoán, bác sĩ sẽ chỉ định áp dụng một số phương pháp điều trị như sau:

Sử dụng thuốc Tây y

Bệnh lồi đĩa đệm ở giai đoạn nhẹ thường được chỉ định điều trị thuốc Tây y. Đa số thuốc Tây đều có công dụng giảm tình trạng đau nhức, khó chịu, phục hồi chức năng xương khớp và hạn chế xuất hiện những biến chứng nguy hiểm. 

• Thuốc giảm đau chống viêm: Các loại thuốc giảm đau chống viêm được sử dụng phổ biến như Paracetamol, thuốc chống viêm không steroid… Tùy theo mức độ bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định uống hoặc tiêm để giảm đau nhức.
• Thuốc giãn cơ: Để khắc phục tình trạng co thắt, cứng cơ gần cột sống. Để cải thiện tình trạng này bệnh nhân sẽ được chỉ định sử dụng các loại thuốc như Mydocalm, Dantrolene, Baclofen…

• Thuốc giảm đau thần kinh và thuốc bổ: Các loại thuốc này sẽ có tác dụng lên hệ thần kinh làm giảm cảm giác đau do bệnh gây ra. Bệnh nhân có thể dùng kèm các loại thuốc bổ như B6, B12 hoặc thuốc hỗ trợ giảm đau thần kinh.
• Thuốc steroid: Các loại thuốc Prednisolone, Dexamethasone làm ức chế hoạt động miễn dịch trong cơ thể để cải thiện tình trạng sưng, viêm và đau nhức. Tuy nhiên các loại thuốc này thường gây ra nhiều tác dụng phụ cho người sử dụng. 

Tốt nhất bệnh nhân chỉ nên sử dụng thuốc theo kê toa của bác sĩ và tránh lạm dụng thuốc. Các loại thuốc Tây thường giảm triệu chứng nhanh chóng nhưng gây ra nhiều tác dụng phụ cho cơ thể. 

Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu là phương pháp được bác sĩ khuyến khích thực hiện bởi nó mang đến đến hiệu quả điều trị rất cao. Phương pháp này giúp bảo tồn chức năng vận động, giảm đau và hỗ trợ chữa bệnh lồi đĩa đệm. Các phương pháp điều trị bệnh lồi phồng đĩa đệm bao gồm:

• Kéo giãn cột sống lưng: Kỹ thuật này giúp làm giảm áp lực lên cột sống và giúp đĩa đệm quay về vị trí ban đầu.
• Phương pháp nhiệt lạnh: Bệnh nhân có thể sử dụng phương pháp chườm nóng hoặc lạnh để cải thiện các triệu chứng đau thắt ở lưng do lồi đĩa đệm gây ra. Chườm lạnh có tác dụng chữa sưng viêm, chườm nóng khiến các đốt sống giãn ra và kích thích lưu thông máu. 
• Vận động trị liệu: Các động tác trị liệu tác động lên cơ bụng, cột sống lưng, đùi giúp kéo giãn cột sống. Cột sống sẽ trở nên linh hoạt và dẻo dai hơn, làm giảm sự chèn ép lên dây thần kinh và tăng cường cơ bắp. 
• Điện trị liệu: Một số phương pháp điện trị liệu thường được áp dụng là siêu âm, tia laser, sóng ngắn, kích thích điện… Các phương pháp này giúp làm giảm cơn đau cấp tính bằng cách cản trở tín hiệu từ dây thần kinh dẫn truyền lên não. 

Mẹo dân gian chữa bệnh tại nhà

Đối với tình trạng lồi đĩa đệm ở mức độ nhẹ, người bệnh có thể tự điều trị tại nhà bằng các mẹo dân gian quen thuộc. Các bài thuốc này thường an toàn, lành tính và không gây ra các tác dụng phụ trong quá trình chữa trị. 

Xương rồng

Xương rồng là một loại dược liệu có tính hàn giúp tiêu viêm, thanh nhiệt và giải độc. Bên cạnh đó, xương rồng có chứa lượng chất chống oxy hóa dồi dào rất tốt để điều trị các bệnh cơ xương khớp. Tuy nhiên, xương rồng có chứa nhiều độc tố nên người bệnh phải cẩn thận khi sử dụng. 

Cách thực hiện: 

• Bạn chuẩn bị vài nhánh xương rồng ba chia và một ít muối hạt.
• Gọt bỏ hết gai của xương rồng rồi rửa sạch với nước. Bạn đập dập xương rồng với một ít muối hạt rồi cho vào chảo sao nóng.
• Bạn cho hỗn hợp vào một chiếc khăn sạch rồi bọc lại đắp trực tiếp lên vùng bị tổn thương.
• Người bệnh áp dụng bài thuốc này mỗi ngày để đạt được hiệu quả điều trị cao. 

Lá lốt

Lá lốt là một vị thuốc có tính ấm, tiêu viêm, kháng khuẩn và điều trị các bệnh xương khớp rất hiệu quả. Cách sử dụng lá lốt để điều trị bệnh lồi đĩa đệm cũng khá đơn giản, tiết kiệm chi phí.

Cách thực hiện:

• Người bệnh chuẩn bị một nắm lá lốt cùng với một ít muối.
• Cho lá lốt lên chảo rang cùng với một ít muối hạt đến khi lá lốt héo lại thì tắt lửa.
• Bạn cho dược liệu vào một tấm vải mỏng và sạch, khi dược liệu nguội bớt thì bạn chườm lên vị trí bị đau nhức.
• Áp dụng cách thực hiện này từ 2 – 3 lần để mang lại hiệu quả tối đa. 

Trong trường hợp lồi đĩa đệm ở mức độ nặng, người bệnh không nên tự chữa bằng các mẹo dân gian tại nhà mà hãy đến bác sĩ để thăm khám. Trong một số trường hợp, nếu không biết cách điều trị thì bệnh sẽ diễn biến ngày một nghiêm trọng hơn. 

Phồng đĩa đệm nên ăn gì? Không nên ăn gì?

Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể là vô cùng cần thiết trong quá trình điều trị bệnh. Một chế độ ăn uống hợp lý sẽ giúp bệnh lồi đĩa đệm được kiểm soát và rút ngắn thời gian điều trị bệnh. Người bị lồi đĩa đệm nên bổ sung các nhóm thực phẩm sau:

• Thực phẩm giàu canxi: Bổ sung thực phẩm giàu canxi sẽ giúp bồi bổ sức khỏe và tăng khả năng phục hồi xương khớp. Người bệnh có thể bổ sung sữa, ngũ cốc, hải sản là những nguồn thực phẩm dồi dào canxi.
• Đạm và chất xơ: Việc bổ sung thêm nhiều loại thịt cá, trái cây, rau xanh là điều cần thiết đối với bệnh nhân mắc bệnh lồi đĩa đệm. 
• Thực phẩm giàu vitamin: Chế độ ăn uống cung cấp đầy đủ các loại vitamin, glucosamine và chondroitin giúp duy trì đĩa đệm chắc khỏe, tăng độ đàn hồi. 

Ngoài ra, bệnh nhân cũng phải cân nhắc hạn chế ăn các loại thức ăn như sau:

• Hạn chế ăn thịt đỏ và chất béo động vật.
• Loại bỏ thực phẩm nhiều dầu và mỡ khỏi bữa ăn hàng ngày.
• Hạn chế ăn các loại thức ăn nhanh, đồ ăn đóng hộp sẵn chứa nhiều chất bảo quản.
• Hạn chế sử dụng các loại rượu bia, đồ uống có cồn gây hại cho xương khớp. 

Cách phòng ngừa bệnh lồi đĩa đệm hiệu quả

Để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh và ngăn ngừa bệnh tái phát, người bệnh cần tuân thủ theo một số nguyên tắc dưới đây:

• Chú ý đến tư thế khi vận động, đi lại, hạn chế khuân vác vật nặng, ngồi quá lâu nhằm giảm áp lực lên cột sống, đĩa đệm bị tổn thương.
• Tăng cường vận động thể chất, tập luyện thể dục thể thao thường xuyên để nâng cao sức khỏe cho xương khớp.
• Kiểm soát cân nặng ở một mức hợp lý nhất, tránh gây ra tình trạng béo phì, tăng cân mất kiểm soát.
• Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể mỗi ngày từ các loại rau xanh, trái cây, sữa, các thực phẩm từ sữa, các loại cá… 
• Từ bỏ các thói quen xấu hàng ngày như hút thuốc, uống nhiều rượu bia, thức khuya, thường xuyên căng thẳng mệt mỏi, bỏ bữa ăn… 
• Thường xuyên đến bệnh viện thăm khám sức khỏe định kỳ, nhất là người lớn tuổi để phòng ngừa các bệnh xương khớp. 

Bệnh lồi đĩa đệm lâu dầu có thể dẫn đến tình trạng thoát vị đĩa đệm và gây suy giảm chức năng vận động. Chính vì vậy, người bệnh nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để chẩn đoán, thăm khám và chữa bệnh ngay khi phát hiện những triệu chứng như đau nhức, tê bì cột sống.