Hẹp Ống Sống Cổ

Đặt lịch hẹn

×

Lương Y Lương Y Phùng Hải Đăng

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

Hẹp ống sống cổ là một bệnh lý xương khớp xảy ra ở đốt sống cổ. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến khả năng vận động, di chuyển của người bệnh mà còn gây ra nhiều biến chứng như tê liệt, mất cảm giác. Vậy nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị của bệnh hẹp ống sống cổ là gì? Bạn cùng tham khảo chi tiết về bệnh lý này trong bài viết bên dưới đây. 

Hẹp ống sống cổ là gì? Có nguy hiểm không?

Cột sống của con người được cấu tạo từ sự xếp chồng lên nhau của nhiều đốt sống. Mỗi xương đốt sống sẽ có một lỗ sống để cho tủy đi qua. Ống sống là những phần khoang rỗng được tạo thành từ sự xếp chồng lên nhau các lỗ sống và là nơi chứa tủy sống, dây thần kinh. 

Hẹp ống sống cổ là tình trạng ống sống bị thu hẹp gây chèn ép lên tủy sống và các dây thần kinh. Đây là một căn bệnh phổ biến và thường xảy ra ở những người trên 50 tuổi và ít gặp ở người trẻ. Bệnh có thể khởi phát ở cả nam và nữ giới. Bệnh hẹp ống sống cổ thường có thời gian diễn tiến chậm, trải qua nhiều năm hoặc nhiều thập kỷ. 

Các chuyên gia nhận định bệnh hẹp ống sống cổ thường không quá nguy hiểm nếu người bệnh phát hiện kịp thời và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, trong một số trường hợp bệnh sẽ gây ra một vài biến chứng và bác sĩ sẽ yêu cầu phẫu thuật để giảm áp lực lên tủy sống và các dây thần kinh. 

Bệnh hẹp đốt sống cổ sẽ gây ra các triệu chứng như:

• Tay chân bị tê run, mất cảm giác, khó khăn khi sinh hoạt và vận động.
• Có nhiều trường hợp người bệnh bị liệt hoàn toàn ½ người dưới hoặc liệt tứ chi.
• Các dây thần kinh bị chèn ép có thể gây rối loạn cơ tròn, điều này gây nên tình trạng rối loạn khả năng bài tiết, đi vệ sinh không tự chủ. 

Tóm lại, bệnh có nguy hiểm như thế nào còn tùy thuộc vào thời gian người bệnh phát hiện triệu chứng và cách điều trị. Do đó, khi nhận thấy những biểu hiện bất thường, bạn cần ngay lập tức đến bác sĩ để điều trị, hạn chế gặp phải những biến chứng không mong muốn. 

Nguyên nhân, triệu chứng gây bệnh hẹp đốt sống cổ

Bệnh hẹp ống sống cổ có thể xảy ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Những người trẻ bị hẹp đốt sống cổ thường là do bẩm sinh hoặc di truyền ảnh hưởng đến sự phát triển của xương khớp trong cơ thể. Hơn nữa, nhiều người vừa mới sinh ra đã có một phần ống sống nhỏ hơn bình thường. 

Ngoài ra, hẹp ống sống cổ có thể xảy ra bởi một số các bệnh lý xương khớp trong cơ thể như:

• Thoát vị đĩa đệm, thoái hóa đốt sống cổ hoặc gai đốt sống chèn ép vào các ống sống. Thoát vị đĩa đệm phình to ra sẽ làm giảm đường kính sau của ống sống. 
• Những sự thay đổi do thoái hóa có thể hình thành nên gai xương từ thân đốt sống. Các gai xương này sẽ phát triển vào thân ống sống và gây chèn ép tủy sống.
• Sự thoái hóa ở các dây chằng cột sống như dây chằng vàng, dây chằng dọc sau khiến các dây chằng này dày lên và làm hẹp lòng ống sống. 
• Khi mắc bệnh viêm khớp cột sống, các khớp này sẽ to lên và gây chèn ép vào ống sống cổ.
• Một số nguyên nhân khác gây ra bệnh hẹp ống sống cổ như viêm khớp cột sống gây phì đại các diện khớp cột sống làm hẹp ống sống cổ, thoái hóa đĩa đệm làm chiều cao đĩa đệm giảm, dây chằng vàng bị uốn cong chèn ép vào ống sống cổ. 
• Bên cạnh đó, người bị mắc bệnh về xương, bị chấn thương cột sống hoặc có khối u trong cột sống cũng có nguy cơ cao mắc bệnh. 

Nhìn chung biểu hiện của bệnh hẹp đốt sống cổ là những cơn đau nhức trầm trọng. Dưới đây là một vài những triệu chứng thường gặp của bệnh:

• Khi rễ thần kinh và tủy sống bị chèn ép, các cơn đau sẽ âm ỉ và mức độ tùy thuộc vào tình trạng nặng nhẹ của bệnh. Các cơn đau sẽ bùng phát mạnh mẽ khiến người bệnh cảm thấy khó chịu.
• Khi bị hẹp ống sống cổ, người bệnh cũng có dấu hiệu đau nhức ở chân và lan lên đến vùng thắt lưng, gây tê cứng chân. 

• Các cơn đau chân có thể diễn ra một cách âm thầm và mức độ đau sẽ tăng dần lên. Khi người bệnh đứng lâu hoặc đi bộ nhiều, các cơn đau sẽ tăng dần và kéo dài.
• Bệnh còn gây ra cảm giác ngứa ran ở bàn chân, bàn tay và cánh tay. Khi bệnh hẹp ống sống cổ kéo dài, tay chân của người bệnh yếu dần và ảnh hưởng đến việc vận động, đi lại. 

Chẩn đoán và điều trị hẹp ống sống cổ

Trước khi điều trị, bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán bệnh thông qua những biểu hiện lâm sàng với các xét nghiệm cần thiết bao gồm:

• Chụp X quang: Bác sĩ sẽ dựa trên hình ảnh để đánh giá cấu trúc xương cột sống.
• Chụp CT: Hình ảnh được chụp là sự kết hợp của nhiều phim X quang để hiển thị hình dạng và kích thước của ống sống, cấu trúc xương xung quanh và chi tiết giải phẫu học của xương.
• Chụp hình MRI: Hiển thị tủy sống, rễ thần kinh và các vùng xung quanh, sự phì đại, thoái hóa của khối u.
• Tủy đồ: Tiêm thuốc cản quang vào khoang dịch não tủy để ghi nhận hình dạng của các dây thần kinh và tủy sống. Từ đó, bác sĩ sẽ nhận thấy sự chèn ép ảnh hưởng lên các dây thần kinh. 

Từ các kết quả trên, bác sĩ sẽ chẩn đoán được tình trạng hẹp ống sống cổ và sự chèn ép của lên các dây thần kinh. Dưới đây là một cách điều trị bệnh hẹp ống sống cổ mà bạn nên tham khảo. 

Điều trị bằng thuốc Tây

Một trong những cách điều trị hẹp ống sống cổ được nhiều người lựa chọn là sử dụng các loại thuốc Tây y. Các loại thuốc Tây có nhiều thành phần dược tính giúp giảm nhanh những cơn đau nhức, hạn chế tổn thương ở vùng ống sống cổ. 

• Thuốc giảm đau kháng viêm không chứa steroid: Đây là nhóm thuốc được sử dụng phổ biến để điều trị bệnh hẹp đốt sống cổ. Nhóm này bao gồm các loại thuốc như Meloxicam, Piroxicam, Indomethacin, Diclofenac, Aspirin – đây là những loại thuốc giúp kiểm soát cơn đau nhanh chóng.
• Thuốc giãn cơ: Thuốc giãn cơ có công dụng giảm những cơn đau cấp tính ở vùng vai gáy và cổ. Thuốc còn có tác dụng gây mê cục bộ và tác động lên hệ thần kinh trung ương.

• Thuốc giảm đau: Paracetamol là loại thuốc giảm đau thường dùng cho những trường hợp đau nhức xương khớp. Với thành phần giúp giảm đau nhanh chóng, kháng viêm, thuốc sẽ giúp người bệnh đẩy lùi cơn đau chỉ từ 2 – 4 tiếng sau khi sử dụng. 
• Thuốc chống viêm không corticoid: Nhóm thuốc này có khả năng làm giảm nhanh các tình trạng sưng viêm. Advil, Nuprin, Aleve, Naproxen là những loại thuốc phổ biến được sử dụng cho bệnh nhân viêm đau khớp.

Tuy có công dụng nhanh chóng nhưng các loại thuốc Tây y sẽ gây ra nhiều tác dụng phụ cho cơ thể trong quá trình sử dụng như suy gan, thận, buồn nôn, đau đầu, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa. Do vậy, người bệnh chỉ sử dụng thuốc khi có yêu cầu và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. 

Đông y chữa hẹp ống sống cổ

Theo Đông y, bệnh hẹp ống sống cổ xảy ra do thận khí hư suy, lao dịch thương thận gây nên. Cùng với sự tác động của phong hàn thấp tà thừa cơ xâm nhập vào cơ thể gây đau nhức và bệnh tái đi tái lại. 

Các bài thuốc Đông y chữa hẹp và đau ống sống cổ từ căn nguyên của bệnh. Bài thuốc sẽ khắc phục các triệu chứng đau nhức đồng thời bồi bổ khí huyết, kinh thông hoạt lạc. 

• Bài thuốc số 1: Bán hạ, bạch phụ tử, chế nam tinh, xuyên bối mẫu, bạch cương tàm, bọ cạp, uất kim mỗi vị thuốc 10g, trần bì, bạch giới tử mỗi vị thuốc 6g, mộc hương 4g, sinh mẫu 15g, phục linh 12g. Người bệnh rửa sạch các vị thuốc và sắc thuốc uống mỗi ngày 1 thang.
• Bài thuốc số 2: Thục địa hoàng, miết giáp mỗi vị thuốc 30g, sừng hươu giáo, đỗ trọng, xuyên khung mỗi vị thuốc 10g, quế chi, tế tân mỗi loại 3g, ma hoàng, bạch giới tử, bào khương, chích cam thảo mỗi vị thuốc 6g, xuyên ngưu tất 12g. Bệnh nhân cũng sắc mỗi ngày 1 thang và uống hết thuốc trong ngày. 
• Bài thuốc số 3: Nhũ hương, một dược mỗi vị thuốc 9g, lạc đả 9g, xuyên thảo ô 6g, tả tần giao, kê huyết đằng, can mao khương, xuyên đoạn điều, hải đồng bì mỗi vị thuốc 9g, địa miết trùng 6g, sinh khương, độc hoạt mỗi hoạt 12g, thủy phòng phong 12g, xuyên đương quy 12g. Người bệnh sắc thuốc cho cô đặc lại, đắp lên vùng đau mỗi ngày 2 lần. 

Bài thuốc Đông y phát huy công dụng trong một thời gian khá lâu do đó người bệnh phải uống thuốc trong vòng vài tháng để điều trị bệnh. Bệnh nhân nên đến bác sĩ Đông y để chẩn đoán bệnh và điều trị bằng các vị thuốc phù hợp. 

Phẫu thuật

Phẫu thuật hẹp ống sống cổ sẽ được cân nhắc trong trường hợp tổn thương thần kinh làm teo cơ, liệt chi, mất cảm giác, biểu hiện chèn ép tủy sống, đau nhiều khiến người bệnh không thể làm việc, sinh hoạt.

Trước đây, để điều trị bác sĩ sẽ cắt bỏ toàn bộ bản sống của các đốt sống cổ. Việc cắt bỏ bản sống sẽ giúp tủy có không gian rộng hơn để không bị chèn ép. Song, các phẫu thuật này tiềm ẩn nhiều rủi ro, dễ dẫn đến tình trạng trẹo lưng, gù lưng và mất vững cột sống cổ sau mổ.

Hiện nay, các bác sĩ đã nghiên cứu một phương pháp hiện đại để chữa hẹp ống sống cổ là tạo hình bản sống, tức là ghép thêm vật liệu giúp tăng độ rộng của ống sống. Bên cạnh đó, cách phẫu thuật này còn giúp hàn cứng các chỗ cột sống bị mất vững

Tuy nhiên, bất kể thủ thuật phẫu thuật nào cũng mang lại những rủi ro nhất định. Chính vì vậy, người bệnh nên tuân thủ và hỏi ý kiến bác sĩ trước khi phẫu thuật. 

Phương pháp điều trị hẹp ống sống cổ không dùng thuốc

Ngoài việc sử dụng thuốc để cải thiện các cơn đau, người bệnh nên kết hợp điều trị với các phương pháp khác nhằm hạn chế lạm dụng thuốc. Một số phương pháp mà người bệnh có thể áp dụng để chữa bệnh như:

• Tập yoga, tập bài tập vật lý trị liệu: Hạn chế phụ thuộc vào thuốc, người bệnh nên áp dụng những bài tập chữa bệnh hẹp ống sống như yoga, đi bộ, bài tập trị liệu tại nhà phù hợp với sức khỏe và tình trạng bệnh. Cách điều trị này sẽ giúp người bệnh mạnh cơ bắp, tinh thần thoải mái và duy trì một sức khỏe ổn định. 
• Bấm huyệt, xoa bóp: Phương pháp này sẽ giúp người bệnh giảm thiểu những cơn đau nhức, tăng cường tuần hoàn máu, giải tỏa sự chèn ép lên dây thần kinh và giúp tinh thần bệnh nhân được thư giãn.
• Chườm lạnh, nóng: Tác dụng nhiệt vào vùng bị đau sẽ giúp người bệnh giảm đau nhức, sưng tê và máu huyết lưu thông đều đặn đi nuôi các khớp. 

Phòng ngừa bệnh hẹp ống sống cổ như thế nào?

Hẹp ống sống cổ là một bệnh lý có thể tái phát lại nhiều lần. Do đó, người bệnh cần xây dựng thói quen sinh hoạt và lối sống tốt để hạn chế bệnh diễn tiến trầm trọng:

• Dùng thuốc theo sự chỉ dẫn của bác sĩ và không được tùy tiện mua các loại thuốc khác về điều trị.
• Tái khám định kỳ theo đúng lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi sát sao tiến triển của bệnh nhằm xử lý kịp thời những biến chứng.
• Hạn chế khuân vác vật nặng, bưng bê vật nặng một cách đột ngột hoặc ngồi, đứng một chỗ quá lâu.
• Khi đứng, nằm, ngồi cũng phải duy trì một tư thế chuẩn để hạn chế những rủi ro cho xương khớp.
• Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao để tăng cường sức khỏe xương khớp và cơ bắp. Bạn chỉ nên tập luyện những bài tập nhẹ nhàng, phù hợp với sức lực và không gây tổn thương đến xương khớp. 
• Nếu bệnh diễn biến nặng, bệnh nhân cần tập luyện dưới sự hướng dẫn của chuyên gia để hạn chế những rủi ro không mong muốn.
• Xây dựng một thói quen ăn uống hợp lý, đều đặn và bổ sung đầy đủ những chất dinh dưỡng cho xương khớp như canxi, kali, magie, vitamin D từ các loại thực phẩm như rau xanh, trái cây, các loại cá, các loại đậu, ngũ cốc.

• Không được sử dụng các chất kích thích như uống rượu bia, nước ngọt, cà phê và hút thuốc lá gây hại cho cơ thể. Đồng thời, bạn nên loại bỏ thức ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ đóng hộp khỏi chế độ ăn uống hàng ngày. 
• Luôn giữ một tinh thần vui vẻ, lạc quan, tránh làm việc quá sức gây căng thẳng, mệt mỏi trong suốt thời gian chữa bệnh. 

Trên đây là những chia sẻ của chuyên gia về bệnh hẹp ống sống cổ và cách điều trị, phòng ngừa. Cũng giống như đa số bệnh xương khớp khác, căn bệnh này gây ra tình trạng đau nhức khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và gây ra nhiều biến chứng. Do vậy, việc nhận biết bên từ sớm và điều trị kịp thời là điều cần thiết mà mỗi người cần phải thực hiện.