Có nên cắt amidan cho người lớn không? Khi nào không nên cắt?

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CK2 Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII Lê Phương

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

Có nên cắt amidan cho người lớn không? Cũng giống như trẻ em, việc cắt amidan ở người lớn chỉ được thực hiện trong những trường hợp được chỉ định. Tuy nhiên, ở một số trường hợp không đáp ứng tốt về tiêu chuẩn sức khỏe thì tuyệt đối không được phẫu thuật. Vậy khi nào người lớn nên cắt amidan và khi nào không nên? Mời bạn đọc cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Có nên cắt amidan cho người lớn không?

Amidan theo thời gian thoái hóa dần và không còn đảm nhận chức năng miễn dịch quan trọng như trước 5 tuổi. Tuy nhiên, việc amidan bị viêm nhiễm và chuyển sang giai đoạn mãn tính ở người lớn tương đối phổ biến. Nguyên nhân chủ yếu là do chủ quan trong điều trị bệnh. Đôi khi việc lạm dụng thuốc kháng sinh, dùng không đúng liều khiến điều trị nội khoa không còn hiệu quả. Người bệnh sẽ được chỉ định phẫu thuật nếu nằm trong các trường hợp:

• Viêm amidan tái phát nhiều lần trong năm (khoảng 4-5 lần/năm)
• Viêm amidan quá phát gây khó nuốt, ngừng thở.
• Viêm amidan có khả năng gây biến chứng đến cơ quan kế cận như tai – mũi
• Viêm amidan có liên cầu khuẩn tan huyết sẽ gây biến chứng toàn thân (sốt thấp khớp, viêm cơ tim, viêm cầu thận…)

Tuy nhiên, người bệnh chỉ được thực hiện nếu đáp ứng đủ tiêu chuẩn sức khỏe. Từ máu, tim, huyết áp, gan, thận đều phải ổn định để phòng ngừa các biến chứng trước và sau phẫu thuật.

Trường hợp nào không nên cắt amidan ở người lớn

Có nên cắt amidan cho người lớn không? Nếu bệnh nhân mắc bất kỳ bệnh lý nào liên quan đến máu, tim mạch, huyết áp thì tuyệt đối không thực hiện phẫu thuật. Bởi việc cắt amidan cần tốn rất nhiều máu, những bệnh nhân bị rối loạn đông máu nói riêng và mắc bệnh về máu nói chung không thể đáp ứng yếu tố này. 

Ngoài ra, các vấn đề về tim mạch, huyết áp có thể ảnh hưởng đến quá trình gây mê. Bởi các loại thuốc này luôn tiềm ẩn nguy cơ gây co thắt ngực, tràn khí màng phổi, tụt huyết áp, truỵ tim mạch… Người bị suy thận, suy gan cũng không được thực hiện phẫu thuật. 

Đối với trường hợp trên 45 tuổi, người bệnh cũng cần thận trọng trước khi đưa ra quyết định phẫu thuật. Bởi đây là độ tuổi thường mắc nhiều các bệnh lý nội khoa mãn tính. Bất kỳ sự can thiệp phẫu thuật nào cũng có khả năng gây đột quỵ và ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Do đó, người bệnh cần thực hiện kiểm tra sức khỏe cẩn thận. 

Hiện nay, cắt amidan là thủ thuật khá đơn giản và phổ biến. Tuy nhiên cắt amidan chỉ dành cho những đối tượng đáp ứng yêu cầu về sức khỏe. Những người có bệnh nền về máu, tim mạch, huyết áp, gan thận đều không nên cắt amidan vì tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. 

Đối với người cao tuổi, người mắc bệnh nền nên lựa chọn các biện pháp an toàn, lành tính, không để lại di chứng nguy hiểm. Trong số các biện pháp điều trị viêm amidan hiện nay, sử dụng thuốc Đông y được đánh giá là giải pháp an toàn, hiệu quả cho mọi đối tượng, kể cả người lớn tuổi.

Những phương pháp cắt amidan ở người lớn

Với sự phát triển của y học hiện đại, việc cắt amidan cũng trở nên đơn giản và đa dạng các phương pháp. Bệnh nhân sẽ được bác sĩ thăm khám, sau đó chỉ định cách điều trị phù hợp. Một số phương pháp cắt amidan phổ biến là:

Cắt amidan bằng Coblator

Cách này dùng sóng điện từ tần số rất cao. Thiết bị cắt được bao phủ một đám mây dẫn điện tạo ra năng lượng từ, có khả năng phá hủy mô tế bào ở nhiệt độ khoảng 60 – 70 độ C. Cắt amidan bằng Coblator không gây đau, chảy máu hay tổn thương các mô xung quanh. Bên cạnh đó phương pháp này còn có ưu điểm là thời gian thực hiện ngắn, bệnh nhân có thể nhanh chóng xuất viện và ăn uống bình thường ngay sau đó.

Cắt amidan bằng laser

Phương pháp này dùng năng lượng từ bước sóng ánh sáng laser để cắt khối viêm. Ưu điểm của việc cắt amidan bằng laser là không đau, ít chảy máu, thời gian thực hiện nhanh. Tuy nhiên nhược điểm của nó là gây tổn thương lớn, dễ để lại sẹo, có thể gây nhiễm trùng và ảnh hưởng đến dây thanh quản.

Cắt amidan bằng plasma

Đây là phương pháp dùng đầu dò, kính soi điện tử và nguồn điện plasma để thực hiện, làm giảm cảm giác đau, ít chảy máu và thời gian tiến hành nhanh chóng. Đồng thời phương pháp này cũng ít xâm lấn, tránh gây bỏng vì nhiệt độ cắt chỉ khoảng 65 – 90 độ C, bệnh nhân có khả năng phục hồi nhanh.

Phương pháp bóc tách và thòng lọng

Phương pháp này chủ yếu dùng cho người lớn, giúp giải quyết các thể lâm sàng của bệnh như: Amidan mãn tính thể ẩn, amidan xơ teo, amidan mãn tính có nhiều liên kết xơ dính quanh hố amidan,… 

Phương pháp này được tiến hành bằng cách giữ chặt amidan và rạch mở niêm mạc trụ, sau đó bác sĩ tiếp tục bóc tách amidan khỏi trụ trước, trụ sau và thành ngoài, cuối cùng cắt loại bỏ cuống amidan.

Các biến chứng có thể xảy ra khi cắt amidan

Dù các biện pháp cắt amidan đều được các bác sĩ chuyên khoa thực hiện và đảm bảo an toàn cho bệnh nhân, tuy nhiên người bệnh vẫn có thể gặp phải một số rủi ro tai biến như:

Chảy máu kéo dài

Chảy máu kéo dài là một trong các biến chứng rất dễ xảy ra sau khi tiến hành các phương pháp cắt amidan. Không giống như phẫu thuật ở bụng và các chỉ, vết mổ sẽ được khâu lại ngay sau đó, cắt amidan chỉ được cầm máu bằng cách thắt mạch. Đây chính là lý do khiến người bệnh dễ bị chảy máu, đặc biệt là trong trường hợp bệnh nhân không chú ý đến thực đơn ăn uống phù hợp sau khi phẫu thuật.

Khi bị biến chứng này liên tục trong 7 ngày, bạn cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được xử lý kịp thời, tránh để tình trạng chảy máu nhiều dẫn đến hạ huyết áp và gây nên hiện tượng choáng váng, sốc hay nguy hiểm hơn là tử vong. Việc xử lý chảy máu kéo dài sau khi cắt amidan thường là cầm máu bằng khâu trụ, kẹp hoặc đốt điện kèm theo truyền dịch và máu. Tuy nhiên nếu cách làm này không mang lại hiệu quả, bác sĩ sẽ tiến hành cắt động mạch cảnh ngoài.

Ngất xỉu

Tình trạng này thường gặp ở đối tượng trẻ em, nguyên nhân chính là do lưỡi tụt sâu xuống họng, làm kích thích thanh quản co thắt và gây nên hiện tượng nghẹt thở. Trước khi ngất xỉu, bệnh nhân có biểu hiện ban đầu như: Môi tím tái, đồng tử giãn, mắt mở to và đỏ, da mặt bầm, có thể ngưng thở. Tuy nhiên tình trạng ngất xỉu xuất hiện trong quá trình thực hiện phẫu thuật nên đều được xử lý kịp thời.

Nhiễm trùng vết mổ

Đây cũng là biến chứng thường gặp sau khi cắt amidan. Nếu trong trường hợp nhẹ, bệnh nhân chỉ bị nhiễm trùng vết mổ, các biểu hiện chủ yếu là: Tấy tố mạnh, màn hầu, buồm hàm xuất hiện các giả mạc dày, màu xám, các trụ phù nề, hạch cổ sưng,…

Một số trường hợp nhiễm trùng có thể lây lan đến tai giữa, gây sốt cao và viêm phế quản, thậm chí người bệnh có thể bị nhiễm khuẩn huyết với các biểu hiện rét run, sốt cao, cổ sưng tấy và cơ thể suy sụp…  Nếu không được xử lý kịp thời, người bệnh có thể bị tử vong do nhiễm trùng vết mổ.

Những lưu ý khi cắt amidan cho người lớn

Sau khi cắt amidan, người bệnh cần thực hiện tốt chế độ chăm sóc sức khỏe theo hướng dẫn của bác sĩ. Trong giai đoạn này, nếu người bệnh lơ là, chủ quan có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng, xuất huyết. Người bệnh phải luôn nhớ uống thuốc chống nhiễm trùng đủ liều, đúng giờ theo quy định.

Trong suốt quá trình 14 ngày hồi phục, tình trạng xuất huyết tại amidan xảy ra. Người bệnh không cần quá lo lắng nếu amidan tự cầm được máu sau ít phút. Bởi đây là hiện tượng amidan đang bong giả mạc sau phẫu thuật. Nhưng nếu máu chảy ồ ạt và không cầm được, đây có thể là tình trạng vết mổ bị rách. Người bệnh cần đến bệnh viện để xử lý kịp thời. Sau 14 ngày, amidan vẫn tiếp tục xuất huyết thì cũng cần đến bệnh viện để tái khám.

Trong 24 giờ đầu tiên thì người bệnh không nên đánh răng. Sau đó, người bệnh cần chú ý vệ sinh răng miệng sạch sẽ mỗi ngày. Hãy sử dụng nước muối sinh lý để súc miệng (không súc họng) sau khi đánh răng. Mặc dù người bệnh có thể nói được ngay sau vài giờ phẫu thuật nhưng nên hạn chế nói. Tuyệt đối không hò hét, nói to, vận động mạnh gây ảnh hưởng đến vết mổ.

Về chế độ dinh dưỡng, trong ngày đầu tiên bệnh nhân chỉ nên uống sữa. Trong những ngày tiếp theo có thể ăn đồ lỏng, loãng như cháo, súp, nước ép, sữa chua, bún, phở… Kết thúc 14 ngày thì ăn uống như bình thường. Người bệnh cũng cần hạn chế sử dụng thực phẩm nhiều dầu mỡ, nhiều đường, chua cay, quá nóng hoặc quá lạnh. Tuyệt đối không uống rượu, bia, đồ có ga hay hút thuốc lá trong suốt quá trình hồi phục.

Qua những chia sẻ trong bài viết, hy vọng bạn đọc đã giải đáp được vấn đề có nên cắt amidan cho người lớn hay không. Đồng thời biết cách điều dưỡng sau phẫu thuật để sức khỏe hồi phục nhanh chóng. Cắt amidan là biện pháp xâm lấn tiềm ẩn nhiều rủi ro, người bệnh tuyệt đối không được lạm dụng. Trong trường hợp tuổi tác cao thì người bệnh nên chọn biện pháp không xâm lấn như đông y để điều trị bệnh an toàn.