Vảy Nến Vùng Kín: Triệu Chứng Và Cách Chữa Trị Hiệu Quả 

Đặt lịch hẹn

×

Lương Y Bác sĩ Bùi Thị Thu Hằng

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

Vảy nến vùng kín là một dạng viêm da mạn tính có thể gây ra sự khó chịu và ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống người bệnh. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin toàn diện về tình trạng này, từ nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng cho đến các phương pháp chẩn đoán và điều trị hiện có.

Vảy nến vùng kín là gì?

Vảy nến vùng kín còn được gọi là vảy nến sinh dục, là một tình trạng viêm da mãn tính xảy ra ở vùng da xung quanh bộ phận sinh dục. Tương tự như vảy nến ở các vùng da khác, vảy nến vùng kín cũng là kết quả của sự rối loạn hệ miễn dịch, khiến các tế bào da phát triển quá nhanh và tích tụ thành các mảng dày, đỏ, có vảy trắng.

Vảy nến vùng kín có thể xuất hiện ở cả nam và nữ, ảnh hưởng đến các vùng da như:

• Nam giới: Dương vật, bìu, vùng bẹn, hậu môn.
• Nữ giới: Âm hộ, môi lớn, môi bé, vùng bẹn, hậu môn.

Triệu chứng của vảy nến vùng kín ở nam và nữ

Bác sĩ tổng hợp những triệu chứng điển hình mà người bệnh có thể gặp phải khi bị vảy nến tại vùng kín.

Triệu chứng chung:

• Mảng da đỏ, có vảy: Đây là triệu chứng đặc trưng nhất của vảy nến, xuất hiện ở vùng kín với ranh giới rõ ràng.
• Ngứa ngáy, rát hoặc đau: Cảm giác ngứa ngáy, khó chịu, thậm chí đau rát ở vùng da bị ảnh hưởng.
• Nứt nẻ hoặc chảy máu: Trong trường hợp nghiêm trọng, các mảng da có thể bị nứt nẻ, chảy máu do gãi hoặc ma sát.

Triệu chứng đặc thù theo giới tính:

• Nữ giới: Xuất hiện các nốt sần đỏ, sáng bóng, có vảy xung quanh vùng da bên ngoài âm hộ. Có thể gây khô âm đạo, gây khó chịu và đau khi quan hệ tình dục.
• Nam giới: Xuất hiện các mảng đỏ, có vảy trên dương vật, bìu hoặc vùng da xung quanh hậu môn. Có thể gây đau, khó chịu khi đi tiểu hoặc quan hệ tình dục.

Triệu chứng khác:

• Mụn nước hoặc mụn mủ: Trong một số trường hợp sẽ xuất hiện các mụn nước nhỏ hoặc mụn mủ trên vùng da bị ảnh hưởng.
• Bong tróc da: Da vùng kín bị bong tróc, tạo thành các mảng vảy trắng hoặc bạc.
• Thay đổi sắc tố da: Các vùng da bị tổn thương sẽ sẫm màu hơn hoặc nhạt màu hơn so với vùng da xung quanh.

Nguyên nhân dẫn đến bị vảy nến ở vùng kín

Mặc dù nguyên nhân chính xác vẫn chưa được biết rõ, nhưng có một số yếu tố có thể góp phần gây ra bệnh vảy nến vùng kín, bao gồm:

• Yếu tố di truyền: Nếu tiền sử gia đình mắc bệnh vảy nến, bạn có nguy cơ mắc bệnh vảy nến vùng mu cao hơn.
• Hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức: Bệnh vảy nến là một bệnh tự miễn, nghĩa là hệ thống miễn dịch tấn công nhầm các tế bào da khỏe mạnh, gây viêm và tăng sinh tế bào da quá mức.
• Ma sát: Quần áo chật, quan hệ tình dục hoặc thậm chí đi bộ có thể gây ma sát và kích ứng vùng kín, dẫn đến bùng phát vảy nến.
• Chấn thương da: Bất kỳ vết thương nào ở vùng kín, chẳng hạn như vết cắt, vết cào hoặc vết bỏng, đều có thể kích hoạt bệnh vảy nến ở bộ phận sinh dục.
• Nhiễm trùng: Nhiễm khuẩn hoặc nhiễm nấm ở vùng kín làm suy yếu hệ miễn dịch hoặc gây ra tình trạng viêm, tạo điều kiện thuận lợi cho vảy nến phát triển.
• Stress: Căng thẳng làm suy yếu hệ thống miễn dịch và làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh vảy nến.
• Một số loại thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chẹn beta và lithium làm trầm trọng thêm bệnh vảy nến.
• Hút thuốc và uống rượu: Đây là các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh vảy nến và làm cho các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn.
• Thay đổi nội tiết: Thay đổi nội tiết, đặc biệt là ở phụ nữ trong các giai đoạn như dậy thì, mang thai hoặc mãn kinh góp phần vào sự phát triển của vảy nến vùng kín.
• Nguyên nhân khác: Một số yếu tố môi trường như thời tiết lạnh, khô và một số chất gây kích ứng (chất tẩy rửa, hóa chất trong quần áo) kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm triệu chứng vảy nến.

Biến chứng của bệnh vảy nến ở vùng kín gây ra 

Vảy nến vùng kín không chỉ gây ra những triệu chứng khó chịu mà còn dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không điều trị kịp thời. Cụ thể như sau:

Biến chứng tại chỗ:

• Nhiễm trùng: Vùng da bị tổn thương do vảy nến dễ bị nhiễm trùng bởi vi khuẩn hoặc nấm, gây ra các triệu chứng như đau, sưng, mưng mủ, thậm chí lan rộng và gây nhiễm trùng huyết nếu không được xử lý kịp thời.
• Sẹo: Trong một số trường hợp, vảy nến vùng kín để lại sẹo sau khi lành, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và chức năng của vùng kín.

Biến chứng toàn thân:

• Viêm khớp vảy nến: Khoảng 30% người bệnh vảy nến phát triển viêm khớp vảy nến, gây đau, sưng và cứng khớp, ảnh hưởng đến khả năng vận động.
• Bệnh tim mạch: Vảy nến vùng kín làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim.
• Các bệnh lý khác: Vảy nến cũng có thể liên quan đến tăng nguy cơ mắc các bệnh như bệnh Crohn, trầm cảm, tiểu đường, ung thư hạch bạch huyết.

Biến chứng về tâm lý và tình dục:

• Tự ti, mặc cảm: Vảy nến tại vùng kín có thể khiến người bệnh cảm thấy tự ti, xấu hổ về cơ thể mình, ảnh hưởng đến tâm lý và sự tự tin.
• Giảm ham muốn tình dục: Ngứa ngáy, đau rát và khó chịu do vảy nến vùng kín có thể làm giảm ham muốn tình dục.

Biến chứng ảnh hưởng sức khỏe sinh sản (hiếm gặp):

• Viêm nhiễm đường sinh dục: Vảy nến vùng kín không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến viêm nhiễm đường sinh dục, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
• Giảm chất lượng tinh trùng: Ở nam giới, viêm nhiễm do vảy nến tại vùng kín làm tăng nguy cơ gây viêm tinh hoàn, làm giảm chất lượng tinh trùng.
• Rối loạn chức năng buồng trứng: Ở nữ giới, viêm nhiễm nặng có thể ảnh hưởng đến chức năng buồng trứng, gây rối loạn kinh nguyệt và giảm khả năng thụ thai.

Khi nào cần khám bác sĩ?

Ngay khi có dấu hiệu vảy nến vùng kín, bạn cần đến bệnh viện hoặc phòng khám chuyên khoa để được thăm khám sớm nhất. Đặc biệt là các trường hợp:

• Triệu chứng ngày càng nặng: Ngứa, đau rát, xuất hiện nhiều mảng đỏ, vảy trắng ngày càng lan rộng.
• Các triệu chứng không thuyên giảm: Dù đã áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà nhưng tình trạng vẫn không cải thiện hoặc thậm chí trở nên tồi tệ hơn.
• Xuất hiện các biến chứng: Nhiễm trùng da, chảy máu, nứt nẻ nghiêm trọng.
• Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Gây khó chịu, đau đớn khi quan hệ, mất tự tin.

Phương pháp chẩn đoán

Chẩn đoán vảy nến vùng kín thường dựa trên sự kết hợp của các yếu tố sau:

Khám lâm sàng: 

• Kiểm tra triệu chứng: Bác sĩ da liễu sẽ tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng vùng kín để quan sát các triệu chứng điển hình của vảy nến.
• Hỏi bệnh sử: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh của bạn, bao gồm tiền sử gia đình mắc bệnh vảy nến, các yếu tố kích hoạt có thể làm bùng phát bệnh,…

Khám cận lâm sàng:

• Soi tươi: Kiểm tra mẫu da dưới kính hiển vi để tìm nấm hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng khác.
• Nuôi cấy: Nuôi cấy mẫu da để xác định loại vi khuẩn hoặc nấm gây nhiễm trùng.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm được yêu cầu để loại trừ các bệnh lây truyền qua đường tình dục hoặc các bệnh tự miễn khác.

• Sinh thiết da: Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ lấy một mẫu nhỏ da (sinh thiết) để kiểm tra dưới kính hiển vi, giúp xác định chính xác bệnh vảy nến.

Phương pháp điều trị vảy nến vùng kín phổ biến

Dựa vào tình trạng vảy nến vùng kín hiện tại và sức khỏe người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định những phương pháp điều trị phù hợp. Cụ thể như sau:

5 cách trị vảy nến vùng kín tại nhà 

Một số nguyên liệu tự nhiên giúp làm dịu triệu chứng và hỗ trợ trong quá trình điều trị bệnh ở mức độ nhẹ, mới khởi phát như sau:

Dầu dừa:

• Công dụng: Dầu dừa có đặc tính dưỡng ẩm và kháng khuẩn, giúp làm dịu da và giảm viêm.
• Cách dùng: Sau khi vệ sinh sạch vùng kín, thoa một lượng nhỏ dầu dừa lên vùng da bị vảy nến. Để dầu dừa thấm vào da trong vài giờ hoặc qua đêm.

Gel lô hội (nha đam):

• Công dụng: Lô hội có khả năng làm mát, dưỡng ẩm và giảm viêm, giúp làm dịu các triệu chứng ngứa và đỏ do vảy nến gây ra tại vùng kín.
• Cách dùng: Lấy gel từ lá lô hội tươi và thoa nhẹ nhàng lên vùng da bị ảnh hưởng. Để gel thấm vào da trong khoảng 20 – 30 phút trước khi rửa sạch bằng nước ấm. Thực hiện 2 – 3 lần mỗi ngày.

Dùng dầu ô liu:

• Công dụng: Trong thành phần dầu oliu chứa nhiều chất chống oxy hóa và chất béo lành mạnh, giúp làm mềm da khô và ngăn ngừa viêm tại vùng da bị bệnh.
• Cách dùng: Thoa một lượng nhỏ dầu ô liu lên vùng da bị vảy nến sau khi đã vệ sinh sạch. Bạn massage nhẹ nhàng để tinh dầu thấm sâu vào hạ bì. Thực hiện hàng ngày để giảm khô và ngứa.

Dấm táo cải thiện triệu chứng:

• Công dụng: Dấm táo có tính chất kháng khuẩn và cân bằng pH da, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và làm dịu vùng da bị kích ứng.
• Cách dùng: Pha loãng dấm táo với nước (tỉ lệ 1:3) và dùng bông tăm hoặc bông gòn thoa nhẹ lên vùng da bị vảy nến. Để khô tự nhiên và rửa lại bằng nước ấm sau 30 phút. Thực hiện 1 lần mỗi ngày.

Sử dụng bột yến mạch:

• Công dụng: Bột yến mạch có đặc tính làm dịu da, giúp giảm ngứa và viêm.
• Cách dùng: Thêm bột yến mạch vào nước ấm trong bồn tắm và ngâm mình trong khoảng 15 – 20 phút. Sau khi tắm, lau khô nhẹ nhàng và thoa kem dưỡng ẩm lên vùng da bị vảy nến. 

Sử dụng thuốc trị vảy nến vùng kín

Dùng thuốc Tây chữa bệnh là phương pháp điều trị vảy nến vùng kín hiệu quả tốt, phát huy tác dụng nhanh chóng nên được ưu tiên áp dụng.

Thuốc bôi trị vảy nến vùng kín

• Corticosteroid liều thấp: Đây là nhóm thuốc đầu tiên được sử dụng để giảm viêm, ngứa và đỏ da. Một số loại thuốc corticosteroid thường được sử dụng bao gồm Hydrocortisone, Clobetasol propionate, Betamethasone valerate.
• Chất tương tự Vitamin D: Làm chậm sự phát triển của tế bào da, giúp giảm tình trạng dày sừng và bong tróc. Bao gồm Calcipotriol và Tacalcitol.
• Thuốc ức chế calcineurin: Giúp giảm viêm và ngăn ngừa phản ứng miễn dịch quá mức. Thường được sử dụng khi corticosteroid không hiệu quả hoặc gây tác dụng phụ. Thuốc ức chế calcineurin phổ biến gồm Tacrolimus, Pimecrolimus.
• Thuốc bôi vảy nến vùng kín khác: Acid salicylic (làm mềm và bong tróc vảy da), Dithranol (chống viêm và chống tăng sinh tế bào da), hắc ín (chống viêm và giảm ngứa).

Thuốc uống hoặc tiêm:

• Thuốc sinh học: Nhắm vào các phân tử cụ thể trong hệ miễn dịch gây ra viêm, dùng cho trường hợp vảy nến nặng. Một số thuốc sinh học thường dùng như Adalimumab, Etanercept, Infliximab, Ustekinumab, Secukinumab, Ixekizumab. 
• Methotrexate: Có tác dụng ức chế hệ miễn dịch, giúp giảm viêm và kiểm soát bệnh vảy nến.

Liệu pháp ánh sáng

Liệu pháp ánh sáng còn gọi là quang trị liệu thường được chỉ định cho trường hợp vảy nến vùng kín mức độ nặng, không đáp ứng với các loại thuốc Tây y. Tuy nhiên, do vùng kín là vùng da nhạy cảm, việc áp dụng liệu pháp ánh sáng cần được thực hiện cẩn trọng và dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ da liễu.

Các loại liệu pháp ánh sáng thường được sử dụng cho vảy nến vùng kín:

• Tia cực tím B băng hẹp (Narrowband UVB – NB-UVB): Sử dụng ánh sáng UVB có bước sóng cụ thể để làm chậm sự phát triển của tế bào da và giảm viêm. NB-UVB có thể được chiếu trực tiếp lên vùng kín hoặc sử dụng các thiết bị đặc biệt để chiếu sáng vào bên trong âm đạo hoặc hậu môn.
• Excimer laser: Sử dụng chùm tia cực tím tập trung để điều trị các vùng da nhỏ bị vảy nến, bao gồm cả vùng kín. Excimer laser có ưu điểm là ít gây tác dụng phụ hơn so với NB-UVB và có thể nhắm mục tiêu chính xác vào vùng da bị bệnh mà không ảnh hưởng đến vùng da xung quanh.

Hướng dẫn cách phòng ngừa vảy nến vùng kín

Để phòng ngừa bệnh vảy nến vùng kín bùng phát hoặc tái đi tái lại dai dẳng, bác sĩ Da liễu đưa ra những hướng dẫn cụ thể như sau:

Chăm sóc da đúng cách:

• Vệ sinh nhẹ nhàng: Sử dụng sữa tắm dịu nhẹ, không mùi thơm và tránh chà xát mạnh vùng kín.
• Giữ vùng kín khô thoáng: Sau khi tắm hoặc đi vệ sinh, lau khô vùng kín nhẹ nhàng bằng khăn mềm.
• Tránh các sản phẩm kích ứng: Không sử dụng xà phòng, nước hoa hoặc các sản phẩm chăm sóc da có chứa cồn hoặc hương liệu mạnh ở vùng kín.
• Mặc quần áo thoải mái: Chọn quần lót bằng cotton hoặc các chất liệu thoáng khí khác, tránh mặc quần áo quá chật hoặc bó sát.

Kiểm soát yếu tố kích hoạt vảy nến:

• Quản lý stress: Thực hành các kỹ thuật thư giãn, giải tỏa căng thẳng như yoga, thiền hoặc hít thở sâu hằng ngày.
• Tránh chấn thương da: Cẩn thận khi cạo hoặc wax lông vùng kín, tránh gây trầy xước hoặc tổn thương da.
• Điều trị nhiễm trùng kịp thời: Nếu bị nhiễm trùng nấm men hoặc nhiễm trùng khác ở vùng kín, hãy đi khám bác sĩ để được điều trị kịp thời.
• Thận trọng khi dùng thuốc: Nếu đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào có thể làm bùng phát vảy nến, hãy thảo luận với bác sĩ về các lựa chọn thay thế.

Lối sống lành mạnh:

• Ăn uống lành mạnh: Chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm viêm.
• Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động thể chất đều đặn giúp giảm stress, cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường sức khỏe tổng thể.
• Hạn chế rượu bia – thuốc lá: Các hoạt chất trong rượu bia và thuốc lá có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và làm tăng nguy cơ bùng phát vảy nến tại vùng kín.
• Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ đầy đủ giúp cơ thể phục hồi và tăng cường hệ miễn dịch.

Theo dõi và điều trị sớm:

• Tự kiểm tra vùng kín thường xuyên: Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy đi khám bác sĩ ngay.
• Tuân thủ phác đồ điều trị: Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh vảy nến, hãy tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ và tái khám định kỳ để kiểm soát bệnh hiệu quả.

Vảy nến vùng kín là một tình trạng da liễu cần được quan tâm và điều trị kịp thời. Hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị hiện có sẽ giúp người bệnh kiểm soát bệnh hiệu quả, giảm thiểu khó chịu và nâng cao chất lượng cuộc sống. Nếu bạn nghi ngờ mình có các dấu hiệu bệnh, hãy tìm đến sự tư vấn của bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Xem Thêm:

• Vảy Nến Toàn Thân: Nguyên Nhân Gây Bệnh Và Cách Điều Trị
• Vảy Nến Da Mặt, Tai, Cổ: Nguyên Nhân Và Cách Chữa Tốt