Ngứa Khắp Người Vào Mùa Hè – Nguyên Nhân Cách Điều Trị
Ngứa khắp người vào mùa hè là tình trạng phổ biến, có thể gặp ở bất cứ đối tượng nào, đặc biệt là ở những người có cơ địa, làn da nhạy cảm. Phần lớn các trường hợp được cải thiện nhanh nếu được tiến hành chăm sóc tích cực. Một số khác có thể cảnh báo nguy cơ bệnh lý hoặc biến chứng nặng hơn. Tìm hiểu ngay bài viết dưới đây để sớm nhận biết những triệu chứng bất thường của bệnh cũng như có cách điều trị tốt nhất.
Tại sao bạn dễ bị ngứa khắp người vào mùa hè?
Ngứa khắp người vào mùa hè là tình trạng da nổi mẩn đỏ, mụn nước, ngứa ngáy khó chịu khi thời tiết trở nên oi ả, nóng bức. Tình trạng này khá phổ biến, đặc biệt là ở những quốc gia có khí hậu nóng ẩm như Việt Nam, gây ra vô số sự bất tiện, phiền toái trong sinh hoạt và cuộc sống hằng ngày.
Nguyên nhân ngứa da vào mùa hè có thể do vệ sinh kém, dị ứng hoặc mắc phải một số bệnh lý da liễu mãn tính. Sau đây là một số nguyên nhân phổ biến khiến bạn dễ bị ngứa khắp người và mùa hè:
1. Do thay đổi nhiệt độ đột ngột (Sốc nhiệt)
Một số người bệnh đang ở ngoài trời nóng 39 – 40 độ C, sau đó di chuyển đột ngột đến nơi có nhiệt độ thấp, điều hòa lạnh. Lúc này, vùng da hở trên cơ thể sẽ tiếp xúc đột ngột với khí lạnh làm da khó thích ứng kịp, dẫn tới các phản ứng dị ứng không báo trước.
Tình trạng ngứa khắp người do thay đổi nhiệt độ thường dễ xảy ra ở những người có cơ địa dị ứng. Các triệu chứng như ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ, da nổi hạt như da gà… có thể biến mất khi người bệnh ngừng tiếp xúc với nhiệt độ lạnh đột ngột.
2. Da ngứa khi trời nóng do đổ mồ hôi nhiều
Nhiệt độ thời tiết oi bức khiến các lỗ chân lông trên da giãn nở. Lúc này, cơ thể tăng bài tiết qua lỗ chân lông để điều hòa thân nhiệt. Điều này khiến tuyến bã nhờn hoạt động quá mức. Ở một số trường hợp, các chất cặn bã không được đào thải kịp qua da sẽ kết dính với mồ hôi, làm bít tắc lỗ chân lông. Đây là nguyên nhân khiến nhiều người dễ bị ngứa khắp người vào mùa hè.
Ngoài ra, sự bít tắc lỗ chân lông do mồ hôi và bụi bẩn cũng tạo thành môi trường thuận lợi cho vi khuẩn bám dính và trú ngụ trên da. Điều này có thể gây nên tình trạng viêm da, ngứa da hoặc viêm lỗ chân lông… Những bệnh lý này cũng có thể gây ra tình trạng ngứa da khi trời nóng.
3. Da bị ngứa vào mùa hè do tiếp xúc trực tiếp với tia cực tím (tia UV)
Một nguyên nhân nữa khiến nhiều người bị ngứa khắp người vào mùa hè đó là do ảnh hưởng của tia cực tím. Loại tia này có thể xuyên qua da, làm tổn thương các tế bào, làm tăng các gốc tự do và gây hiện tượng cháy nắng, nám sạm, tàn nhang. Đồng thời chúng còn biến đổi tính chất của các protein trong cấu trúc da tạo thành các hoạt chất kháng nguyên lạ. Cơ thể sẽ nhận biết các kháng nguyên này và kích hoạt các phản ứng miễn dịch, dị ứng tại vùng da tiếp xúc. Hệ quả của những phản ứng này là hiện tượng nổi mẩn ngứa, mề đay, mẩn đỏ trên da.
4. Ngứa khắp người do bệnh mề đay Cholinergic
Mề đay Cholinergic là một dạng dị ứng ngoài da do tác động của nhiệt độ và mồ hôi. Bệnh xảy ra khi nhiệt độ cơ thể tăng cao, mồ hôi tiết ra nhiều hơn bình thường. Lúc này, làn da của người bệnh sẽ xảy ra phản ứng quá mẫn với các chất kích thích từ acetylcholin- một chất dẫn truyền thần kinh. Từ đó làm cho các tế bào Mast tăng cường sản xuất và giải phóng Histamin, gây nên các phản ứng dị ứng thông thường như ngứa, ban đỏ, mề đay, sưng nề, phù mạch…
5. Ngứa do dị ứng thời tiết
Dị ứng thời tiết có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, bất kỳ điều kiện thời tiết nào và phổ biến hơn ở những người có cơ địa dị ứng, cơ địa mẫn cảm. Vào mùa hè, nhiệt độ cao và thời tiết oi bức là nguyên nhân khiến da dễ nhạy cảm và bị kích ứng, gây cảm giác ngứa ngáy, nổi mề đay, ban đỏ… Thậm chí, một số trường hợp có thể bị bỏng rát, vô cùng khó chịu.
6. Ngứa mùa hè do chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt
Chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt là nguyên nhân phổ biến gây ngứa, dị ứng da ở bất kỳ mùa nào. Vào mùa hè, nhiều người có thói quen ăn nhiều đồ dầu mỡ, uống rượu bia… khiến cơ thể sản sinh nhiều độc tố. Những độc tố có thể là nguyên nhân làm khởi phát các phản ứng dị ứng của hệ miễn dịch, gây ngứa.
7. Tiếp xúc với dị nguyên
Các dị nguyên ở đây có thể là mỹ phẩm, nước hoa, đồ trang điểm, chất tẩy rửa, làm sạch da… Hoặc cũng có thể là phấn hoa, lông động vật, sâu bọ, bướm, côn trùng… Những loại dị nguyên này tạo ra các thành phần hóa học khiến hệ miễn dịch của cơ thể liên tục hoạt động để chống lại. Hậu quả của những phản ứng này là có thể tình trạng viêm da dị ứng gây ngứa ngáy khắp người.
Bị ngứa khắp người vào mùa hè – Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nhìn chung, hầu hết các trường hợp ngứa khắp người vào mùa hè không quá nguy hiểm, không đe dọa trực tiếp đến tính mạng hay sức khỏe của người bệnh. Tuy nhiên, những cơn ngứa có thể gây ra những bất tiện trong sinh hoạt, công việc hằng ngày của người bệnh. Nếu tình trạng này kéo dài có thể khiến người bệnh bị mệt mỏi, stress, dễ dẫn tới trầm cảm.
Chưa kể, ngứa ngáy khắp người khiến người bệnh liên tục cào gãi. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc làm này sẽ làm cho vùng da bị kích thích nhiều hơn, khiến các tổn thương lan rộng, tăng nguy cơ trầy xước và nhiễm trùng. Hậu quả có thể khiến người bệnh gặp biến chứng nhiễm trùng da, nhiễm trùng huyết, sẹo lồi, sẹo thâm…
Các chuyên gia khuyên rằng, để phòng ngừa các biến chứng, bên cạnh các biện pháp chăm sóc hiệu quả, người bệnh cần đi khám ngay khi gặp những triệu chứng cấp tính như:
- Sốt, kèm theo chán ăn, mệt mỏi
- Cảm giác bỏng rát da
- Da đổ nhiều mồ hôi, có dấu hiệu mưng mủ, chảy dịch…
Cách điều trị làn da bị ngứa vào mùa hè
Với tình trạng ngứa khắp người vào mùa hè, tùy vào từng mức độ tổn thương của da, người bệnh có thể cân nhắc lựa chọn các phương pháp điều trị sau:
Các mẹo dân gian chữa da ngứa khi trời nóng
Nếu bạn đang bị ngứa mùa hè ở mức độ nhẹ, những mẹo dân gian dưới đây có thể giúp cải thiện cơn ngứa, đồng thời làm giảm mức độ tổn thương da hiệu quả:
- Cách tắm bằng mướp đắng: Lựa chọn một vài quả mướp đắng to, hơi già, đem rửa sạch, cắt đôi, bỏ hạt, thái lát mỏng. Cho mướp đắng vào máy xay sinh tố xay nhuyễn hoặc giã nát bằng cối. Lọc lấy nước cốt mướp đắng, bỏ bã. Pha loãng nước cốt này với nước mát để tắm. Thực hiện cách này 3 lần/tuần để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất.
- Cách dùng nước lá rau sam: Với lá rau sam, người bệnh có thể kết hợp tắm và uống nước. Đầu tiên, lấy khoảng 40g rau sam, rửa sạch, giã nát hoặc xay nhuyễn, lọc lấy nước cốt. Dùng nước này để uống hoặc pha với nước mát để tắm hằng ngày.
- Cách dùng lá trà xanh: Chọn 1 nắm lá trà xanh rửa sạch, vò nát rồi đun sôi cũng 1.5 lít nước sạch. Khi nước sôi khoảng 10 – 15 phút, chắt lấy nước, pha cùng nước lạnh đến nhiệt độ vừa phải. Dùng nước này để tắm mỗi ngày 1 lần sẽ cải thiện nhanh tình trạng ngứa khi trời nóng.
- Cách đắp lá rau ngổ: Người bệnh dùng 1 nắm rau ngổ tươi, rửa sạch, giã nát. Là sạch vùng da cần điều trị, dùng cả bã và nước lá rau ngổ đắp lên vùng da bị ngứa trong khoảng 10 – 15 phút, sau đó rửa lại bằng nước sạch.
- Cách dùng lá tía tô: Lấy một nắm lá tía tô, rửa sạch, để ráo nước rồi giã nát. Dùng cả nước và bã lá tía tô sau khi giã đắp lên vùng da cần da cần điều trị (sau khi đã làm sạch da). Rửa lại bằng nước sạch sau khoảng 15 phút.
- Cách đắp khoai tây sống: Khoai tây sống chứa nhiều dưỡng chất giúp dưỡng da và làm sạch các dị nguyên hiệu quả. Người bệnh chỉ cần dùng khoảng 3 – 4 củ khoai tây rửa sạch, cắt lát mỏng rồi đắp lên vùng da bị mẩn ngứa. Kiên trì thực hiện cách làm này trong 2 – 3 ngày sẽ thấy hiệu quả giảm ngứa rõ rệt.
Trị ngứa khắp người vào mùa hè bằng thuốc tây y
Thuốc tây được sử dụng trong các trường hợp ngứa khắp người vào mùa hè có mức độ trung bình và nặng. Phác đồ điều trị bằng thuốc tây sẽ phụ thuộc vào căn nguyên gây bệnh và mức độ của các triệu chứng. Thông thường, các loại thuốc tây được sử dụng trong điều trị đều nhằm mục đích giảm ngứa, giảm dị ứng, không có tác dụng điều trị nguyên nhân gây bệnh.
Một số loại thuốc thường được sử dụng trong trị ngứa da có thể kể đến như:
- Corticoid: Thường được sử dụng ở dạng thuốc bôi ngoài da với mục đích chống viêm và giảm ngứa. Với những trường hợp nặng có thể kết hợp thêm thuốc uống.
- Thuốc kháng Histamin: Có thể dùng cả thuốc bôi và thuốc uống.
- Thuốc kháng sinh: Chỉ dùng trong các trường hợp có nhiễm khuẩn ngoài da. Nếu nhiễm khuẩn nhẹ chỉ cần dùng thuốc bôi ngoài. Nếu nhiễm khuẩn nặng, người bệnh nên đi khám để được kê thêm thuốc uống toàn thân.
- Thuốc khác: Thuốc gây tê (Benzocain, Pramoxine..), kem dưỡng ẩm…
Các phòng ngừa ngứa khắp người vào mùa hè
Để phòng ngừa tình trạng ngứa mùa hè, người bệnh cần chủ động thực hiện các biện pháp sau:
- Bổ sung đủ nước và điện giải cho cơ thể để bù lại lượng đã mất do trời nóng. Nên uống ít nhất 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày theo từng thể trạng.
- Cân bằng nhiệt độ ngoài đường và trong nhà, không nên đột ngột đi từ ngoài vào môi trường mở điều hòa lạnh. Người bệnh nên để mồ hôi khô dần và thân nhiệt ổn định trước khi đi tắm hoặc mở điều hòa.
- Sử dụng kem chống nắng và các loại quần áo che chắn bên ngoài để hạn chế sự tiếp xúc trực tiếp của da và tia UV.
- Lựa chọn các loại quần áo rộng rãi, thoải mái, có chất liệu mềm, thoáng khí, thấm hút mồ hôi tốt.
- Chú ý giữ vệ sinh da sạch sẽ, tắm rửa sạch sẽ bằng xà phòng diệt khuẩn mỗi ngày hoặc sau khi hoạt động ra nhiều mồ hôi.
- Bổ sung các thực phẩm giải nhiệt cho cơ thể như nước múa, nước dừa, bí đao…
- Xây dựng thời gian biểu hợp lý, cân bằng thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý.
- Khám sức khỏe định kỳ hoặc ngay khi có dấu hiệu bất thường, nghi ngờ mắc bệnh để phát hiện bệnh sớm.
Ngứa khắp người vào mùa hè là tình trạng phổ biến, không quá nguy hiểm và có thể cải thiện nhanh chóng nếu được chăm sóc đúng cách. Nếu bạn gặp vấn đề này hãy nhanh chóng thực hiện các biện pháp giảm ngứa, cải thiện tình trạng để hạn chế nguy cơ biến chứng có thể xảy ra.