Sỏi Đường Mật Trong Gan

Đặt lịch hẹn

×

Tiến sĩ. Bác sĩ Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Vân Anh

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

Sỏi đường mật trong gan là một trong những bệnh nguy hiểm và có thể gây ra biến chứng ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và sinh hoạt của người bệnh. Giải pháp tối ưu giúp điều trị tận gốc tình trạng bệnh là gì? Tham khảo ngay bài viết dưới đây để biết được đâu là cách điều trị hiệu quả cao nhất.

Tổng quan về sỏi đường mật trong gan bệnh học

Sỏi đường mật trong gan (được gọi tắt là sỏi gan) là những viên sỏi nằm rải rác trong các đường dẫn mật trong gan. Sỏi đường mật thường có màu vàng xanh ở dạng viên hoặc dạng bùn. Các viên sỏi có thể được tìm thấy ở đường dẫn mật, sỏi đường mật trong gan phải hoặc gan trái.

Sỏi đường mật trong gan ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe người bệnh vì vậy cần phát hiện và điều trị bệnh kịp thời. Người bệnh có thể tự phát hiện tình trạng bệnh qua những kiến thức tổng quan về sỏi đường mật sau:

Nguyên nhân dẫn đến sỏi mật trong gan

Nguyên nhân chính gây bệnh sỏi đường mật trong gan là do ký sinh trùng đường ruột. Ký sinh trùng khi đi vào đường mật, mang theo vi khuẩn làm ảnh hưởng đến khả năng hòa tan của Bilirubin, bên cạnh đó kết hợp với trứng và xác giun hình thành sỏi.

Ngoài ra, tình trạng bệnh còn do một số nguyên nhân khác như:

• Chức năng gan kém, suy giảm hoặc mất đi chức năng đào thải độc tố.
• Cơ thể không được đảm bảo về chế độ dinh dưỡng, sức đề kháng yếu.
• Mắc các chứng bệnh về gan như: Viêm gan, xơ gan,…
• Bị nhiễm trùng dịch mật hoặc viêm đường mật
• Tình trạng ứ trệ dịch mật lâu ngày không thông
• Ngoài ra còn do mắc một số bệnh như: Bệnh hồng cầu hình liềm, thiếu máu huyết tán,…

Dấu hiệu nhận biết bệnh

Ở giai đoạn đầu khi sỏi còn nhỏ, thường xuất hiện các dấu hiệu mơ hồ, người có thể nhận biết được như: đầy chướng bụng, chậm tiêu sau ăn. Khi tình trạng bệnh nặng hơn, sỏi có kích thước lớn thường có biểu hiện:

• Xuất hiện cơn đau quặn gan: Các cơn đau thắt này thường xuất hiện sau bữa ăn no, có xu hướng đau dữ dội và đột ngột và có thể lan ra vai phải. Các cơn đau thường kéo dài từ 15 phút đến vài giờ và có tính chất chu kỳ. Tình trạng đau quặn thắt khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn khi di chuyển.
• Sốt: Người bệnh có biểu hiện sốt cao, có thể rét run kèm theo tình trạng vã mồ hôi.
• Vàng da: Khi dịch mật bị ứ trệ tại gan, bilirubin (sắc tố mật có màu vàng) thấm vào máu từ đó khiến da và mắt có màu vàng.

Sỏi đường mật trong gan có nguy hiểm không? Biến chứng gì?

Ngoài các triệu chứng bệnh kể trên, nếu điều trị bệnh sai cách có thể gây ra các BIẾN CHỨNG RẤT NGUY HIỂM. Một số biến chứng bệnh sỏi đường mật thường gặp thường gặp là:

• Viêm gan: Sỏi trong gan gây ứ đọng dịch mật, nếu tình trạng này kéo dài sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công, từ đó hình thành các ổ mủ gây áp xe, viêm nhiễm gan.
• Xơ gan: Khi gan viêm nhiễm quá lâu dẫn đến bị tổn thương nghiêm trọng, khả năng hồi phục ở các nhu mô gan là rất thấp và sẽ dẫn đến tình trạng suy gan.
• Ung thư đường mật trong gan: Đây là biến chứng ít có khả năng xảy ra, chỉ chiếm khoảng 3 -10% nhưng lại có mức độ nguy hiểm cao nhất.
• Nhiễm trùng đường huyết: Đây là một trong những biến chứng đặc biệt nghiêm trọng, nếu không xử lý kịp thời có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh.

Các biến chứng sỏi đường mật trong gan đều rất nguy hiểm, có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và rất khó chữa trị dứt điểm. Vì vậy, khi có dấu hiệu bệnh, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và có phác đồ điều trị mang lại hiệu quả nhất.

Điều trị sỏi đường mật trong gan

Dựa vào các phương pháp chẩn đoán, các bác sĩ có thể xác định tình trạng bệnh và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với từng trường hợp người bệnh. Sau đó, có thể áp dụng một số cách loại trừ sỏi ra khỏi cơ thể bằng thuốc Tây y, đông y, bài thuốc dân gian hoặc phẫu thuật.

Sử dụng thuốc Tây y điều trị bệnh

Sỏi trong gan thường có bản chất là sắc tố mật (sỏi bilirubin, trong khi các thuốc Tây y hiện nay chỉ có tác dụng với sỏi cholesterol. Vì vậy, các bác sĩ thường chỉ định bệnh nhân sử dụng thuốc làm tan sỏi để điều trị sỏi đường mật. Người bệnh thường được chỉ định một số loại thuốc giúp tan sỏi trong mật như:

• Thuốc giảm đau: Một số thuốc tiêu biểu trong nhóm này là Visceral-gin, papa-verin,… có tác dụng giúp giãn cơ, giảm co thắt và giảm đau do sỏi.
• Thuốc kháng sinh: Thường được chỉ định sử dụng Quino-lon, Amino-sid,… nhóm thuốc này có tác dụng giúp giảm nhiễm khuẩn.
• Thuốc kháng viêm: Tiêu biểu nhất trong nhóm thuốc kháng viêm là thuốc Alphachymotryp-sin có tác dụng giúp giảm tình trạng viêm nhiễm.

Phẫu thuật lấy sỏi đường mật

Dựa trên kết quả kiểm tra tình trạng sỏi gan, nếu sỏi có kích thước dưới 5mm bác sĩ có thể yêu cầu tiến hành lấy sỏi bằng các phương pháp khác. Còn những trường hợp sỏi lớn hơn 5mm hoặc có dấu hiệu gây biến chứng, người bệnh cần phải phẫu thuật sớm để xử lý.

Một số phương pháp phẫu thuật lấy sỏi đường mật trong gan thường được áp dụng hiện nay là:

• Nội soi tán sỏi xuyên qua da: 

Đây là phương pháp điều trị sỏi gan phổ biến tại các bệnh viện lớn. Các bác sĩ sẽ tạo một đường hầm qua thành bụng tới ống mật chủ và nhu mô gan, rồi dùng dụng cụ nội soi vào tán sỏi. Sau đó, bơm rửa hoặc dùng rọ đưa các vụn sỏi đã tán ra ngoài. Phương pháp này đòi hỏi kỹ thuật khó, vì vậy yêu cầu bác sĩ phẫu thuật phải có tay nghề cao, nhiều năm kinh nghiệm. Nếu quá trình phẫu thuật không đảm bảo có thể gây biến chứng nặng như: Nhiễm trùng máu, viêm phúc mạc,…

• Nội soi ngược dòng (ERCP): 

Đây là phương pháp giúp điều trị sỏi đường mật trong trường hợp sỏi có cả trong ống mật chủ và trong gan. Phương pháp nội soi ngược dòng giúp kéo sỏi xuống tá tràng từ đó làm giảm bớt áp lực lên hệ thống đường mật. Khi sỏi tụt ống mật chủ làm tăng khả năng loại bỏ sỏi. Đây là phương pháp được đánh giá là tiến hành nhanh chóng, ít biến chứng và thời gian hồi phục sức khỏe nhanh chóng.

• Phẫu thuật mổ hở lấy sỏi: 

Đây là phương pháp được chỉ định khi áp dụng phương pháp nội soi không mang lại hiệu quả do sỏi quá nhiều và sỏi thành dải. Phương pháp này phối hợp nhiều kỹ thuật hiện đại như: Tán sỏi nội soi qua ống mềm, lấy sỏi bằng rọ,… Phương pháp mổ hở lấy sỏi mật không chỉ định cho người có sức khỏe yếu, mắc các bệnh lý về tim mạch, rối loạn đông máu,…

• Phẫu thuật cắt một phần gan: 

Các bác sĩ chỉ định phương pháp này khi tất cả các phương pháp phẫu thuật khác không mang lại kết quả. Hoặc người bệnh có sỏi nằm trong một ống thùy gan, gây teo, tắc nghẽn và viêm mãn tính, sỏi nằm sâu trong nhu mô gan,…

Đây được đánh giá là giải pháp điều trị sỏi đường mật trong gan cuối cùng vì phương pháp có độ nguy hiểm cao trong quá trình mổ. 

Quá trình phẫu thuật điều trị sỏi đường mật trong gan thường gặp khó khăn do sỏi hay tái phát và không phải lúc nào cũng can thiệp được. Vì vậy, nếu sỏi nằm ở vị trí hiểm, nằm quá sâu mà có kích thước nhỏ, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp điều trị khác..

Cách điều trị sỏi đường mật trong gan tại nhà

Với những trường hợp bệnh nhẹ, kích thước sỏi nhỏ, người bệnh có thể áp dụng một số cách chữa sỏi mật tại nhà bằng các nguyên liệu tự nhiên như:

• Sử dụng bồ công anh:

Bồ công anh chứa các hoạt chất có khả năng kích thích bài tiết mật ở gan, tăng cường chuyển hóa chất béo, cải thiện chức năng túi mật và hỗ trợ điều trị bệnh sỏi mật. 

Cách sử dụng như sau: Lấy một nắm cây bồ công anh khô (cả rễ, lá và hoa) rửa sạch và đun sôi cùng 300ml nước trong 5 phút. Sau đó, lọc lấy nước trà và thêm vào một thìa mật ong hoặc đường. Dùng 2 – 3 chén trà bồ công anh mỗi ngày để nhanh chóng đẩy lùi được bệnh sỏi mật.

• Giấm táo và nước ép táo:

Trong táo có chứa acid malic có tác dụng làm mềm và đánh tan viên sỏi. Giấm táo có tác dụng ức chế sản xuất cholesterol ở gan – một trong những nguyên nhân gây ra bệnh sỏi đường mật. Vì vậy, sử dụng giấm táo và nước ép táo trị sỏi đường mật là một trong những cách điều trị bệnh được dân gian tin dùng.

Cách sử dụng: Lấy quả táo tươi, gọt vỏ và ép lấy nước. Sau đó, trộn nước ép với 1 thìa giấm táo nguyên chất. Lấy thìa trộn đều và uống mỗi ngày để loại trừ sỏi mật trong gan.

• Kết hợp dứa, gừng và muối:

Dứa có vị ngọt, tính bình, có tác dụng nhuận tràng, lợi tiểu, kích thích tiêu hóa và điều trị sỏi mật. Dứa kết hợp với gừng tươi và muối là bài thuốc trị sỏi đường mật tại nhà rất hiệu quả.

Chuẩn bị: 1 quả dứa chín, vài lát gừng tươi và một ít muối hạt. Đem ép dứa và gừng tươi lấy nước cốt, sau đó thêm muối vào, dùng thìa khuấy tan và uống vào lúc sáng sớm. Uống nước dứa gừng và muối hạt hàng ngày, sau 10 ngày sẽ thấy các triệu chứng bệnh giảm dần. Chú ý: Mỗi ngày uống 1 lần và sau khi uống khoảng 30 phút mới được dùng bữa sáng.

Ưu điểm của phương pháp tẩy sỏi tại nhà là an toàn, dễ thực hiện và có thể tiết kiệm. Tuy nhiên hiệu quả của các phương pháp này không cao, có một số phương pháp chưa được kiểm chứng khoa học, vì vậy, chỉ phù hợp với tình trạng bệnh nhẹ khi sỏi nhỏ. Bên cạnh đó, người bệnh phải kiên trì sử dụng mới mang lại hiệu quả điều trị sỏi đường mật cao.

Biện pháp phòng ngừa biến chứng bệnh

Các biện pháp phòng ngừa biến chứng bệnh sỏi gan mật hiệu quả bạn cần áp dụng là:

Sỏi đường mật trong gan nên ăn gì?

• Thực hiện ăn chín uống sôi và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, tuyệt đối không ăn đồ sống, đồ tái để tránh nhiễm giun sán từ thức ăn.
• Hạn chế ăn các loại thực phẩm gây hại như: đồ ăn giàu chất béo, mỡ động vật, cholesterol, rượu bia, các chất kích thích có hại,… Thay vào đó nên sử dụng thực phẩm có nguồn gốc thực vật, tăng cường bổ sung chất xơ như ngũ cốc thô, rau củ quả tươi. 
• Nên thực hiện tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn đường mật do giun sán. 

Về chế độ sinh hoạt

• Mỗi ngày nên dành ít nhất 30 phút để tập luyện các bài tập tốt cho sức khỏe và quá trình điều trị sỏi đường mật như: yoga, đi bộ, bơi lội, đạp xe, tập bài thể dục,… 
• Sử dụng thuốc đúng theo chỉ dẫn để điều trị tận gốc và dứt điểm tình trạng sỏi đường mật trong gan giúp ngăn chặn nguy cơ bệnh tái phát.
• Thường xuyên khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm nguy cơ tái phát sỏi đường mật.

Sỏi đường mật trong gan có thể điều trị dễ dàng nếu bạn phát hiện kịp thời và áp dụng đúng cách điều trị. bên cạnh đó, cần chú ý chế độ ăn uống và sinh hoạt để ngăn bệnh biến chứng nặng hoặc tái phát lại.