Viêm Da Cơ Địa Khi Mang Thai: Hướng Dẫn Điều Trị, Phòng Ngừa

Đặt lịch hẹn

×

Lương Y Bác sĩ Bùi Thị Thu Hằng

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

Viêm da cơ địa khi mang thai là bệnh da liễu có thể bùng phát bất cứ lúc nào ở mẹ bầu, nhưng thường gặp hơn vào 3 tháng cuối thai kỳ. Bệnh gây ra các triệu chứng như da khô, mẩn đỏ, ngứa và viêm da, không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ bầu mà còn tác động tiêu cực đến sự phát triển của thai nhi. Bài viết dưới đây sẽ phân tích cụ thể về bệnh lý này và cung cấp phương pháp điều trị, phòng ngừa hữu ích nhất.

Nguyên nhân bị viêm da cơ địa khi mang thai

Bác sĩ Da liễu phân tích những nguyên nhân chính gây viêm da cơ địa ở bà bầu như sau: 

• Thay đổi nội tiết tố: Nồng độ hormone estrogen và progesterone tăng cao trong thai kỳ có thể làm thay đổi hệ miễn dịch và khiến da nhạy cảm hơn, dễ bị kích ứng và bùng phát viêm da cơ địa.
• Suy giảm hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch của phụ nữ mang thai có xu hướng suy yếu trong ba tháng đầu thai kỳ để bảo vệ thai nhi khỏi sự tấn công của tác nhân gây bệnh. Điều này có thể khiến da dễ bị kích ứng và mắc các bệnh da liễu như viêm da cơ địa.
• Căng thẳng: Căng thẳng, lo âu và mệt mỏi là những yếu tố phổ biến trong thai kỳ có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của ngứa ngáy, mẩn đỏ,… do viêm da cơ địa gây ra.
• Tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng: Phụ nữ mang thai có thể dễ bị kích ứng bởi các tác nhân gây dị ứng như bụi bẩn, phấn hoa, lông động vật, hóa chất tẩy rửa, xà phòng,..
• Da khô: Da khô là một yếu tố nguy cơ gây ra viêm da cơ địa. Khi mang thai, da có thể trở nên khô hơn do sự thay đổi nội tiết tố và mất nước.
• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng da do vi khuẩn hoặc nấm cũng có thể làm bùng phát hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng của viêm da cơ địa khi mang thai.

Triệu chứng khi bị viêm da cơ địa khi mang thai

Phụ nữ mang thai bị viêm da cơ địa có thể đối mặt với các triệu chứng dưới đây: 

• Da khô: Da mất nước, bong tróc, sần sùi, nứt nẻ, đặc biệt là ở tay, chân, mặt và lưng.
• Ngứa: Ngứa ngáy dữ dội, có thể tăng nặng vào ban đêm hoặc khi trời nóng. Càng gãi càng ngứa, dẫn đến da trầy xước, chảy máu và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Mẩn đỏ: Xuất hiện các mảng da đỏ, kèm theo sưng tấy, tạo thành các mụn nước li ti hoặc các mảng da dày cộm.
• Khó chịu: Các triệu chứng như ngứa ngáy, rát bỏng, châm chích khiến mẹ bầu khó ngủ, bồn chồn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
• Dày da: Da trở nên dày hơn, sần sùi, đặc biệt ở các vùng thường xuyên tiếp xúc với nước nóng hoặc hóa chất.
• Thay đổi màu da: Da sẫm màu hoặc nhạt màu hơn bình thường, tùy thuộc vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của bệnh viêm da cơ địa ở phụ nữ có thai.

Phụ nữ viêm da cơ địa khi mang thai nguy hiểm không?

Viêm da cơ địa khi mang thai thường không nguy hiểm trực tiếp đến sức khỏe của mẹ và thai nhi. Tuy nhiên, nó có thể gây ra một số tác động tiêu cực và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ mang thai.

Tác hại tiềm ẩn của viêm da cơ địa khi mang thai như sau:

• Ảnh hưởng đến giấc ngủ: Ngứa dữ dội do viêm da cơ địa khiến mẹ bầu khó ngủ, mệt mỏi và cáu kỉnh.
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Các vết da nứt nẻ và bong tróc do viêm da cơ địa có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng da cao hơn.
• Stress và tâm lý: Tình trạng da kéo dài và khó kiểm soát có thể gây lo lắng, căng thẳng và ảnh hưởng đến tâm lý của người mẹ.
• Nguy cơ lây truyền cho con: Một số nghiên cứu cho thấy trẻ sinh ra từ mẹ bị viêm da cơ địa có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Mặc dù viêm da cơ địa không nguy hiểm trực tiếp đến thai nhi, nhưng một số trường hợp nặng có thể dẫn đến:

• Sinh non: Do ngứa dữ dội khiến mẹ bầu stress và mất ngủ, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ bầu cùng thai nhi, từ đó gia tăng co bóp tử cung gây sinh non.
• Trẻ nhẹ cân: Viêm da cơ địa có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng của mẹ, dẫn đến thai nhi nhẹ cân.

Khi nào cần khám bác sĩ?

Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy bà bầu nên gặp bác sĩ khi bị viêm da cơ địa trong thời kỳ mang thai:

• Các triệu chứng viêm da cơ địa trở nên tồi tệ hơn hoặc lan rộng hơn so với bình thường.
• Sử dụng các biện pháp tự chăm sóc như kem dưỡng ẩm, tránh các tác nhân kích ứng mà không thấy cải thiện.
• Nếu ngứa và khó chịu ảnh hưởng đến giấc ngủ hoặc sinh hoạt hàng ngày.
• Có các dấu hiệu nhiễm trùng như sưng đỏ, nóng, đau hoặc có mủ.
• Lo lắng về tác động tiêu cực của bệnh lên thai nhi.

Phương pháp chẩn đoán viêm da cơ địa khi mang thai

Việc chẩn đoán bị viêm da khi mang thai thường dựa trên kết quả của quá trình thăm khám như sau:

Bước 1: Thăm khám lâm sàng

• Bác sĩ sẽ hỏi bạn về tiền sử mắc các bệnh lý da liễu, dị ứng và hen suyễn của bản thân mẹ bầu và gia đình.
• Tìm hiểu xem bạn có từng bị viêm da cơ địa trước đây hay không, đặc biệt là trong các giai đoạn dậy thì hoặc mang thai trước.
• Ghi nhận các yếu tố có thể làm bùng phát hoặc làm nặng thêm tình trạng da của mẹ bầu, chẳng hạn như căng thẳng, thay đổi thời tiết, tiếp xúc với hóa chất hoặc dị ứng thực phẩm.
• Bác sĩ sẽ kiểm tra da của mẹ bầu một cách cẩn thận để tìm kiếm các dấu hiệu điển hình của viêm da cơ địa.

Bước 2: Khám cận lâm sàng

• Xét nghiệm dị ứng: Xét nghiệm này giúp xác định các chất gây dị ứng tiềm ẩn góp phần làm bùng phát bệnh.
• Sinh thiết da: Trong một số trường hợp hiếm hoi, bác sĩ yêu cầu làm sinh thiết da để loại trừ các chẩn đoán khác gây ra triệu chứng tương tự.
• Xét nghiệm máu: Được sử dụng để kiểm tra mức độ miễn dịch hoặc tìm kiếm các dấu hiệu nhiễm trùng.

Phương pháp chữa viêm da cơ địa cho bà bầu hiệu quả

Đối với bà bầu, phác đồ điều trị tập trung sử dụng thuốc Tây y và các mẹo dân gian cải thiện viêm da cơ địa tại nhà.

3 nhóm thuốc điều trị viêm da cơ địa khi mang thai

Dưới đây là một số loại thuốc thường được sử dụng để điều trị viêm da cơ địa khi mang thai:

• Kem dưỡng ẩm: Có tác dụng làm dịu các triệu chứng mẩn ngứa, sưng tấy viêm da cơ địa, đồng thời cung cấp hoạt chất giúp da nhanh phục hồi hơn. Nên sử dụng kem dưỡng ẩm không chứa hương liệu và dành cho da nhạy cảm như Cetaphil, Eucerin hoặc Aveeno.
• Thuốc bôi corticosteroid: Đây là loại thuốc trị viêm da cơ địa cho bà bầu kê đơn có thể giúp giảm viêm và ngứa. Bác sĩ sẽ kê dùng hydrocortisone 1% hoặc desonide.
• Thuốc kháng histamine: Thuốc này có thể giúp giảm ngứa, đặc biệt là vào ban đêm. Một số loại thuốc kháng histamine an toàn cho phụ nữ mang thai như loratadine hoặc cetirizine.

Lưu ý, các loại thuốc uống và kem trị viêm da cơ địa cho bà bầu cần sử dụng cẩn thận vì có thể gây hại đến thai nhi nếu sử dụng quá nhiều hoặc trong thời gian dài. 

Dùng nguyên liệu tự nhiên 

Sử dụng nguyên liệu tự nhiên để chữa viêm da cơ địa bà bầu hiệu quả và an toàn, tuy nhiên thời gian phát huy tác dụng tùy từng người và mức độ bệnh.

• Lá trà xanh: Lá trà xanh có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, giúp làm dịu da và giảm ngứa. Mẹ bầu đun sôi nước, cho lá trà xanh vào hãm trong 10 phút, để nguội bớt, sau đó dùng bông gòn hoặc khăn mềm thấm dung dịch trà xanh để thoa lên da.
• Yến mạch: Yến mạch có tác dụng dưỡng ẩm, giảm ngứa và giúp da nhanh phục hồi. Đem xay nhuyễn yến mạch thành bột mịn, trộn với nước hoặc sữa tươi để tạo thành hỗn hợp sệt, sau đó thoa lên da, để khô tự nhiên rồi rửa sạch.
• Nha đam: Có đặc tính chống viêm, kháng khuẩn và dưỡng ẩm, giúp làm dịu da, thúc đẩy quá trình lành da. Lấy gel nha đam tươi thoa trực tiếp lên da hoặc trộn với một ít dầu dừa để tăng cường độ ẩm.
• Dầu dừa: Các chất trong dầu dừa có tác dụng dưỡng ẩm, làm mềm da và giảm sưng ngứa hiệu quả. Mẹ bầu thoa trực tiếp dầu dừa lên da bị viêm sau khi tắm hoặc trước khi đi ngủ.
• Mật ong: Sử dụng mật ong giúp giảm ngứa ngáy và ngăn ngừa da nhiễm khuẩn nguy hiểm. Đem trộn mật ong với bột nghệ để tạo thành hỗn hợp dạng sệt, thoa lên da và để khô tự nhiên rồi rửa sạch.

Trước khi sử dụng bất kỳ nguyên liệu tự nhiên nào lên da, mẹ bầu nên thử ở một vùng da nhỏ trước khi bôi diện tích lớn để đảm bảo không bị dị ứng.

Hướng dẫn chăm sóc và phòng ngừa viêm da cơ địa khi mang thai

Để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh viêm da cơ địa, phụ nữ mang thai nên áp dụng những biện pháp sau:

Tránh các tác nhân gây dị ứng

• Xác định và loại bỏ các tác nhân gây dị ứng thường gặp như bụi bẩn, phấn hoa, lông động vật, nấm mốc, côn trùng,…
• Hạn chế tiếp xúc với hóa chất tẩy rửa mạnh, xà phòng, nước hoa, mỹ phẩm có mùi hương nồng.
• Mang khẩu trang khi ra ngoài trời bụi bẩn, sử dụng găng tay khi làm việc nhà.
• Giặt giũ quần áo thường xuyên bằng nước ấm và chất tẩy rửa dịu nhẹ.

Giữ da ẩm ngăn ngừa viêm da cơ địa khi mang bầu

• Tắm nước ấm (không quá nóng) và hạn chế sử dụng xà phòng.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm dịu nhẹ, không chứa hương liệu, sau khi tắm và thường xuyên trong ngày.
• Mẹ bầu uống nước đủ để cung cấp độ ẩm cho làn da từ bên trong.

Chăm sóc da cẩn thận

• Cắt móng tay ngắn để tránh hành động gãi làm trầy xước da.
• Tránh mặc quần áo len, dạ hoặc tổng hợp vì có thể gây bí da, kích ứng da.
• Giữ cho nhà cửa thông thoáng, sạch sẽ, tránh bụi bẩn và nấm mốc.

Duy trì lối sống lành mạnh

• Ngủ đủ giấc và giữ tinh thần thoải mái, hạn chế căng thẳng giúp ngăn ngừa viêm da cơ địa ở mẹ bầu.
• Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, bổ sung vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là vitamin A, E, B.
• Tập thể dục với chế độ phù hợp sức khỏe thai kỳ.
• Tránh hút thuốc lá và chất kích thích như rượu bia trong thai kỳ.

Bài viết cung cấp những thông tin chi tiết liên quan đến bệnh lý viêm da cơ địa khi mang thai. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào bất thường trên da, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.