Trào ngược dạ dày đau họng có nguy hiểm không? Hướng dẫn điều trị

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CK2 Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII Lê Phương

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

Trào ngược dạ dày đau họng là biến chứng phổ biến ở người mắc tổn thương do acid dịch vị dư thừa. Bên cạnh đó, người bệnh có thể nhận thấy một số biểu hiện như nóng cổ, ợ chua, đầy hơi, thở khò khè….Nếu không khắc phục sớm sẽ dẫn tới biến chứng nguy hiểm. Bài viết sau đây sẽ giúp độc giả nhận diện chính xác và điều trị hiệu quả tình trạng này.

Lý do trào ngược dạ dày gây viêm họng là gì?

Bệnh trào ngược dạ dày là tổn thương tại cơ quan tiêu hóa phổ biến với số lượng người mắc gia tăng không ngừng trong thời gian gần đây. Đặc biệt những người có thói quen thức khuya, ăn đồ cay nóng, lạm dụng đồ uống có cồn sẽ có nguy cơ mắc cao hơn nhóm còn lại. Bệnh thường bộc phát vào ban đêm, khi người bệnh ăn quá no. 

Trên thực tế, người mắc bệnh trào ngược sẽ cảm thấy một số triệu chứng đặc trưng như đau bụng, đầy hơi, ợ chua, ợ nóng. Ngoài ra, sự ảnh hưởng của axit dư thừa có khả năng tác động tới một số cơ quan lân cận, đặc biệt là hệ hô hấp. Chính vì vậy, ở một số người bệnh sẽ xuất hiện biến chứng như: trào ngược dạ dày đau lưng, trào ngược dạ dày khó thở, trào ngược dạ dày đau họng. 

Lượng axit dịch vị dạ dày được đẩy lên thực quản, đem theo vi khuẩn và nước bọt tấn công niêm mạc họng, đường thở, hệ hô hấp gây ra tình trạng kích thích. Do cấu trúc niêm mạc họng, khi bị axit dạ dày tác động sẽ dễ dẫn tới tình trạng sưng tấy, đau rát, tổn thương gây viêm họng.

Trào ngược dạ dày đau họng thường phụ thuộc nhiều vào cơ chế co thắt tại các cơ thực quản dưới. Nếu chức năng này hoạt động tốt, sẽ chỉ tiếp nhận thức ăn vào thực quản sau đó đóng van lại, ngăn không cho thức ăn trào ngược lên trên. Mặt khác nếu hoạt động này bị gián đoạn, các cơ bị giãn và yếu thì axit lẫn thức ăn sẽ đi ngược qua lỗ tâm vị, lên vòm họng và làm tổn thương niêm mạc họng, để vi khuẩn dễ dàng tấn công.

Mỗi đợt trào ngược dạ dày bùng phát đều sẽ tạo áp lực lên khí quản, kích thích dây thần kinh gây phản xạ co rút, chèn trực tiếp vào ống thở. Điều này khiến người mắc cảm thấy khó thở, thở khò khè và mắc một số bệnh lý hô hấp như viêm họng, viêm đường hô hấp, viêm phổi, viêm phế quản, barrett thực quản…

Dịch vị dạ dày chứa rất nhiều loại axit như HCL, pepsin… Các chất này có khả năng phá hủy lớp màng bảo vệ niêm mạc họng, tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công.

Một số trường hợp khác xuất hiện dấu hiệu trào ngược dạ dày gây hôi miệng. Điều này gây ra do lượng thức ăn chưa tiêu hóa hết, đang được dịch vị dạ dày xử lý và vi khuẩn trong nước bọt tạo thành.

Phân biệt trào ngược dạ dày đau họng và viêm họng thông thường

Trên thực tế, không ít người bệnh nhầm lẫn khi chẩn đoán phân biệt viêm họng thông thường với  trào ngược dạ dày đau họng. Điều này sẽ dẫn tới nguy cơ chủ quan, lựa chọn sai phương pháp điều trị dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng.

Theo các chuyên gia, có tới 70% trường hợp mắc bệnh trào ngược dạ dày phải đối mặt với các vấn đề liên quan tới tổn thương họng. Để tránh mắc phải sai lầm, người mắc có thể căn cứ theo các dấu hiệu như:

• Triệu chứng vùng họng: Cổ họng có dấu hiệu sưng đau, nuốt khó, thở khò khè, miệng tiết nước bọt nhiều. Thường xuyên cảm thấy buồn nôn, đắng miệng. Tuy nhiên lại không kèm với sổ mũi hoặc hắt hơi trước đó.
• Triệu chứng dạ dày: Ợ hơi, ợ chua, đau bụng, sôi bụng, nóng rát ở ngực. Cảm giác khó chịu thường đến sau bữa ăn, hoặc nằm ngủ, đau tức ngực.

Trào ngược dạ dày gây viêm họng hạt không? Biến chứng thường gặp

Trào ngược dạ dày đau họng lâu ngày có thể dẫn tới viêm họng hạt. Do chịu tổn thương bởi các chất acid có trong dịch vị, các tổ chức lympho sẽ xuất hiện dạng hạt nhỏ ở sau thành họng. Mặt khác, các tác nhân gây bệnh cư trú ở niêm mạc họng sẽ tấn công và tạo thành nhiễm trùng. Khi các tế bào miễn dịch ở hệ hô hấp hoạt động quá công suất thường kéo theo hiện tượng sốt cao. Thậm chí ho ra máu.

Trào ngược dạ dày còn khiến người mắc đối diện với nguy cơ như xuất huyết dạ dày, viêm loét thực quản, barrett thực quản, viêm phổi, viêm phế quản, nguy hiểm nhất là ung thư thực quản. 

Hướng dẫn cách khắc phục hiệu quả và an toàn

Viêm họng do trào ngược có thể điều trị bởi nhiều biện pháp khác nhau. Tuy nhiên để hạn chế tối đa tác dụng phụ, bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia, tránh tự ý mua thuốc về sử dụng. Dưới đây là một số gợi ý:

Thuốc tây điều trị trào ngược dạ dày đau họng

Thuốc tây có khả năng ức chế hoạt động của proton, ổn định dịch vị dạ dày, giảm đáng kể các biểu hiện của trào ngược. Dựa trên quá trình thăm khám, chẩn đoán, các bác sĩ sẽ đưa ra những lời khuyên cụ thể nhất. Việc điều trị cần kết hợp khoa học giữa các loại thuốc chữa dạ dày và thuốc đau họng:

• Thuốc chữa trào ngược: Bao gồm thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày, điều hòa hoạt động ruột, giảm đau, kháng viêm, trung hòa dịch vị axit.
• Thuốc chữa đau họng: Thuốc ngậm đau họng, giảm đau hạ sốt, giảm ho, kháng sinh,…

Loại bỏ trào ngược dạ dày dẫn đến viêm họng bằng mẹo dân gian

Đối với trường hợp dạng nhẹ hoặc có nhu cầu sử dụng phương pháp hỗ trợ an toàn, người bệnh có thể tham khảo các mẹo dân gian. Không chỉ đem lại sự lành tính cao, những bài thuốc này còn giúp người bệnh tiết kiệm tối đa chi phí điều trị. Mặc dù dễ dàng ứng dụng và thực hiện tại nhà, tuy nhiên phương pháp này đem lại lượng dược tính không cao.

Một số bài thuốc phổ biến chữa trào ngược dạ dày đau họng:

• Nghệ tươi: Hòa từ 1 – 2 thìa cà phê nghệ tươi với 100ml nước ấm. Khuấy đều tay cho tới khi hòa quyện với nhau. Nên uống vào buổi sáng, có thể cho thêm 1 thìa mật ong.
• Gừng giấm táo: Ngâm gừng tươi thái mỏng từng lát trong giấm táo. Sau khoảng 10 ngày có thể lấy ra ăn 3 – 5 lát trong mỗi bữa cơm.
• Hoa đu đủ: Lấy hoa đu đủ đực rửa sạch, hấp cách thủy trong mật ong hoặc đường phèn từ 10 – 20 phút. Sau đó chắt bỏ bã, uống nước cốt ngày 2 – 3 lần.

Đông y chữa trào ngược dạ dày đau họng

Theo y học cổ truyền, bệnh xuất phát từ chứng hầu tý và khí nghịch, thuộc phạm vi chứng Tỳ Vị,  tạng Can. Dưới sự tác động của nội nhân và ngoại nhân, từ đó gây ra chứng khí nghịch (trào ngược lên trên).

Chính vì vậy, không chỉ có khả năng loại bỏ tận sâu mầm mống gây bệnh, việc sử dụng thường xuyên các bài thuốc Đông y có khả năng tăng cường đề kháng, cân bằng âm dương, khôi phục chính khí, giáng nghịch, ôn tỳ bổ vị…

Trong hầu hết các bài thuốc Đông y chữa trào ngược dạ dày đều ưu tiên sự lành tính, đáp ứng nhu cầu điều trị của từng cơ địa riêng biệt, đem lại hiệu quả lâu dài. Một số dược liệu quen thuộc thường xuất hiện trong thang thuốc chữa viêm họng trào ngược như: Tang diệp, Tang ký sinh, Kha tử, Sơn tra, Bạch cương tàm, Phật thủ, Xích thược, Liên kiều, Đại hoàng, Mang tiêu, Chỉ thực, Hậu phác…

Cách phòng ngừa tổn thương do trào ngược

Sau đây là một số lưu ý giúp phòng tránh hiệu quả tình trạng trào ngược dạ dày đau họng:

• Tránh xa các thực phẩm có hại, có vị cay và tính nhiệt nóng. Thay thế bằng các loại rau xanh, hoa quả và thực phẩm dễ tiêu hóa.
• Sử dụng thức ăn mềm, dạng lỏng, tránh tổn thương tới họng trong quá trình tiêu hóa.
• Ngủ đúng giấc, không nên thức quá khuya hoặc sử dụng thiết bị điện tử trước 30 phút khi ngủ.
• Lựa chọn môn thể thao phù hợp, kích thích cơ hoành.
• Không nên ăn quá no, chia nhỏ khẩu phần ăn trong ngày.

Trào ngược dạ dày đau họng là hồi chuông cảnh báo các biến chứng nguy hiểm. Hy vọng rằng qua bài viết trên, độc giả có thể chuẩn bị cho mình những kiến thức cần thiết để ngăn ngừa và điều trị hiệu quả.