Tràn dịch khớp cổ tay: Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả nhất
Giống như các khớp xương khác, khớp cổ tay cũng rất dễ gặp phải tình trạng tràn dịch. Vậy nguyên nhân dẫn đến tình trạng bệnh này là gì? Đâu là cách khắc phục tình trạng tràn dịch khớp cổ tay hiệu quả nhất?
Tràn dịch khớp cổ tay là gì? Có nguy hiểm không?
Tràn dịch khớp cổ tay là tình trạng tích tụ chất lỏng trong hoặc xung quanh khớp cổ. Bệnh thường hình thành bởi nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan khác nhau.
Dấu hiệu nhận biết bệnh rõ nhất là đau nhức và co cứng khớp. Bệnh tràn dịch khớp cổ tay là bệnh lý không quá nguy hiểm nếu như bệnh nhân phát hiện sớm, điều trị kịp thời. Tuy nhiên nếu không có giải pháp trị bệnh dứt điểm có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến phạm vi chuyển động của khớp. Bên cạnh đó bệnh còn biến chuyển xấu, ảnh hưởng đến các khớp lân cận.
Nguy hiểm hơn người bệnh sẽ phải chịu đựng tình trạng đau nhức cổ tay kéo dài, vận động khó khăn và có thể mất hẳn chức năng hoạt động. Do đó, người bệnh cần có giải pháp điều trị sớm trước khi tình trạng tràn dịch trở nên nghiêm trọng.
Tràn dịch khớp cổ tay do đâu?
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng bệnh tràn dịch khớp là do:
- Viêm bao hoạt dịch
Tại vị trí đầu các khớp đều được bao bọc bởi một lớp sụn, giữa các lớp sụn lại được bao bọc bởi các sợi mềm và mô mỡ được gọi là bao hoạt dịch. Bao này có chức năng bôi trơn sụn khớp giúp khớp cổ tay cũng như nhiều vị trí các khớp khác được hoạt động một cách dễ dàng.
Khi bao hoạt dịch bị viêm sẽ gây ra hiện tượng đau nhức khi cử động, tràn dịch khớp. Đây được cho là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh tràn dịch khớp gối.
- Chấn thương
Khi hoạt động mạnh như chạy nhảy, chơi thể thao, ngã chống tay xuống đất,… cũng có thể khiến khớp cổ tay bị tổn thương gây tràn dịch khớp. Đây cũng là một trong các nguyên nhân thường mắc phải nhất.
- Thừa cân béo phì
Người bị thừa cân có khả năng mắc bệnh xương khớp cao hơn gấp nhiều lần so với những người bình thường khác. Các bộ phận dễ bị tổn thương nhất là khớp gối, khớp cổ chân, khớp cổ tay,…
Triệu chứng nhận biết tràn dịch khớp tay
Tràn dịch khớp tay có thể nhận biết qua một số triệu chứng sau:
Triệu chứng lâm sàng
Đây là các triệu chứng dễ nhận biết bệnh tràn dịch khớp nhất và có thể quan sát được bằng mắt thường:
- Cổ tay sưng: Bên cổ tay tràn dịch khớp bị sưng tấy, phù nề hơn so với bên còn lại. Khi dùng tay ấn vào thấy đau, có thể xuất hiện vết bầm tím hoặc đỏ.
- Cổ tay bị đau: Ban đầu người bệnh sẽ cảm thấy bị đau nhói, âm ỉ ở vị trí tràn dịch. Lâu ngày tần suất và mức độ đau càng tăng, và ảnh hưởng đến hoạt động khớp tay.
- Hạn chế nhiều cử động: Do tình trạng đau nhức, sưng tấy nên người bệnh hạn chế hoạt động cổ tay. Từ đó khiến cho bộ phận này mất đi sự linh hoạt, hay bị đau cứng khớp.
Triệu chứng cận lâm sàng
Triệu chứng cận lâm sàng thường được phát hiện khi người bệnh thực hiện các xét nghiệm y tế. Một số dấu hiệu cho thấy bệnh nhân mắc bệnh tràn dịch khớp gối là:
- Khi tiến hành xét nghiệm máu và xét nghiệm dịch khớp sẽ cho thấy tình trạng viêm nhiễm cũng như xác định các tinh thể gout, viêm khớp dạng thấp hay dịch có máu hay không.
- Chụp X-quang, chụp cộng hưởng từ MRI lại cho thấy các tổn thương, chấn thương ở sụn khớp do một số nguyên nhân như xương bị gãy, rạn nứt, rách sụn chêm,…
Những triệu chứng tràn dịch khớp cổ tay có mức độ và tính chất khác nhau, tùy thuộc vào tình trạng tổn thương ở mỗi người cũng như nguyên nhân gây ra bệnh. Do đó, sau khi tiến hành chẩn đoán, các bác sĩ sẽ xác định được phương pháp điều trị phù hợp, mang lại hiệu quả tốt nhất.
Cách điều trị tràn dịch khớp cổ tay
Một số cách điều trị bệnh tràn dịch khớp gối mang lại hiệu quả nhanh chóng và được sử dụng phổ biến hiện nay là:
Áp dụng mẹo dân gian
Trong dân gian lưu truyền rất nhiều cách giảm sưng, đau nhức do tràn dịch khớp cổ tay, trong đó phải kể đến các cách sau:
Chườm đá hoặc chườm nóng
Chườm nóng và chườm đá tại nhà được cho là cách giảm sưng đau nhanh, đơn giản nhất. Biện pháp này giúp kích thích và thúc đẩy khí huyết lưu thông tốt. Từ đó giúp nuôi dưỡng các khớp, đẩy nhanh tốc độ hồi phục các tế bào sụn khớp tổn thương.
Cách áp dụng: Bọc đá vào trong khăn sạch hoặc dùng khăn ngâm nước ấm/ túi chườm nóng rồi chườm vào vị trí cổ tay bị tràn dịch.
Lưu ý: Chườm nóng và chườm đá chỉ có tác dụng giúp cải thiện triệu chứng đau tạm thời. Vì vậy khi đau và sưng khớp kéo dài quá 72 giờ, người bệnh nên đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị.
Sử dụng lá lốt
Lá lốt theo Đông y có vị cay nồng, tính ấm, mùi thơm rất đặc trưng do chứa lượng tinh dầu dồi dào. Công dụng chính là tán hàn, ôn trung, chỉ thống và tiêu viêm. Bên cạnh đó còn có khả năng giúp đánh tan huyết ứ, hạn chế được tình trạng tụ máu. Chính vì vậy, dân gian thường sử dụng để điều trị tình trạng tràn dịch khớp cổ tay.
Cách sử dụng:
- Chuẩn bị 20 – 30g lá lốt tươi hoặc khoảng 5 – 10g lá đã phơi khô.
- Đem ngâm rửa lá lốt với nước muối pha loãng để loại sạch bụi bẩn.
- Sau đó đem sắc với nước để uống ngày 2 – 3 lần. Kiên trì sử dụng, các tinh chất có trong lá lốt giúp giảm triệu chứng bệnh nhanh chóng.
Sử dụng ngải cứu
Ngải cứu có vị cay, hơi đắng, tính ấm được sử dụng nhiều trong các bài thuốc chữa đau nhức xương khớp. Đối với tình trạng bệnh tràn dịch khớp cổ tay, người bệnh có thể áp dụng cách dùng sau:
- Chuẩn bị 1 nắm rau ngải cứu tươi cùng với khoảng 2 thìa cà phê muối
- Ngải cứu ngâm rửa bằng nước muối, để ráo rồi cho vào cối giã sơ qua
- Sau đó cho lên sao vàng cùng muối trên chảo nóng
- Lấy miếng vải mỏng bọc thuốc lại rồi nhẹ nhàng chườm đắp lên vùng khớp cổ tay bị tràn dịch. Nếu thuốc nguội có thể thực hiện sao và đắp lại. Mỗi ngày nên đắp thuốc ít nhất 1 – 2 lần để có hiệu quả.
Trị bệnh bằng mẹo dân gian thường có tác dụng không cao so với một số cách điều trị tràn dịch khớp gối khác. Do đó bệnh nhân ngoài kiên trì sử dụng nên kết hợp với cách trị bệnh khác theo hướng dẫn của bác sĩ. Đặc biệt trường hợp bệnh nặng, dịch khớp nhiều và có dấu hiệu biến chứng cần đến cơ sở y tế để điều trị.
Điều trị bằng Tây y
Sau khi thăm khám, bác sĩ sẽ xác định tình trạng tràn dịch ở khớp cổ tay của bệnh nhân từ đó đưa ra giải pháp phù hợp nhất. Một số phương pháp điều trị bằng Tây y thường được chỉ định là:
Sử dụng thuốc
Thông thường các bác sĩ chỉ định một số loại thuốc cải thiện tình trạng tràn dịch khớp sau:
- Thuốc giảm đau: Các loại thuốc thường được khuyên dùng là acetaminophen (paracetamol), diclofenac, chymotrypsin và trypsin.
- Thuốc chống viêm không chứa steroid: Nhóm thuốc dùng cho trường hợp các khớp bị sưng do chấn thương. Một số thuốc chống viêm không steroid thường được chỉ định như Aleve (naproxen) và Advil (ibuprofen). Nhóm thuốc này ảnh hưởng rất lớn đến gan và dạ dày do đó người bệnh cần chú ý sử dụng đúng theo chỉ dẫn.
- Thuốc kháng sinh: Loại thuốc này được chỉ định dùng trong trường hợp tràn dịch khớp cổ tay do nhiễm trùng gây nên. Ciprofloxacin là kháng sinh thường được các bác sĩ chỉ định dùng trong trường hợp này. Thuốc mang lại hiệu quả cao tuy nhiên nếu dùng trong thời gian dài dễ bị kháng thuốc, gây khó khăn cho việc chữa trị về sau.
- Thuốc ức chế miễn dịch: Tác dụng của nhóm thuốc này là làm dịu phản ứng miễn dịch bất thường, giúp điều trị bệnh do viêm khớp dạng thấp, viêm khớp vẩy nến. Một số loại thuốc được sử dụng để kiểm soát tình trạng bệnh là Methotrexate và Humira (adalimumab).
Các loại thuốc Tây y được khuyến cáo không nên sử dụng trong thời gian dài. Nguyên nhân do loại thuốc này thường để lại tác dụng phụ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh.
Phẫu thuật hoặc chọc hút dịch khớp
Trường hợp dịch khớp tràn quá nhiều, sử dụng thuốc điều trị sẽ không mang lại tác dụng. Khi đó, các bác sĩ sẽ chỉ định chọc hút dịch khớp thừa ở cổ tay để kiểm soát triệu chứng bệnh. Bên cạnh đó, để tăng hiệu quả, bác sĩ còn yêu cầu bệnh nhân kết hợp thêm thuốc điều trị đặc hiệu và dùng nẹp cố định tay.
Ngoài ra, nếu bệnh có dấu hiệu chuyển nặng, xuất hiện biến chứng thì bệnh nhân cần phải thực hiện phẫu thuật. Phương pháp được chỉ định là phẫu thuật nội soi. Đây là phương pháp phẫu thuật hiện đại, có độ chính xác cao và ít gây đau. Tuy nhiên phương pháp nội soi này có thể để lại 1 số biến chứng. Do đó người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện và nên lựa chọn địa chỉ uy tín.
Điều trị vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu được đánh giá là giải pháp giúp giảm đau, kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa tái phát bệnh hiệu quả. Ngoài ra, khi áp dụng các phương pháp vật lý trị liệu còn giúp tăng cường sức khỏe cho cơ thể cũng như sức khỏe xương khớp. Từ đó ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến khớp xương.
Khi điều trị tràn dịch khớp gối, các bác sĩ có thể chỉ định một số bài tập vật lý trị liệu cho người bệnh giúp tăng cường cơ bắp trong khu vực bị tràn dịch. Sau 1 thời gian kiên trì áp dụng, tình trạng bệnh sẽ được cải thiện, không còn bị đau nhức hoặc cứng khớp.
Hiện nay, để gia tăng hiệu quả cho các bài tập, người bệnh thường được chỉ định kết hợp điều trị bằng các biện pháp nội khoa. Bên cạnh đó cần kết hợp chế độ ăn uống nghỉ ngơi khoa học, giúp khớp cổ tay nhanh chóng hồi phục.
Sử dụng bài thuốc Đông y
Cơ chế điều trị của các bài thuốc Đông y là đi sâu vào căn nguyên và giúp trị bệnh một cách an toàn, bền vững từ bên trong cơ thể. Chính vì vậy, đây được cho là giải pháp được nhiều bệnh nhân ưu tiên áp dụng.
Một số bài thuốc Đông y chữa tràn dịch khớp gối mang lại hiệu quả nhanh chóng là:
Bài thuốc 1:
Chuẩn bị:
- Đào nhân và Hồng hoa mỗi vị 12g
- Sơn dược, Câu kỷ tử, Xung khung, Cao quy bản, Xích thược, Sơn thù, Thỏ ty tử và Cao lộc hương mỗi vị 4g
- Hoài ngưu tất 3g và Thục địa 8g
Cách dùng như sau:
- Đem toàn bộ nguyên liệu đã chuẩn bị tán thành bột mịn rồi thêm một ít mật để nặn thành viên hoàn có kích thước bằng hạt ngô đồng to.
- Đem thuốc mới hoàn phơi trong bóng râm cho khô rồi cất vào hũ thủy tinh để dùng dần.
- Mỗi lần sử dụng 4 – 6 viên thuốc uống cùng với nước muối pha loãng vào 2 buổi sáng và buổi tối. Người bệnh nên dùng thuốc sau mỗi bữa ăn ít nhất 30 phút để mang lại hiệu quả tốt nhất.
Bài thuốc 2:
Chuẩn bị:
- Đương quy, Hoàng bá, Phòng phong, Tần giao, Quế chi và Ma hoàng mỗi vị 12g
- Độc hoạt, Ý dĩ nhân, Khương hoạt, Tang chi, Thương truật, Tri mẫu và Xích thược mỗi vị 8g
- Kết hợp với Ngưu tất, Phong kỷ và Uy linh tiên mỗi vị 3g
Cách dùng như sau:
- Đem toàn bộ nguyên liệu đã chuẩn bị sao nóng để tăng công dụng
- Sau đó cho vào đun cùng với 1 lít nước đến khi cô đặc còn 1 chén thuốc.
- Tiếp tục cho 1 lít nước vào sắc lần 2 để thu 1 chén nước thuốc nữa.
- Mỗi ngày sử dụng 2 lần, mỗi lần 1 chén thuốc ấm vào buổi sáng và tối. Để tăng hiệu quả điều trị, bệnh nhân cần uống thuốc trước bữa ăn ít nhất 30 phút.
Lưu ý khi điều trị tràn dịch khớp cổ tay
Một số lưu ý giúp quá trình điều trị và hồi phục khớp cổ tay đạt hiệu quả nhanh nhất:
- Người bệnh nên bổ sung nhiều thực phẩm tốt cho xương khớp, chống oxy hóa và rau quả tươi.
- Duy trì cân nặng ở mức hợp lý, tránh tình trạng thừa cân làm gia tăng áp lực lên khớp xương.
- Cần tránh các công việc yêu cầu phải bê, khuân vác vật nặng. Đối với những công việc đặc thù phải vận động khớp tay liên tục nên dành thời gian cho tay nghỉ ngơi thường xuyên.
- Cần xây dựng lối sống lành mạnh, thường xuyên vận động thể thao để tăng sức khỏe, sức đề kháng cho cơ thể.
- Kiên trì áp dụng các biện pháp điều trị đến khi triệu chứng tràn dịch khỏi hoàn toàn.
- Người bệnh có thể thường xuyên kiểm tra khớp tay để kiểm soát và có giải pháp khắc phục khi bệnh trở nặng.
Khớp cổ tay có vai trò rất quan trọng đối với hoạt động sinh hoạt và làm việc hàng ngày của con người. Chính vì vậy, ngay từ hôm nay bạn cần bảo vệ đôi tay của mình tránh mắc tràn dịch khớp cổ tay hoặc một số bệnh xương khớp nguy hiểm khác.