Mổ Thoát Vị Đĩa Đệm Có Nguy Hiểm Không? Có Nên Mổ Không?

Đặt lịch hẹn

×

Lương Y Lương Y Phùng Hải Đăng

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

Khi được chỉ định mổ thoát vị đĩa đệm, chắc chắn bệnh nhân nào cũng mang tâm lý lo lắng không biết kỹ thuật mổ có nguy hiểm không, bao lâu thì lành và các phương pháp mổ thoát vị đĩa đệm tốt nhất hiện nay. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp cho bạn những vấn đề cần thiết. 

Có nên mổ thoát vị đĩa đệm không? Khi nào nên mổ?

Thông thường, bệnh thoát vị đĩa đệm sẽ được điều trị bằng các loại thuốc giảm đau, tập vật lý trị liệu. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng không thuyên giảm sau một tháng điều trị thì bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân phẫu thuật. 

Mổ thoát vị đĩa đệm có thể cải thiện các triệu chứng nhanh hơn các phương pháp điều trị khác. Tuy nhiên, cách này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro và tác dụng phụ không mong muốn.

Bác sĩ sẽ chỉ định điều trị phẫu thuật trong một số trường hợp như sau:

• Thoát vị đĩa đệm dẫn đến các cơn đau không thể kiểm soát hoặc ảnh hưởng nhiều đến khả năng vận động, di chuyển của người bệnh.
• Người bị liệt chi, yếu cơ mất khả năng kiểm soát các chi do áp lực đĩa đệm lên dây thần kinh. 
• Người bệnh không còn khả năng kiểm soát ruột, bàng quang và có những biểu hiện như đại tiện không tự chủ, tiểu rắt…
• Bệnh nhân gặp khó khăn trong việc đi đứng, vận động, lao động…

Theo nghiên cứu, hầu hết các trường hợp thoát vị đĩa đệm không cần phẫu thuật. Khoảng 9/10 người bệnh có thể cải thiện các triệu chứng chỉ trong vòng vài tuần. Tuy nhiên, còn tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh cũng như tình trạng của bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật khi cần thiết. 

Các phương pháp mổ thoát vị đĩa đệm tốt nhất hiện nay

Trước đây, phương pháp mổ thoát vị đĩa đệm được thực hiện bằng cách rạch một đường khoảng 3cm ở vị trí đĩa đệm bị lệch. Bác sĩ sẽ cắt dây chằng vàng một bên rồi lấy đĩa đệm bị thoát vị ra bên ngoài. Đây là phương pháp không quá phức tạp, người bệnh phải gây mê trong quá trình thực hiện và gặp nhiều rủi ro.

Hiện nay, với sự phát triển của y học, phương pháp mổ thoát vị đĩa đệm ngày càng được cải tiến. Thay vì áp dụng phương pháp mổ hở thì người ta bắt đầu nghiên cứu mổ nội soi, laser… Các phương pháp này ít gây ra biến chứng và khả năng phục hồi cao.

Mổ nội soi

Phương pháp mổ nội soi tác động trực tiếp lên vùng đĩa đệm bị lệch nên không gây ra những tổn thương ở vùng xung quanh. Bác sĩ sẽ sử dụng ống nội soi nhiều kênh, có 2 đường hoặc 4 đường dẫn với đường kính 6,1mm. Tiếp đến, bác sĩ sẽ tiếp cận vị trí đĩa đệm bị lệch bằng lỗ liên hợp và đường liên bản sống.

Bệnh nhân sẽ được gây tê tại chỗ hoặc gây tê ngoài màng cứng. Sau 2 – 3 ngày sau điều trị, bệnh nhân có thể xuất viện.

Sóng cao tần điều trị thoát vị đĩa đệm

Một trong những phương pháp mới nhất mổ thoát vị đĩa đệm là sử dụng sóng cao tần. Phương pháp này được áp dụng phổ biến khi người bệnh chuyển biến nặng và hạn chế việc phá hủy các vùng bình thường xung quanh.

Bệnh nhân không cần gây tê hoặc gây mê trong suốt quá trình điều trị. Sau thời gian ngắn từ 1 – 2 ngày là có thể xuất viện. Sau khi kết thúc phẫu thuật, các biểu hiện của bệnh sẽ được thuyên giảm rõ rệt. 

Điều trị thoát vị đĩa đệm bằng laser

Điều trị thoát vị bằng laser thích hợp áp dụng cho những người già hoặc những người có sức khỏe không đảm bảo. Tia laser được bắn xuyên qua da, đến vùng nhân nhầy đĩa đệm bị lệch khỏi vị trí ban đầu. 

Năng lượng của tia laser sẽ làm tiêu hủy một phần nhỏ nhân nhầy, qua đó áp suất bên trong đĩa đệm giả và giảm chèn ép lên rễ thần kinh. 

Ứng dụng robot trong mổ thoát vị đĩa đệm

Có không nhiều cơ sở y tế có thể ứng dụng điều trị bằng phương pháp này. Ưu điểm lớn nhất của phương pháp này là độ chính xác cao, ít xảy ra biến chứng, đồng thời quá trình phẫu thuật diễn ra nhanh chóng.

Trong y học hiện đại, có 4 hệ thống robot chính, trong đó robot Renaissance là loại phổ biến được dùng để mổ thoát vị đĩa đệm. 

Mổ thoát vị đĩa đệm có nguy hiểm không? Bao lâu thì lành?

Bất kỳ phương pháp điều trị ngoại khoa nào cũng khiến bệnh nhân lo lắng vì những rủi ro không mong muốn. Tuy nhiên, với y học hiện đại ngày nay thì tỷ lệ thành công cho mỗi ca mổ thoát vị đĩa đệm là 90 – 95%.

Đặc biệt, phương pháp ứng dụng robot chữa thoát vị đĩa đệm có tỷ lệ thành công gần như 100%. Vì thế người bệnh đừng quá lo lắng trong suốt quá trình điều trị. Tuy nhiên, cũng có một số ít trường hợp có thể xảy ra những biến chứng như sau:

• Tái phát: Tỷ lệ tái phát của bệnh thoát vị đĩa đệm chỉ khoảng 5% và rất hiếm khi xảy ra.
• Nhiễm trùng: Biến chứng nhiễm trùng có thể xảy ra với vết mổ hở hoặc nhiễm trùng máu, nhiễm trùng tủy sống. Đây là một biến chứng khá hiếm gặp nếu có sự chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi phẫu thuật.
• Thoái hóa cột sống: Thuốc gây tê ngoài màng cứng rất dễ làm gia tăng nguy cơ thoái hóa cột sống. Cột sống sẽ thay đổi hình thái tự nhiên, dễ bị tổn thương và yếu đi trước độ tuổi lão hóa. 
• Tổn thương dây thần kinh: Dây thần kinh có thể bị tổn thương bởi một số thao tác chưa chuẩn khi phẫu thuật hoặc sinh hoạt sau phẫu thuật chưa hợp lý sẽ gây ra biến chứng này.
• Liệt chi: Biến chứng này hầu như rất hiếm xảy ra khi phẫu thuật thoát vị đĩa đệm bằng phương pháp mới. Tay và chân sẽ bị tác động tùy vào vị trí bị thoát vị. 

Tùy vào thể trạng, tình trạng sức khỏe mà thời gian hồi phục của bệnh nhân sẽ nhanh hoặc chậm hơn. Theo đó, thời gian hồi phục sau mổ của bệnh nhân thông thường là 3 tháng. Với những trường hợp nặng, thời gian hồi phục có thể là nửa năm hoặc một năm. 

Cách chăm sóc sau mổ thoát vị đĩa đệm

Việc chăm sóc bệnh nhân sau mổ thoát vị đĩa đệm là rất quan trọng. Bởi mỗi thời điểm, bệnh nhân sẽ có chế độ ăn uống và sinh hoạt khác nhau.

Các mốc thời gian quan trọng chăm sóc sau mổ thoát vị đĩa đệm

• Ngày đầu tiên: Người bệnh nên nằm trên giường và hạn chế tối đa việc vận động, không được vặn xoay cơ thể.
• Ngày thứ 2 và thứ 3: Người bệnh có thể đi lại để tiểu tiện nhưng cần có sự hỗ trợ của người thân. Trong những ngày đầu, bệnh nhân không được đứng hoặc ngồi quá lâu.

• Sau 3 tháng: Người bệnh có thể chơi được những môn thể thao nhẹ nhàng như bơi lộ, yoga, đi bộ, đạp xe. Tuy nhiên, khi luyện tập, người bệnh chỉ nên dùng vừa sức, khi thấy các cơ đau thì dừng lại.
• Sau 6 tháng và khi ổn định cột sống: Sinh hoạt của người bệnh dần trở lại bình thường. Người bệnh chú ý hạn chế những chấn thương, va chạm mạnh khi đi lại, vận động. 

Chế độ dinh dưỡng

Thức ăn dành cho bệnh nhân sau mổ trong 4 ngày đầu tiên là những loại thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cháo thịt bằm, canh hầm xương, rau củ… Cần tránh sử dụng nhiều dầu mỡ, gia vị khi chế biến món ăn.

Đồng thời người bệnh cần bổ sung đầy đủ 4 nhóm thực phẩm cơ bản bao gồm đạm, tinh bột, chất béo, vitamin và khoáng chất. Một số thức ăn dưới đây mà người bệnh nên ăn sau khi mổ:

• Các loại vitamin A và C: Các loại vitamin này có nhiều trong cây họ cam, quả cà chua, cà rốt, khoai tây, các loại rau xanh…
• Protein từ thực vật: Bao gồm các loại đậu và các loại hạt.
• Chất xơ: Các loại rau xanh, đặc biệt rau có màu xanh đậm.
• Canxi: Một số thực phẩm chứa nhiều canxi như ngũ cốc, đậu trắng, cải xoăn, sữa chua, hạnh nhân…

Một số thực phẩm bạn nên kiêng cữ sau khi mổ thoát vị đĩa đệm như:

• Hải sản, thịt bò và một số thực phẩm dễ gây dị ứng.
• Thực phẩm ít dinh dưỡng và khó tiêu hóa như đồ đóng hộp, đồ lên men.
• Không nên ăn nhiều thực phẩm hoặc các loại rau chứa nhiều mủ.
• Không sử dụng các chất kích thích gây hại cho cơ thể như thuốc lá, chè, cà phê, rượu, bia, nước ngọt. 

Sinh hoạt hàng ngày sau mổ thoát vị đĩa đệm

Trong những ngày đầu sau mổ, người bệnh chỉ nên đi lại nhẹ nhàng dưới sự giúp đỡ của người thân. Bệnh nhân không được cúi ưỡn cột sống mà cần cử động chậm rãi. Cụ thể,

• Khi ngồi: Người bệnh nên dùng ghế tựa lưng chắc chắn, chiều cao của ghế vừa với chân. Bệnh nhân không nên ngồi bệt xuống sàn và khoanh chân lại, không nên ngồi liên tục quá 30 phút.
• Khi nằm: Nằm ở những vị trí bằng phẳng, chọn tư thế thoải mái nhất nhưng không nên nằm quá lâu một chỗ. Tuyệt đối người bệnh không nên nằm võng hoặc ghế sofa. 

• Khi tắm: Người bệnh sử dụng ghế có lưng tựa để hỗ trợ khi tắm, không nên ngồi chồm hổm hoặc ngồi ghế quá thấp. Không để cho vết thước bị dính xà phòng và ướt nước.
• Khi đứng: Hai chân dang rộng bằng vai, giữ cho đầu thẳng. Thả lỏng cơ vai và cổ, trọng tâm cơ thể đặt lên hai chân. 

Lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân sau mổ

Sau khi mổ, người thân nên lưu ý một số vấn đề sau đây để biết cách chăm sóc bệnh nhân tốt nhất:

• Người thân nên giúp người bệnh ổn định tâm lý bệnh nhân sau mổ, khuyến khích họ suy nghĩ tích cực, lạc quan và nghỉ ngơi nhiều hơn.
• Nếu cần thiết thì người bệnh có thể sử dụng nẹp cố định vị trí mổ trong khoảng thời gian 3 tháng.
• Người bệnh có thể chườm lạnh, chườm nóng để giảm tình trạng đau nhức sau mổ.
• Người thân có thể hỗ trợ bệnh nhân tập luyện một số bài tập trị liệu sau mổ thoát vị đĩa đệm.
• Người thân phải luôn hỗ trợ bệnh nhân đứng lên, ngồi xuống trong suốt quá trình hồi phục.
• Ngay cả khi tình trạng phục hồi sau mổ tốt thì người bệnh cũng phải tái khám đúng hẹn. 
• Bệnh nhân phải sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, tránh việc uống sai thuốc hoặc quá lạm dụng thuốc giảm đau trong điều trị.