Viêm Da Mủ

Đặt lịch hẹn

×

Lương Y Bác sĩ Bùi Thị Thu Hằng

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

 Viêm da mủ còn gọi viêm bì mủ là bệnh lý da liễu rất nhiều người mắc phải. Bệnh có thể khiến da xuất hiện những mụn mủ, chứa dịch, gây đau nhức, khó chịu vô cùng. Nếu không điều trị kịp thời bệnh có thể dẫn đến tình trạng hoại tử da nghiêm trọng, mất thẩm mỹ. Do vậy, nếu phát hiện dấu hiệu của bệnh, người bệnh nên điều trị từ sớm.

Bệnh viêm da mủ là gì? Có lây không?

Viêm da mủ (tên tiếng anh Pyodematitis) là hiện tượng viêm da mãn tính, da bị tổn thương, viêm nhiễm do nhiều nguyên nhân. Các tác nhân gây bệnh phổ biến là vi khuẩn, bụi bẩn và hóa chất độc hại.

Viêm bì mủ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, trong đó những đối tượng dễ mắc bệnh bao gồm:

• Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ: Các bé dễ bị viêm da mủ vì hệ miễn dịch và sức đề kháng của da còn yếu ớt, dễ bị kích ứng khi gặp phải tác nhân gây dị ứng.
• Thanh thiếu niên: Những người đang trong giài đoạn dậy thì, cơ thể có sự thay đổi về hormone kết hợp với bụi bẩn, ô nhiễm từ môi trường bên ngoài nên thường rất dễ mắc bệnh.
• Những người thường xuyên thức khuya, căng thẳng kéo dài,…
• Bà bầu trong giai đoạn thai kỳ bị rối loạn nội tiết tố.

Viêm da mủ có lây không? Theo bác sĩ, thầy thuốc ưu tú Lê Phương – Giám đốc chuyên môn tại Tổ hợp y tế Cổ truyền biện chứng Quân dân 102 cho biết: “Đa phần viêm da mủ xảy ra do các loại vi khuẩn bám trên da, vì vậy bệnh có thể lây nhiễm từ người sang người qua tiếp xúc trực tiếp với vùng da nhiễm bệnh hoặc vật dụng cá nhân của người nhiễm bệnh. Bệnh thường không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng sẽ khiến người bệnh vô cùng khó chịu và có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm trên da”.

Nguyên nhân viêm da mủ do đâu?

Bệnh viêm da mủ xảy ra chủ yếu do sự xâm nhập của các tạp khuẩn, vi khuẩn cư trú trên da là tụ cầu khuẩn và liên cầu khuẩn. Các tạp khuẩn này tập trung chủ yếu ở những vị trí có nhiều mồ hôi, xung quanh lỗ chân lông và nếp gấp trên da. Khi gặp điều kiện thuận lợi như mồ hôi tiết nhiều, cơ thể suy yếu, da vệ sinh kém, vết thương hở trên da khiến cho tạp khuẩn tăng sinh, tăng độc tố, dễ dàng xâm nhập vào da, gây bệnh.

Một số yếu tố bên ngoài có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh như:

• Môi trường ô nhiễm: Không khí chứa nhiều khí thải độc hại, bụi bẩn, vi khuẩn gây hại,… là tác nhân khiến bệnh dễ khởi phát, lây nhiễm và nặng thêm.
• Vệ sinh da kém: Hàng ngày da bài tiết mồ hôi, bã nhờn qua lỗ chân lông trên da. Nếu không vệ sinh đúng cách thì mỗ hôi và bã nhờn ứ đọng lại và gây bít tắc trong lỗ chân lông kết hợp với các yếu tố bên ngoài khiến da yếu đi, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào da, gây tổn thương da.
• Hệ miễn dịch bị suy yếu: Khiến chức năng bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn bị yếu đi, tạo điều kiện cho vi khuẩn dễ dàng xâm nhập, gây bệnh.
• Rối loạn hormone: Cũng là một trong những nguyên nhân thúc đẩy viêm da mủ.

Phân loại bệnh viêm da mủ

Dựa trên loại vi khuẩn gây bệnh, viêm da mủ được chia thành 2 loại chính là:

• Viêm da mủ do tụ cầu khuẩn: Các tụ cầu khuẩn thường xâm nhập vào và gây tổn thương ở vùng nang lông, tạo thành những mụn mủ ở lỗ chân lông, mọc rải rác hoặc khu trú trên một vùng da nhất định, khiến lỗ chân lông ưng đỏ, đau nhức. Ở một số trường hợp bị viêm da nặng, có thể kèm theo các triệu chứng toàn thân khác như: nổi nhọt, sốt nhẹ, hạch bạch huyết sưng đau, giảm sức đề kháng,…
• Viêm da mủ do liên cầu khuẩn: Giống như tụ cầu khuẩn, liên cầu khuẩn cũng cư trú trên da, khi gặp điều kiện thuận lợi, chúng sẽ nhanh chóng xâm nhập vào bên trong da, sinh sôi và gây bệnh. Viêm da mủ do liên cầu khuẩn có thể gây ra nhiều thể bệnh như chốc lây, chốc loét, hăm kẽ, chốc mép, viêm quầng. Viêm da mủ do liên cầu khuẩn thường tạo thành tổn thương da dạng vảy, bong tróc, bết dính, da sưng đỏ, có thể có vết loét đi kèm,…

Trên thực tế, đa số các trường hợp người mắc bệnh thường do hai loại tạp khuẩn này cùng kết hợp và gây bệnh.

Các vị trí thường xuất hiện viêm da mủ nhất trên cơ thể

Bệnh thường xảy ra ở những vùng da có tuyến mồ hôi hoạt động nhiều, có nhiều nếp gấp trên da. Do vậy, một số vị trí thường bị viêm da mủ nhất là:

• Viêm da đầu có mủ: Các mụn mủ xuất hiện quanh các nang tóc, sau khi vỡ ra sẽ khô lại, tạo thành các vảy trông như gàu trên đầu.
• Viêm da mủ ở chân: Vùng da chân thường xuyên bị cọ sát, tiếp xúc với giày dép, thường tiết mồ hôi nên cũng rất dễ bị viêm da mủ.
• Viêm da mủ ở mặt: Da vùng mặt mỏng và nhạy cảm hơn vùng da khác nên thường dễ gặp kích ứng dẫn đến viêm nhiễm.
• Viêm da mủ ở lưng: Các tuyến mồ hôi ở lưng hoạt động khá nhiều lại là vùng da dễ dàng bị bít tắc lỗ chân lông, bã nhờn và tạp khuẩn phát triển trên da.

Triệu chứng viêm da mủ như thế nào?

Tụ cầu khuẩn và liên cầu khuẩn thường gây ra những tổn thương ở các nang lông trên da. Triệu chứng thường gặp nhất là các mụn mủ mụn mủ, sưng đỏ, nổi hẳn lên trên bề mặt da, nặn ra sẽ có mủ. Các nốt mụn mủ có thể mọc ở bất cứ vùng da nào trên cơ thể, ngoại trừ lòng bàn tay và bàn chân. Viêm da mủ do tục cầu khuẩn và liên cầu khuẩn có thể gây ra tổn thương da, thể bệnh khác nhau. Tùy vào mỗi thể bệnh sẽ có những triệu chứng cụ thể:

Viêm da mủ do tụ cầu khuẩn

Viêm da mủ do tụ cầu khuẩn thường gây ra thể bệnh chính như: Viêm nang lông nông, viêm nang lông sâu, đinh nhọt, nhọt ổ gà.

1. Viêm nang lông nông

Viêm nang lông nông là tình trạng viêm nhẹ ở đầu lỗ chân lông. Ban đầu, người bệnh thường có biểu hiện như lỗ chân lông sưng đỏ, nổi mụn mủ nhỏ và có quần viêm quanh lỗ chân lông. Sau một vài ngày, mụn mủ khô lại, xuất hiện vảy tiết màu nâu, vảy bong tróc thường không để lại thâm sẹo. Viêm nang lông nông thường xuất hiện ở vùng đầu, trán, cằm, gáy và lưng.

2. Viêm nang lông sâu

Bệnh xảy ra do nhóm tụ cầu vàng có độc tố cao. Khi mới khởi phát là những mụn mủ quanh lỗ chân lông. Sau đó tạp khuẩn xâm nhập ngày càng sâu làm cho tổ chức quanh nang lông nhiễm cộm, khiến cho viêm da lan rộng và sâu hơn, hình thành dải mụn mủ sưng đỏ, cứng cộm, nặn ra mủ. Viêm nang lông sâu thường gặp ở cằm, quanh mép, gáy và gần ria tóc.

3. Đinh nhọt

Là một thể bệnh khác của viêm da mủ do tụ cầu vàng độc tố cao gây nên. Khi mới bắt đầu, đinh nhọt có dạng mẩn đỏ, sờ vào thấy cộm cứng, không chứa mủ. Lâu dần, tình trạng viêm nhiễm nặng hơn sẽ hình thành mủ và ngòi. Sau khi mụn mủ vỡ, lộ ra nhiều ngòi đặc bên trong. Nếu nổi nhọt quá to có thể đi kèm triệu chứng khác như sốt, nổi hạch quanh khu vực viêm da. Đinh nhọt là thể bệnh nghiêm trọng, có thể gây viêm nhiễm toàn bộ nang lông, thậm chí còn có thể lan ra các vùng da khác, gây hoại tử nang lông.

4. Nhọt ổ gà

Là tình trạng viêm da mủ ở nách với các túi mủ nằm sâu ở chân bì và hạ bì da. Triệu chứng ban đầu của bệnh gồm các nốt mản đỏ, cứng nổi trên da. Sau một thời gian, các nốt mẩn này diễn tiến nặng hơn, gây viêm nhiễm nặng, mềm và vỡ ra, chảy mủ. Nhọt ổ gà có xu hướng tái phát nhiều lần, đặc biệt vào mùa hè.

Viêm da mủ do liên cầu khuẩn

Cũng như tụ cầu khuẩn, liên cầu khuẩn cũng xâm nhập vào da, gây nên những thể bệnh như:

1. Bệnh chốc lây

Bệnh thường gặp chủ yếu ở trẻ em, ở các bộ phận đầu, cổ, mặt, chân, tay sau đó lan ra các vùng da khác. Ban đầu, tổn thương da là những bọng nước, hình tròn, có quầng viêm đỏ xung quanh. Sau một thời gian, bọng nước chuyển sang dịch mủ đục. Bọng mủ vỡ ra, khô lại và đóng vảy tiết màu vàng. Khi cạy lớp vảy tiết là một lớp trợt đỏ, nông, không nổi cộm. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra biến chứng viêm cầu thận cấp, phù nề cẳng chân, mi mắt do viêm cầu thận.

2. Chốc loét

Đây là dạng tổn thương da sâu đến tận lớp trung bì dưới da, thường xảy ra ở các chi dưới. Bệnh dễ xảy ra với người bị suy dinh dưỡng, cơ thể vệ sinh kém, người mắc bệnh tiểu đường hoặc nghiện rượu. Triệu chứng ban đầu của bệnh gồm các mụn nước, vết phỏng chứa mủ. Sau đó, mụn mủ vỡ ra, khô lại và đóng vảy kết màu nâu sẫm. Chốc loét nặng có thể gây ra những vết loét sâu vào da, hình bầu dục, khiến vùng da xung quanh cứng lại.

3. Chốc mép

Bệnh thường gặp ở trẻ em, với triệu chứng điển hình như nứt kẽ mép, chảy mủ, gây đau rát, khó chịu xung quanh miệng. Nhiều trường hợp chốc mép nặng khiến trẻ bị nổi hạch, sốt nhẹ, đau nhức, bỏ ăn.

4. Viêm quầng

Là tình trạng nhiễm khuẩn dưới da rất phổ biến ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người cao tuổi và người mắc bệnh lý nội khoa mãn tính. Các triệu chứng của viêm quầng thường xuất hiện chủ yếu ở vùng da bụng, tai, mặt, đầu và chân. Viêm quầng nghiêm trọng có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng như viêm màng não, áp xe dưới da, nhiễm trùng máu,…

5. Hăm kẽ

Đây cũng là một dạng viêm da phổ biến ở trẻ em béo phì, trẻ đổ nhiều mồ hôi. Bệnh thường xuất hiện ở các vùng da nhiều nếp gấp như cổ, bẹn, sau tai, mông, rốn và ngấn trên da.

Viêm da mủ có nguy hiểm không? Có chữa được không?

Viêm da có mủ là bệnh lý viêm da rất phổ biến và thường gây ra tổn thương trực tiếp trên da. Vì vậy, bệnh hầu như không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cũng không nguy hiểm tính mạng. Tuy nhiên, những tổn thương do viêm da mủ có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như:

• Viêm cầu thận cấp: Là biến chứng xảy ra do nhiễm khuẩn ngoài da, các liên cầu khuẩn tan huyết beta nhóm A.
• Nhiễm trùng huyết: Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, vùng da bị viêm có thể bội nhiễm mạnh, vi khuẩn xâm nhập vào tuần hoàn máu dưới da, gây nhiễm trùng máu. Đây là biến chứng rất nghiêm trọng, có thể dẫn đến nguy cơ bị suy hô hấp, trụy tim, đột quỵ.
• Viêm não: Nếu tạp khuẩn, vi khuẩn bùng phát mạnh, xâm nhập được vào đường máu, chạy lên não và tấn công vào tế báo thần kinh gây rối loạn chức năng tế bào não, xuất huyết, tổn thương não.

Phần lớn các trường hợp viêm da mụn mủ đều có thể điều trị dứt điểm nếu được phát hiện và điều trị từ sớm, khi bệnh mới khởi phát ở mức độ nhẹ. Sau khoảng 5-7 ngày điều trị, tổn thương da sẽ nhanh chóng hồi phục, bề mặt da khô lại, tróc vảy.

Tuy nhiên, với những trường hợp bị viêm da mủ là người cao tuổi, trẻ sơ sinh, bệnh nhân có bệnh lý nền trong người cần hết sức chú ý vì ở những đối tượng này bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, có thể dẫn tới tử vong. Vì vậy, người bệnh cần tiến hành khám và điều trị bệnh ngay khi phát hiện triệu chứng viêm da có mủ đầu tiên.

Điều trị viêm da mủ bằng cách nào?

Để điều trị viêm da mủ, bác sĩ điều trị dựa trên chủng loại bệnh viêm da mủ, mức độ tổn thương da, tình trạng cơ địa của người bệnh để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất. Dưới đây là những phương pháp điều trị viêm da mủ được áp dụng phổ biến gồm:

Mẹo chữa viêm da mủ bằng dân gian tại nhà

Với trường hợp bệnh viêm da mủ ở mức độ nhẹ, tình trạng mụn sưng đỏ, chưa có mủ người bệnh có thể tham khảo một số mẹo điều trị viêm da mủ bằng các biện pháp dân gian tại nhà như:

• Điều trị viêm da mủ bằng nghệ và mật ong: Nghệ có khả năng kháng khuẩn, sát trùng, tiêu viêm, ngăn ngừa hình thành thâm sẹo nên rất hiệu quả với trường hợp viêm da có mủ sưng to. Bên cạnh đó, mật ong có khả năng hỗ trợ làm lành da, phục hồi da, lầm ẩm và mềm vùng da bị tổn thương. Người bệnh có thể trộn đều mật ong và nghệ với nhau, đắp lên da trong khoảng 20 phút.
• Chữa viêm da mụn mủ bằng tỏi tươi: Trong tỏi chứa nhiều allicin và diallyl ajoene có tác dụng kháng khuẩn, giảm viêm nhiễm rất tốt. Bạn có thể thái lát tỏi đắp trực tiếp lên vùng da bị viêm hoặc giã nát, lọc lấy nước cốt, thoa lên da để ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm, hình thành mụn mủ.
• Điều trị viêm da có mủ bằng lá bạc hà: Trong lá bạc hà có chứa thành phần acid salicylic giúp làm dịu bớt mụn mủ trên da, sát khuẩn cho da. Dùng lá bạc hà xay nhuyễn với dưa chuột và đắp lên vùng da viêm nhiễm trong khoảng 15 phút, rửa sạch lại da.

Điều trị bệnh bằng biện pháp Tây y

Đối với hầu hết các trường hợp viêm da nói chung, viêm da có mủ nói riêng, khi sử dụng thuốc Tây cần kết hợp thuốc uống và thuốc bôi ngoài da để điều trị. Để điều trị viêm da có mủ, bác sĩ chuyên khoa sẽ sử dụng một số loại thuốc như:

• Thuốc sát khuẩn tại chỗ (cồn sát khuẩn, thuốc tím, nước muối sinh lý, dung dịch Jarish,…): Có tác dụng làm sạch vùng da tổn thương, sát trùng da, ngăn ngừa nhiễm khuẩn trên da.
• Thuốc kháng sinh dạng uống/bôi ngoài da (Bactroban, Chloroxid 1%, Gentamycin,…): Có tác dụng làm giảm tình trạng nhiễm trùng da do bệnh chốc lở, viêm nang lông, đinh nhọt. Người bệnh có thể bôi trực tiếp lên vùng da bị viêm.
• Thuốc corticoid (Hydrocortisone, triamcinolone, betamethasone,…): Có tác dụng chống viêm, ức chế miễn dịch, ngăn ngừa kích ứng da dình phục hồi của da.
• Nhóm thuốc điều hòa miễn dịch (Acrolimus, Pimecrolimus, Omalizumab…): Có tác dụng chống viêm nhiễm nhanh chóng.
• Kem làm mềm da: Giúp cung cấp độ ẩm cần thiết cho da, làm mềm vùng da khô, bong tróc, tăng cường sức đề kháng cho làn da. Chỉ nên dùng kem dưỡng ẩm sau khi các vết mụn mủ đã bị vỡ, khô lại và kết vảy. Không nên dùng khi da còn đang nổi mụn mủ, tiết dịch vì có thể làm chậm quá trình lành da.

Các loại thuốc Tây y có tác dụng ngăn chặn nhanh chóng triệu chứng bệnh. Tuy nhiên, khi sử dụng thuốc tây y điều trị viêm da mụn mủ người bệnh cần chú ý sử dụng thuốc theo tham vấn kê đơn của bác sĩ da liễu, không tự điều trị bằng thuốc tại nhà. Không tự ý thay đổi liều lượng và thời gian sử dụng thuốc để tránh gây ra tác dụng phụ khác.

Bên cạnh đó, khi sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc chứa corticoid hay steriod khiến cho gan, thận phải tăng cường đào thải phần độc tố của thuốc, dẫn tới nguy cơ suy giảm chức năng gan, thận. Nếu lạm dụng thuốc kháng sinh trong điều trị thì nguy cơ gây nhờn thuốc, phản ứng thuốc là rất cao.

Người mắc bệnh cần ăn gì, kiêng gì?

Chế độ ăn uống có tác động lớn đến quá trình diễn tiến, hồi phục của bệnh. Vì vậy, để hạn chế nguy cơ triệu chứng bệnh nặng hơn, bác sĩ Lê Phương khuyến cáo người bệnh một số lưu ý khi ăn uống:

Người bệnh cần tăng cường bổ sung nhóm thực phẩm:

• Rau củ quả cung cấp đủ vitamin, chất xơ, khoáng chất,… có lợi cho da
• Thực phẩm giàu omega-3 như cá béo, ngũ cốc,… phòng ngừa nhiễm trùng da.
• Uống đủ nước lọc để duy trì độ ẩm, tăng cường đề kháng da, giúp cơ thể thải độc tốt hơn.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần tránh một số thực phẩm sau:

• Thực phẩm cay, nóng, nhiều gia vị đường muối
• Các loại thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, sữa và các chế phẩm liên quan, đồ ăn lên men,…
• Các loại đồ uống chứa cồn như rượu bia, cà phê,… hoặc nước ngọt có gas và các chất gây kích thích.

Làm sao để phòng tránh bệnh hiệu quả?

Để ngăn ngừa bệnh biến chứng nặng hơn hoặc tái phát, trong sinh hoạt hàng ngày, người mắc bệnh cũng cần lưu ý những điều quan trọng dưới đây:

• Vệ sinh da sạch sẽ, thường xuyên tắm rửa bằng nước sạch là việc cần làm đầu tiên để phòng ngừa viêm da mụn mủ.
• Tránh gãi cào làm xầy xước da, khiến vùng da bị tổn thương nặng hơn, có thể gây viêm nhiễm, nhiễm trùng da.
• Không sử dụng các sản phẩm có nồng độ chất tẩy rửa cao sẽ làm da bị mất cân bằng pH, bào mòn da khiến da yếu đi.
• Giữ tinh thần lạc quan, tránh để căng thẳng kéo dài.
• Ngủ đủ giấc, đi ngủ sớm và dậy sớm, không thức khuya.
• Thực hiện chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh để cải thiện sức khỏe tổng thể.

Viêm da mủ là bệnh lý viêm da rất nhiều người mắc phải. Bệnh có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng nếu không điều trị kịp thời. Do đó, người bệnh cần sớm liên hệ, thăm khám với bác sĩ để được tư vấn phác đồ điều trị cụ thể.