Á Sừng Liên Cầu

Đặt lịch hẹn

×

Lương Y Bác sĩ Bùi Thị Thu Hằng

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

Á sừng liên cầu là một chứng viêm da cơ địa mãn tính, thường gặp ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và một số ít ở người lớn. Bệnh thường kéo dài dai dẳng, tái phát nhiều lần, gây nhiều ảnh hưởng đến thẩm mỹ làn da và tâm lý, sức khỏe của người mắc phải, đặc biệt là trẻ nhỏ. Để hiểu rõ hơn và biết cách nhận biết, phân biệt, điều trị chứng bệnh này, bạn đọc hãy cùng theo dõi những chia sẻ trong bài viết dưới đây.

Á sừng liên cầu là gì? Có nguy hiểm không? Biến chứng

Á sừng liên cầu là một dạng viêm da cơ địa lâu ngày, được nhận biết bởi các dấu hiệu đặc trưng như chốc lở, bong tróc, thậm chí là hăm kẽ trên da. Bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, đôi khi là ở người lớn. Đây là một thể của bệnh á sừng nói chung.

Về cơ bản, trên da chúng ta luôn tồn tại sẵn một lượng vi khuẩn, điển hình nhất là tụ cầu và liên cầu. Chúng tập trung nhiều nhất ở những vùng da có nhiều lông, tích tụ nhiều bã nhờn và mồ hôi. Khi gặp điều kiện thuận lợi, các loại vi khuẩn này sẽ tấn công và gây bệnh trên da.

Triệu chứng bệnh á sừng liên cầu thường xuất hiện ở các vị trí như tay, chân hoặc da đầu… khiến da khô cứng, nứt nẻ, thậm chí là chảy máu. Đặc biệt, khi thời tiết khô hanh, các tổn thương da thường tiến triển nghiêm trọng hơn.

Mức độ nguy hiểm của bệnh á sừng liên cầu sẽ phụ thuộc vào tình trạng bệnh. Từ đó bác sĩ sẽ đánh giá mức độ nguy hiểm. Mặc dù phần lớn bác sĩ đánh giá bệnh không quá nguy hiểm nhưng bạn không được chủ quan, lơ là. Bởi vẫn có những trường hợp xảy ra biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Nhất là với những đối tượng mắc bệnh là trẻ nhỏ. Một số biến chứng có nguy cơ xảy ra khi bị á sừng liên cầu như:

• Hoại tử, bội nhiễm da: Những lớp dày sừng tích tụ lâu ngày sẽ khiến lỗ chân lông trên da bị bít tắc. Lúc này da trở nên khô, dễ nứt nẻ. Tình trạng này có thể khiến vết thương bị nhiễm trùng, từ đó tăng nguy cơ hoại tử da.
• Hạn chế chức năng da: Hệ miễn dịch bị suy giảm khi mắc bệnh á sừng liên cầu, vi khuẩn lợi dụng tình trạng này và tấn công gây rối loạn chức năng da. Người bệnh rất có thể bị tăng nguy cơ nhiễm nấm hoặc mắc bệnh lý da liễu khác.
• Nhiễm trùng máu: Những vết nứt nẻ trên da có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công vào sâu bên trong và gây nên nhiễm trùng máu. Các cơ quan tim, tủy, khớp có thể bị tác động theo chiều hướng tiêu cực, gây nguy hiểm đến sức khỏe người bệnh.
• Tác động tiêu cực đến tâm lý: Á sừng liên cầu xảy ra ở người lớn sẽ gây ra những ảnh hưởng tâm lý theo chiều hướng tiêu cực. Bởi tình trạng da khô cứng và sần sùi khiến người bệnh cảm thấy thiếu tự tin, lo lắng và mặc cảm trong thời gian dài. Từ đó tác động xấu đến công việc, sinh hoạt của người bệnh.

Vì thế bác sĩ khuyên rằng, ngay khi nhận thấy những biểu hiện bất thường trên da bạn cần đến bệnh viện để được thăm khám chi tiết, đồng thời điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.

Cách nhận biết bệnh á sừng liên cầu

Bác sĩ Lê Phương cho biết, các triệu chứng bệnh á sừng liên cầu thường khá rõ ràng và dễ nhận biết, phân biệt. Những biểu hiện đặc trưng của bệnh có thể kể đến:

• Khô da: Các vùng da bị tổn thương sẽ bắt đầu trở nên sần sùi và dày sừng và khô cứng hơn các vùng da khác.
• Bong tróc:  Các lớp sừng liên tục hình thành và xếp chống lên nhau sau đó bong tróc thành từng mảng da màu trắng, kích thước to nhỏ khác nhau.
• Ngứa ngáy dữ dội: Tình trạng bong tróc da gây ngứa ngáy dữ dội kèm theo đau đớn và khó chịu. Việc này khiến người bệnh phải gãi nhiều, làm tăng nguy cơ khiến da bị trầy xước và tổn thương nghiêm trọng, tạo điều kiện cho các vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng, biến dạng da, móng.
• Nứt nẻ, chảy máu da: Tình trạng này thường xảy ra nhiều hơn vào mùa đông, khi thời tiết lạnh, độ ẩm thấp hoặc khi người bệnh tiếp xúc với các hóa chất, chất tẩy rửa, xà phòng…
• Xuất hiện mụn nước: Các mụn nước li ti như bệnh tổ đỉa thường xuất hiện sau khi người bệnh gãi quá nhiều do ngứa. Nguyên nhân của hiện tượng này là do vi khuẩn xâm nhập vào da trong quá trình cào gãi. Sự xuất hiện của các mụn nước khiến người bệnh càng cảm thấy ngứa ngáy dữ dội và cào gãi nhiều hơn, tạo thành 1 vòng luẩn quẩn. Tình trạng này kéo dài có thể khiến da bị biến dạng, mòng xù xì và lỗ chỗ. 
• Mệt mỏi, khó chịu: Tình trạng ngứa ngáy, đau rát trên da có thể khiến người bệnh mất ngủ, không sinh hoạt bình thường được và gia tăng cảm giác mệt mỏi. Trẻ em mắc bệnh có thể quấy khóc, biếng ăn, gây suy dinh dưỡng…

Các nguyên nhân gây bệnh

Hiện nay vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây bệnh á sừng liên cầu. Tuy nhiên, dựa trên kinh nghiệm điều trị, các chuyên gia đã cảnh báo một số yếu tố có thể là nguyên nhân khiến bệnh bùng phát và nặng hơn. Đó là:

• Di truyền: Giống như các thể bệnh á sừng khác, á sừng liên cầu có thể di truyền qua nhiều đời. Nếu ông bà, cha mẹ có tiền sử mắc bệnh á sừng thì khả năng mắc bệnh của trẻ rất cao, có thể lên tới 45%.
• Thay đổi nội tiết: Có thể gặp ở những giai đoạn dậy thì, mang thai, cho con bú, tiền mãn kinh và mãn kinh…
• Cơ địa: Á sừng liên cầu có thể gia tăng ở những người có tiền sử mắc các bệnh cơ địa như viêm da tiết bã, viêm da dị ứng, bệnh gan, thận…
• Dị nguyên: Thường xuyên tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như lông động vật, phấn hoa, bụi bẩn, nấm mốc… có thể là nguyên nhân bùng phát bệnh á sừng.
• Hóa chất: Các loại hóa chất như chất tẩy rửa, hóa chất độc hại, đồ vật mạ kim loại, mỹ phẩm, nước hoa… cũng có thể trở thành tác nhân gây bệnh á sừng liên cầu. Ngoài ra, nhuộm tóc, dùng hóa chất tạo kiểu có thể gây nên bệnh á sừng liên cầu da đầu.
• Thiếu hụt chất dinh dưỡng: Hầu hết những người bệnh bị á sừng liên cầu đều liên quan đến sự thiếu hụt các vitamin A,C,E… ảnh hưởng trực tiếp đến lớp sừng, suy yếu một số chức năng bảo vệ da.
• Thời tiết: Thời tiết thay đổi đột ngột, nhiệt độ giảm sâu hoặc tăng cao có thể khiến da mất nước nhanh, nếu không cung cấp, chăm sóc kịp thời sẽ tạo cơ hội để bệnh á sừng phát triển.

Á sừng liên cầu có lây không? Có chữa khỏi được không?

Theo các chuyên gia, á sừng liên cầu không phải là một bệnh truyền nhiễm. Bệnh chủ yếu liên quan đến yếu tố di truyền (gen) và cơ địa. Do vậy, á sừng liên cầu không có khả năng lây nhiễm. 

Á sừng liên cầu có khả năng di truyền qua nhiều thế hệ. Đặc biệt, tỷ lệ di truyền giữa bố mẹ và con cái có thể lên tới 50%. Những người trong cùng một gia đình thường có tỷ lệ mắc cao hơn.

Tuy không lây nhiễm nhưng á sừng liên cầu có thể lây lan nhanh chóng sang các vùng da lân cận nếu không được kiểm soát kịp thời và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh á sừng liên cầu, nhưng theo bác sĩ Lê Phương, bệnh hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được can thiệp và điều trị kịp thời.

Cách chữa bệnh á sừng liên cầu hiệu quả, an toàn

Tùy vào nguyên nhân phát triển của bệnh, mức độ tổn thương và cơ địa mỗi người bác sĩ sẽ hướng dẫn và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhằm mang lại hiệu quả tốt nhất.

Cách chữa á sừng tại nhà bằng mẹo dân gian

Chữa á sừng liên cầu tại nhà bằng mẹo dân gian là phương pháp chữa đơn giản, tiết kiệm và cho hiệu quả tốt. Phương pháp này sử dụng nguyên liệu thiên nhiên nhằm ngăn ngừa các triệu chứng khó chịu, kìm hãm sự phát triển lây lan và giúp người bệnh hạn chế phụ thuộc thuốc tân dược. 

Một số cách chữa thường dùng gồm:

• Chữa á sừng từ lá trầu không: Lá trầu có tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm, mang lại kết quả tích cực khi điều trị. Người bệnh có thể lấy lá trầu không đun nước để tắm, ngâm rửa vùng da bị tổn thương. Ngoài ra, cũng có thể giã nát lá trầu không rồi đắp lên vùng da bị á sừng để cái thiện triệu chứng.
• Điều trị á sừng liên cầu bằng tỏi: Bạn có thể giã nhuyễn tỏi lấy nước cốt và dùng tăm bông bôi lên vùng da bị bệnh. Hoặc cũng có thể ngâm tỏi với mật ong trong 7 – 10 ngày, sau đó lấy dịch mật ong này bôi lên vùng da bị á sừng.
• Sử dụng lá đinh lăng: Lá đinh lăng có công dụng làm sạch da, khử khuẩn, mang lại cảm giác dễ chịu. Người bệnh có thể dùng lá đinh lăng đun với nước sôi và một nắm lá huyết dụ. Lấy nước này tắm hoặc ngâm rửa vùng da bị á sừng liên cầu mỗi ngày 1 – 2 lần.
• Dùng dầu dừa chữa á sừng liên cầu: Có thể dùng dầu dừa bôi nhẹ 1 vài lớp mỏng lên vùng da cần điều trị. Dầu dừa chứa nhiều dưỡng chất, cung cấp ẩm cho da đồng thời giảm ngứa ngáy, đau rát. 

Khi áp dụng các bài thuốc dân gian trên trong điều trị á sừng liên cầu bạn cần lưu ý:

• Chỉ áp dụng với những trường hợp bệnh nhẹ, chưa có tổn thương hở (nứt nẻ, nhiễm trùng, chảy máu…)
• Hiệu quả của các bài thuốc còn phụ thuộc vào cơ địa mỗi người. Vậy nên nêu dùng trong 7 – 10 ngày mà triệu chứng không thuyên giảm, người bệnh nên dừng lại và đổi cách khác.
• Trường hợp bệnh á sừng liên cầu nặng hoặc mãn tính, bệnh nhân nên thăm khám và điều trị bằng thuốc đặc hiệu.
• Thận trọng khi dùng cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai

Thuốc chữa á sừng liên cầu

Thuốc tây y dùng trong điều trị á sừng liên cầu thường là các nhóm thuốc kháng sinh, kháng viêm, chống nấm kháng histamin, thuốc bổ, thuốc bạt sừng… dạng kem bôi, thuốc uống, thuốc tiêm…

Một số nhóm thuốc thường dùng:

• Thuốc Acid salicylic: Là loại thuốc bôi ngoài da, có tác dụng bong sừng, bạt vảy, sát trùng, chống nhiễm khuẩn, hạn chế tình trạng nhiễm trùng ở vùng da bị á sừng.
• Thuốc chống viêm Corticoid: Dùng cả dạng bôi ngoài và uống để tăng cường tác dụng chống viêm, chống nhiễm trùng, giảm khô ngứa, nứt nẻ da. Dạng thuốc bôi thường dùng đơn độc hoặc kết hợp với các dược chất khác. Nhóm thuốc này gây nhiều tác dụng phụ, đặc biệt là khi dùng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
• Thuốc kháng histamin: Fexofenadin, Loratadin và Cetirizin… sử dụng với mục đích làm giảm các triệu chứng dị ứng như ngứa, khô, nứt nẻ da…
• Kháng sinh, chống nấm: Dùng trong trường hợp có nhiễm khuẩn, nhiễm nấm ngoài da.
• Thuốc bổ, vitamin A, C: Các loại thuốc này có công dụng hỗ trợ cải thiện triệu chứng ngoài da, đồng thời tăng cường sức đề kháng cho người bệnh.

Các nhóm thuốc Tây y có tác dụng giảm nhanh các triệu chứng bệnh á sừng liên cầu. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, khi sử dụng thuốc Tây chữa bệnh á sừng liên cầu, người bệnh cần lưu ý:

• Không tự ý mua, sử dụng thuốc.
• Không tự ý ngừng thuốc đột ngột hoặc đổi thuốc trong quá trình điều trị.
• Tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn về liều lượng và thời gian sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
• Sử dụng thuốc bôi ngoài da cho trẻ sơ sinh cần đảm bảo đúng liều lượng, tránh gây nên hiện tượng quá liều, nguy hiểm đến sức khỏe. Bởi da trẻ nhỏ rất mỏng, thuốc dễ bị hấp thụ hoàn toàn vào máu và gây quá liều.

Các biện pháp chăm sóc và phòng ngừa bệnh á sừng liên cầu

Để nâng cao hiệu quả điều trị bệnh và phòng ngừa những biến chứng, hạn chế nguy cơ tái phát á sừng liên cầu, bạn nên thực hiện một số biện pháp sau:

• Tránh cào gãi, dùng vật cứng chà xát lên vùng da bị tổn thương để hạn chế nguy cơ nhiễm trùng.
• Luôn bảo vệ da, vệ sinh da sạch sẽ một ngày. Nên dùng sữa tắm, dầu gội chiết xuất tự nhiên, dịu nhẹ, không chứa chất tẩy hóa học.
• Lựa chọn trang phục, giày dép phù hợp với thời tiết, đảm bảo thoáng mát, tránh mặc đồ bó sát.
• Cắt móng tay, móng chân sạch sẽ
• Dưỡng da thường xuyên, đặc biệt vào mùa đông để tránh da mất nước, gây khô, nứt nẻ
• Nên sử dụng mỹ phẩm chính hãng, có nguồn gốc rõ ràng, tránh sử dụng kem trộn.
• Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh: Nên ăn những thực phẩm giàu vitamin, chất xơ để tăng sức đề kháng cho bản thân.
• Uống nước thường xuyên mỗi ngày, nên uống 2 -3 lít nước/ngày.
• Sinh hoạt khoa học, ngủ nghỉ đúng giờ, hạn chế thức khuya
• Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên tăng cường sức đề kháng chống lại tác nhân gây bệnh.
• Hạn chế đến những nơi đông người, khu vực ô nhiễm
• Đảm bảo môi trường sống luôn sạch sẽ, thoáng mát, tránh xa các tác nhân ô nhiễm.
• Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như thú nuôi, xà phòng, thuốc tẩy…

Á sừng liên cầu là bệnh lý viêm nhiễm ngoài da mang tính cơ địa và di truyền. Bệnh tuy không ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh, nhưng gây nhiều bất tiện trong sinh hoạt và cuộc sống, gây mất thẩm mỹ nghiêm trọng, khiến người bệnh dễ mặc cảm và tự ti. Đặc biệt với trẻ nhỏ, đay là một bệnh lý không thể coi thường vì có thể ảnh hưởng đến sự phát triển tâm sinh lý bình thường của bé. Do đó, bệnh cần được phát hiện và điều trị sớm để ngăn ngừa biến chứng.