Bs. Lê Phương: “Viêm xoang do ngồi điều hòa trong mùa hè bệnh dễ mắc cần chú ý”
Viêm xoang do ngồi điều hòa là bệnh có tỷ lệ người mắc phải tăng cao trong những năm gần đây. Đặc biệt căn bệnh này thường dễ tiến triển thành mãn tính nếu người bệnh không kịp nhận biết và điều trị đúng cách. Hãy cùng lắng nghe những chia sẻ tư vấn của Thầy thuốc ưu tú Lê Phương, Giám đốc chuyên môn Trung tâm Đông y Việt Nam để hiểu rõ về viêm xoang do điều hòa và cách điều trị, xử lý bệnh.
Viêm xoang do ngồi điều hòa là gì, có nguy hiểm không?
Theo chia sẻ của bác sĩ Lê Phương, viêm xoang do ngồi điều hòa là tình trạng viêm nhiễm lớp lót niêm mạc mũi xoang khi người bệnh sống và làm việc lâu trong môi trường khí điều hòa. Bệnh thường khởi phát ở những bệnh nhân tiếp xúc nhiều với điều hòa như trẻ em, người cao tuổi và nhân viên văn phòng.
Viêm xoang do điều hòa rất dễ chuyển thành viêm xoang mãn tính bởi vì người bệnh thường xuyên phải ở trong môi trường điều hòa. Khi bệnh trở thành mãn tính và không có biện pháp xử lý tốt, viêm xoang do điều hòa hoàn toàn có thể biến chứng nặng nề:
- Biến chứng tai – mũi – họng: Viêm xoang kéo dài tạo điều kiện cho viêm nhiễm lan tỏa ra các cơ quan trong hệ tai, mũi, họng. Người bệnh thường bị viêm họng mãn tính, viêm amidan, viêm phế quản, viêm mũi dị ứng, viêm tai giữa…
- Biến chứng mắt: Đây là biến chứng rất dễ gắp bởi các xoang thường phân bố quanh mắt. Khi nhiễm trùng lan rộng, mắt cũng sẽ bị tổn thương. Người bệnh có thể bị áp xe mí mắt, nhiễm trùng ổ mắt, áp xe túi lệ, viêm dây thần kinh thị giác, viêm mô liên kết quanh mắt, mất thị giác hoàn toàn.
- Biến chứng tại não: Đây là biến chứng nguy hiểm, có thể gây tử vong nếu không kịp thời can thiệp. Bệnh nhân có thể bị tổn thương vỏ não, áp xe thùy trán và đại não, viêm màng não…
- Biến chứng khác: Ngoài những biến chứng trên, viêm xoang có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm khác như viêm tĩnh mạch xương, nhiễm trùng tại xương trán, xương đỉnh, xương thái dương, nhiễm trùng huyết, viêm cầu thận…
Viêm xoang do điều hòa gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì vậy người bệnh nên chú ý đến các triệu chứng khi bệnh khởi phát để có hướng xử lý phù hợp.
Chuyên gia chỉ cách nhận diện viêm xoang do ngồi điều hòa
Theo Bác sĩ Lê Phương, viêm xoang do điều hòa cũng có những triệu chứng tương tự của bệnh lý viêm xoang chung. Chỉ có điều các triệu chứng sẽ khởi phát dễ dàng hơn và trở nên trầm trọng khi tiếp xúc với môi trường điều hòa. Người bệnh có thể nhận diện khả năng viêm xoang do điều hòa nếu có các biểu hiện sau:
- Sổ mũi, hắt hơi nhiều khi ngồi trong phòng điều hòa: Tình trạng này thường gặp khi mũi hít phải không khí lạnh hoặc khi người bệnh đi từ môi trường bên ngoài vào môi trường điều hòa một cách đột ngột.
- Chảy nước mũi, ngạt tắc mũi: Niêm mạc mũi xoang bị viêm làm tăng xuất tiết mũi. Niêm mạc sưng nề khiến cho dịch xoang không thoát ra ngoài được nên người bệnh thường bị ngạt, tắc mũi và khó thở. Trong trường hợp viêm nặng, nước mũi có thể có màu vàng đục, lẫn mủ.
- Ho, đau họng: Không khí lạnh điều hòa cũng khiến niêm mạc họng bị kích thích và gây ho. Bên cạnh đó, tình trạng dịch nhầy xoang chảy xuống họng cũng dễ khiến họng bị viêm và ho.
- Cảm giác đau nhức: Cảm giác này thường gặp ở mũi khi ngồi trong điều hòa do niêm mạc mũi viêm, sưng nề. Bên cạnh đau mũi, bệnh nhân thường bị đau các vị trí xoang bị viêm như trên trán, hai bên má, đau sâu sau cuống mũi và hốc mắt, đau đầu, đau sau gáy…
Ngoài những dấu hiệu điển hình trên, một số người còn có cảm giác mệt mỏi, sưng mí mắt, mũi đỏ… Nhìn chung các triệu chứng viêm xoang thường khó nhận biết vì rất giống triệu chứng của các bệnh lý thường gặp khác như cảm, cảm cúm, đau đầu, đau mắt, viêm mũi dị ứng… Để chẩn đoán chính xác nhất, bạn đọc nên tìm đến các bác sĩ chuyên môn để được kiểm tra cụ thể.
Vì sao ngồi điều hòa dễ bị viêm xoang?
Theo lý giải của Bác sĩ Lê Phương, viêm xoang dễ khởi phát khi ngồi lâu trong điều hòa do hai nhóm nguyên nhân ngoại nhân và nội nhân tác động cùng lúc:
Yếu tố ngoại nhân
- Không khí điều hòa quá khô và lạnh: Không khí khi đi qua bộ lọc của điều hòa thường bị lọc đi độ ẩm nên rất khô. Khi hít vào niêm mạc mũi sẽ bị lấy đi độ ẩm khiến chúng khô lại rất dễ bị viêm. Bên cạnh đó nhiệt độ không khí thấp sẽ khiến hệ thống mạch máu dưới niêm mạc mũi xoang bị co rút đột ngột. Tình trạng này kéo dài khiến niêm mạc mũi xoang dễ bị tổn thương viêm nhiễm.
- Môi trường điều hòa tù đọng nhiều mầm bệnh: Phòng điều hòa thường bị khép kín nên đây là điều kiện lưu giữ vi khuẩn, mầm bệnh rất tốt. Bên cạnh đó, điều hòa thường ít được vệ sinh. Lưới lọc khí và đường ống nước của điều hòa tích tụ rất nhiều vi khuẩn, nấm, trong đó có vi khuẩn Legionella Pneumophila – tác nhân gây viêm nhiễm xoang. Do vậy môi trường điều hòa rất dễ gây viêm xoang mũi.
- Thói quen phản khoa học khiến cơ thể sốc nhiệt: Di chuyển ngay vào phòng điều hòa hoặc ra khỏi môi trường điều hòa đột ngột tiếp xúc với không khí ngoài trời là những thói quen gây hại cho mũi xoang mà rất ít người để ý. Sự thay đổi nhiệt độ quá nhanh sẽ khiến cơ thể bị sốc. Riêng với mũi xoang, sự thay đổi nhiệt độ sẽ làm cho hệ thống mao mạch máu dưới niêm mạc co rút và giãn nở đột ngột, khó thích ứng. Tình trạng này khiến niêm mạc mũi xoang dễ bị tổn thương và viêm nghiêm trọng.
Yếu tố nội nhân
Theo bác sĩ Lê Phương đây là gốc rễ khiến người bệnh bị viêm xoang dễ dàng hơn. Yếu tố nội nhân gây bệnh là chính khí hay còn gọi là sức đề kháng, hệ miễn dịch. Những bệnh nhân có sức đề kháng kém khi ở trong môi trường điều hòa lâu dễ bị viêm xoang hơn người khỏe mạnh.
Chính khí suy yếu tạo điều kiện cho các yếu tố tà khí như phong, hàn, thấp cùng vi khuẩn, nấm, khói bụi dễ dàng tác động đến niêm mạc mũi xoang gây viêm. Bác sĩ Lê Phương cũng nhấn mạnh, ngồi lâu trong môi trường điều hòa cũng sẽ khiến sức đề kháng suy giảm. Khí lạnh sẽ khiến miễn dịch tại niêm mạc mũi yếu đi vì chất nhầy bị không khí khô làm tiêu giảm. Trong dịch nhầy tự nhiên lại có rất nhiều kháng thể cần thiết để bảo vệ mũi xoang.
Điều trị viêm xoang do ngồi điều hòa như thế nào?
Hiện nay có hai hướng điều trị viêm xoang phổ biến là điều trị bằng thuốc tây y và chữa viêm xoang bằng thảo dược Đông y. Mỗi phương pháp đều có những điểm mạnh riêng và được áp dụng phù hợp với người bệnh.
Dùng thuốc Tây y hiệu quả nhanh nhưng dễ tái phát
Thuốc tây y thường được chỉ định cho những bệnh nhân viêm xoang cấp tính, mức độ viêm nhẹ đến trung bình. Thuốc có tác dụng xử lý triệu chứng bệnh nhanh chóng giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái hơn.
Những thuốc thường được sử dụng đa phần là thuốc kháng sinh, thuốc kháng histamin, thuốc kháng viêm, thuốc giảm xuất tiết, thuốc xịt thông mũi.
Với đặc trưng điều trị triệu chứng viêm tại chỗ nên nhiều khi ngừng thuốc, bệnh vẫn có thể tái phát. Ngoài ra, khi sử dụng lâu dài thuốc dễ tích tụ trong gan, thận, gây ảnh hưởng đến dạ dày và có thể khiến cơ địa nhờn thuốc. Để hạn chế gặp phải những nguy cơ này, người bệnh cần sử dụng thuốc theo đúng đơn và chỉ định của bác sĩ.
Chữa viêm xoang do điều hòa tận gốc bằng Đông y
Thuốc Đông y hiện nay cũng là hướng điều trị được nhiều người bệnh viêm xoang, nhất là các bệnh nhân viêm mãn tính lựa chọn. Theo Bác sĩ Lê Phương, thuốc thảo dược Đông y có khả năng điều trị viêm xoang tận không, không chỉ quan tâm đến xử lý triệu chứng viêm nhiễm tại chỗ mà chú trọng điều trị bệnh TOÀN DIỆN.
Cơ chế điều trị của thuốc thảo dược Y học cổ truyền thường là chú trọng BỔ CHÍNH, tăng cường, nâng cao chính khí. Song song với quá trình Bổ chính, thuốc hướng đến khu tà nhằm loại trừ các tác nhân gây viêm từ bên ngoài cơ thể. Kết hợp bổ chính khu tà, thuốc thảo dược Đông y có thể xử lý viêm xoang tận gốc từ gốc đến ngọn, ngăn chặn tà khí xâm nhập gây viêm tái phát.
Nhờ vậy, thuốc Đông y có khả năng xử lý tốt viêm xoang mãn tính, giúp cơ thể có đủ vệ khí chống lại ảnh hưởng tiêu cực từ môi trường điều hòa, giúp điều trị dự phòng bệnh hiệu quả.
Chuyên gia lưu ý cách phòng tránh viêm xoang do ngồi điều hòa
Hiện nay việc sống và làm việc trong môi trường điều hòa trở nên vô cùng phổ biến. Vì vậy chủ động phòng tránh viêm xoang do điều hòa là vấn đề cấp thiết không chỉ với những bệnh nhân bị viêm xoang mà cần được chú ý ở tất cả mọi người. Theo bác sĩ Lê Phương, người bệnh có thể phòng tránh tình trạng này bằng cách thay đổi thói quen sử dụng điều hòa và điều chỉnh lối sống của mình:
- Để điều hòa ở mức độ nhiệt vừa phải, khoảng 26 – 28 độ, không nên chênh lệch quá 10 độ C so với nền nhiệt bên ngoài. Nếu có chế độ lọc ẩm bạn nên chọn chế độ này thay vì chế độ khô.
- Chú ý tạo thời gian nghỉ ngơi để cơ thể kịp thích ứng với sự thay đổi nhiệt độ khi chuẩn bị bước vào phòng điều hòa hoặc chuẩn bị đi ra khỏi phòng điều hòa.
- Sử dụng thêm các thiết bị tạo ẩm cấp ẩm trong phòng điều hòa như máy phun sương. Nếu không có máy, bạn nên đặt thêm xô hoặc chậu nước trong phòng để cân bằng độ ẩm không khí.
- Vệ sinh phòng ốc thường xuyên, nên mở cửa khi tắt điều hòa để giúp lưu thông không khí, tránh tù đọng luồng khí quá nhiều mầm bệnh.
- Không nên để điều hòa quá lâu mới vệ sinh vì sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển.
- Bổ sung nhiều nước cho cơ thể để mũi họng có thêm độ ẩm tự nhiên.
- Xây dựng thực đơn ăn uống và chế độ tập luyện khoa học giúp cải thiện sức đề kháng.
Trên đây là những thông tin chia sẻ về vấn đề viêm xoang do ngồi điều hòa trong mùa hè với sự tham vấn của Thầy thuốc ưu tú, BSCKII Lê Phương. Mong rằng những thông tin này sẽ giúp bạn đọc chủ động hơn trong việc phòng tránh và điều trị viêm xoang mùa hè.
