Hải sâm biển: Hàm lượng dinh dưỡng, cách sử dụng hiệu quả cao nhất
Hải sâm là động vật sống ở dưới biển có giá trị dinh dưỡng cao thường được dùng để bồi bổ sức khỏe và hỗ trợ điều trị những nhiều bệnh lý. Nếu bạn vẫn chưa thực sự hiểu rõ Hải sâm là gì, hãy cùng chuyên trang tìm hiểu các thông tin về Hải sâm qua bài viết dưới đây.
Những thông tin đáng chú ý về Hải sâm?
Các thông tin đáng chú ý để trả lời cho câu hỏi Hải sâm là gì, Hải sâm sống ở đâu sẽ được giải đáp ngay sau đây.
Hải sâm là gì?
Hải sâm hay còn gọi là đỉa biển, sâm biển là loài động vật biển chuyên ăn xác chết các loài động vật khác, chúng còn được gọi là vệ sinh viên của biển. Thức ăn của Đỉa biển chủ yếu là các loài phù du, các chất hữu cơ dưới đáy biển. Hải sâm còn có thể được tìm thấy với số lượng lớn ở cạnh các trang trại nuôi cá biển của con người.
Thân Hải sâm là một lớp thịt dày cấu tạo dạng hình ống, bên ngoài có các u, bướu sần sùi, nó có tác dụng giống sâm nhưng ở dưới biển nên gọi là Hải sâm. Cơ thể Hải sâm không có đầu đuôi phân biệt, ở phần đầu có một lỗ nhỏ ở chính giữa là miệng, xung quanh miệng có nhiều tua nhỏ như những “cánh tay” để nắm bắt thức ăn.
Hải sâm không giống những loài sinh vật khác ngủ đông mà chúng ngủ hè bởi loài động vật này rất nhạy với sự thay đổi nhiệt độ của nước biển, khả năng chịu nóng rất thấp. Vì vậy vào mùa hè Hải sâm thường nằm im dưới đáy biển, hầu như không ăn uống, bơi lội và chỉ xuất hiện trở lại khi thời tiết dịu mát chuyển sang thu.
Đỉa biển thường sống trên nền đáy hoặc chui rúc trong bùn ở các bờ đá, đảo san hô, cát bùn, đá ngầm. Thức ăn chính của chúng là vụn hữu cơ, sinh vật tảo, trùng có lỗ, trùng phóng xạ, các loại ốc. Hải sâm phân bố nhiều và có thành từng đoạn dài, tại bờ biển Việt Nam đã phát hiện ra khoảng 50 loài Hải sâm, trên thế giới có khoảng 40 loài Hải sâm dùng để làm thuốc và thức ăn.
Hải sâm được đánh bắt như thế nào?
Sâm biển là một loại động vật biển do vậy người ta có thể nuôi giống và thu hoạch y như những loài sinh vật biển khác bằng cách sử dụng các tàu biển chuyên dụng.
Đỉa biển thường được đánh bắt trước mùa mưa. Bởi lẽ, khi mùa mưa tới, nước biển bị phân tầng độ mặn rõ rệt. Độ mặn của phần nước phía trên tầng sẽ giảm đi đáng kể, điều này khiến đáy biển tăng nhiệt độ.
Sâm biển lại là một loại sinh vật không chịu được nhiệt độ nóng, do đó chúng rất dễ bị chết sau mùa mưa hoặc vào mùa hè nóng gắt.
Cách sơ chế Hải sâm
Hải sâm khi được mua về có thể là dạng tươi được bảo quản lạnh hoặc Hải sâm khô. Cách làm Hải sâm đúng cách sau đây sẽ giúp giữ được trọn vẹn dinh dưỡng của loại thực phẩm này.
Sơ chế Đỉa biển tươi: Sâm biển tươi thường được bảo quản lạnh để được vận chuyển đến tay người tiêu dùng để đảm bảo được chất lượng của Hải sâm.
- Để sơ chế Hải sâm tươi, bạn cần lột bỏ phần ruột, giã nhuyễn gừng tươi pha với rượu rồi ngâm trong hỗn hợp này để khử mùi tanh.
- Sau khi đã khử mùi tanh của Hải sâm bạn chỉ cần rửa lại với nước sạch là có thể chế biến các món ăn được.
- Một cách khác để chế biến Hải sâm tươi là mang nướng sơ qua rồi cạo bỏ lớp nhớt, ngâm Hải sâm trong nước lạnh khoảng 30 phút để loại bỏ độ mặn.
- Đợi mềm rồi bóc lớp vỏ ngoài và luộc sơ quan, ngâm thêm trong nước lạnh để Hải sâm có được độ giòn khi chế biến các món ăn.
Sơ chế Đỉa biển khô: Sâm biển khô là dạng phổ biến hơn cả vì khả năng dễ bảo quản của chúng.
- Vì đây là thực phẩm khô nên trước khi chế biến các bạn cần cho Sâm biển vào nước ấm và ngâm khoảng 15 phút đến khi Sâm biển khô mềm ra.
- Nên kiểm tra độ đàn hồi của Sâm biển bằng cách thử xem đã cắt được Sâm biển chưa, sau đó dùng dao để cạo sạch phần ruột và để cho ráo nước.
- Thả phần Sâm biển vào nước ấm cùng gừng tươi giã nhuyễn và để lửa liu riu để giữ được độ ấm của nước, như vậy chất dinh dưỡng trong Đỉa biển không bị mất mà món ăn còn mềm, dễ ăn hơn.
- Đun Sâm biển trong nước ấm sau 30 phút rồi lấy ra ngâm vào đá lạnh 10 phút để tạo độ giòn và giảm bớt mùi vị tanh.
Hàm lượng dinh dưỡng và các chất có trong Hải sâm
Các nghiên cứu đã chỉ ra trong 112g Hải sâm có chứa khoảng 14g protein (chủ yếu là Acginin và Xystin); ít chất béo (chỉ ít hơn 1g) và 60 calories. Không chỉ vậy, Hải sâm còn chứa rất nhiều các khoáng chất khác như canxi, magie, kali, photpho, sắt, các vitamin A, B2, B3,…
Do Hải sâm cung cấp cho cơ thể rất ít calories, chất béo nhưng chứa một lượng lớn protein nên chúng dần trở thành một loại thực phẩm phù hợp cho việc giảm cân; giúp người dùng bồi bổ sức khỏe và chống lại quá trình oxy hóa.
Ngoài lượng lớn protein, các khoáng chất và vitamin như đã kể trên, trong Đỉa biển còn chứa một số hợp chất có lợi cho sức khỏe như các chất chống oxy hóa phenol, flavonoid và triterpene glycoside.
Đây là những chất có tác dụng chống viêm, giảm đau, kháng nấm, chống ung thư, tăng cường miễn dịch cho cơ thể, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính bao gồm các bệnh tim, huyết áp, bệnh thoái hóa thần kinh Alzheimer.
Chính vì những giá trị dinh dưỡng trong Đỉa biển mà sản phẩm này đặc biệt có lợi cho những người mắc bệnh tiểu đường cần kiểm soát lượng đường trong máu, tốt cho sức khỏe của tim, giảm huyết áp, mật độ xương.
Tác dụng của Sâm biển biển đối với sức khỏe
Các nghiên cứu khoa học đã cho thấy, Sâm biển có tính chất sinh học và dược lý khá cao, bao gồm các chất chống oxy hóa, chống ung thư, chống đông máu, kháng chuẩn, chống tăng huyết áp, chống viêm,… Cụ thể Sâm biển có tác dụng gì?
Khả năng chống ung thư
Trong Đỉa biển có chứa các hợp chất có thể chống lại các tế bào ung như, giết chết các tế bào ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, gan và ung thư da. Bởi trong Hải sâm có chứa hợp chất triterpen giúp làm giảm khả năng lây lan và tăng trưởng của các tế bào ung thư gan ở người.
Tuy nhiên để xác định chính xác hiệu quả và sự an toàn của việc sử dụng Hải sâm chữa ung thư sẽ cần thêm thời gian cho các nghiên cứu khoa học về loài động vật này.
Khả năng kháng khuẩn
Các nghiên cứu trên ống nghiệm đã chỉ ra rằng chiết xuất Hải sâm đen có tác dụng ức chế sự phát triển của các vi khuẩn gây bệnh gồm có E.coli, Streptococcus aureus, Streptococcus typhi,…
Ngoài ra Đỉa biển còn có thể chống lại Candida albicans, đây là một loại nấm gây bệnh có thể gây nhiễm trùng nếu vượt khỏi tầm kiểm soát, đặc biệt nguy hiểm với người bị suy giảm hệ miễn dịch.
Cải thiện sức khỏe tim mạch và gan
Hải sâm là một loại thực phẩm nhiều dinh dưỡng có thể dùng để cải thiện sức khỏe tim mạch và gan. Các nghiên cứu khoa học đã cho thấy trong Hải sâm có chất làm giảm huyết áp, giảm lượng cholesterol, lipoprotein và triglyceride cùng với đó là giảm tổn thương gan, cải thiện chức năng gan và thận.
Hỗ trợ giảm đau xương khớp
Trong Sâm biển có một lượng lớn các chất chống oxy hóa chondroitin sulfate có khả năng giảm đau và viêm ở các khớp. Do vậy có thể sử dụng Sâm biển cho người bệnh gặp tình trạng đau đầu đối từ trùng bình đến nặng hoặc bệnh liên quan đến viêm xương khớp như thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp,…
Tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch
Hải sâm có khả năng tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch cho người sử dụng bởi chúng chứa một lượng lớn glycine và arginine. Hai hoạt chất này giúp kích thích sản xuất và giải phóng các vật thể lạ trong cơ thể, tăng sinh tế bào lympho T – một loại bạch cầu chống lại mầm bệnh và tế bào ung thư.
Ngăn ngừa bệnh nha chu
Nghiên cứu khoa học đã cho thấy Sâm biển có rất nhiều tác dụng với người mắc bệnh nha chu. Nếu người bị viêm nướu mãn tính hoặc viêm nướu giai đoạn đầu sử dụng kem đánh răng có chứa thành phần Sâm biển sẽ cải thiện tình trạng mảng bám và viêm hiệu quả.
Giảm nguy cơ mắc bệnh hen suyễn
Hải sâm được ứng dụng như một phương thuốc tự nhiên dành cho các bệnh nhân hen suyễn bởi chúng có khả năng chống viêm, chống dị ứng đường hô hấp; có tác dụng ngăn ngừa các cơn hen bộc phát và giảm tần số xuất hiện của chúng.
Các tác dụng phụ khi dùng Hải sâm
Hải sâm được coi là tương đối an toàn song vẫn ẩn chứa một số tác dụng phụ.
Một số loài Sâm biển có đặc tính chống đông máu, tăng nguy cơ chảy máu ở các bệnh nhân đang điều trị bệnh lý. Hoặc Sâm biển có thể gây rủi to cho người dị ứng động vật có vỏ do bị ô nhiễm chéo tại nhà hàng hải sản hoặc tại các cơ sở chế biến.
Các cách chế biến Sâm biển đảm bảo trọn vẹn dinh dưỡng
Thịt Hải sâm được coi là một trong tám món ăn “cao lương mỹ vị” nổi tiếng của phương Đông, xếp cùng với yến sào, bào ngư, vi cá,… Các món ăn bổ dưỡng chế biến từ Hải sâm vô cùng đa dạng, dưới đây là những món ăn dễ làm ngay tại nhà các bạn có thể tham khảo.
Cháo Hải sâm
Nguyên liệu cần chuẩn bị: Sâm biển, thịt xay, bắp ngô, gừng tươi, tỏi tươi, hành lá, gạo nếp, gạo tẻ, nước dùng (nước luộc gà, nước ninh xương), các loại gia vị như muối, hạt tiêu, bột ớt, hạt nêm.
Cách thực hiện:
- Cho ngô đã tẽ hạt vào nước dùng và đun lên (cho cả lõi ngô vào luộc để nước dùng ngọt hơn), sau 5 phút thì vớt lõi ngô ra và cho gạo nếp, gạo tẻ vào nồi nấu cháo.
- Sâm biển mổ bụng, cạo sạch lớp nhớt bẩn trên trong rồi cho vào một nồi khác luộc cùng gừng tươi để khử bớt mùi tanh, khi nước sôi vớt Sâm biển cho vào nước lạnh để giữ được độ giòn.
- Thái nhỏ Sâm biển ướp với tỏi, gừng, các gia vị trong vòng 10 phút.
- Phi thơm hành rồi cho Sâm biển vào xào đến khi dậy mùi thơm, chờ cho cháo sôi thì cho Sâm biển đã chế biến vào nồi cháo, khuấy đều tay. Có thể nêm nếm thêm gia vị cho vừa khẩu vị.
- Thịt xay cho vào chảo xào sơ, nêm một ít gia vị vì cháo Sâm biển đã đủ vừa miệng. Cho thịt vào cháo và thường thức.
Canh Sâm biển đơn giản
Nguyên liệu cần chuẩn bị: Sâm biển, cà rốt, nấm đông cô tươi, rượu trắng, nước dùng gà, các loại gia vị gồm có dầu mè, dầu hào, gừng tươi, muối, hạt nêm, đường phèn.
Cách thực hiện:
- Đun sôi nước rồi cho thêm gừng tươi và 1 thìa rượu trắng, đến khi nước sôi cho Hải sâm đã sơ chế vào trần qua.
- Vớt Sâm biển vào bát nước lạnh để giữ được độ giòn của món ăn.
- Cắt Sâm biển, cà rốt, nấm thành từng miếng vừa miệng. Đập nát gừng tươi, phi thơm gừng với dầu mè rồi cho Sâm biển vào đảo đều, thêm dầu hào và nước dùng gà để gia vị được ngấm kỹ, sau khoảng 5 phút cho Sâm biển ra bát.
- Cho nấm vào nồi đảo qua 2 phút, thêm nước dùng gà, các gia vị muối, hạt nêm và thêm cà rốt, vừa nấu vừa vớt bọt.
- Sau khi nấu khoảng 15 phút thì cho lại Sâm biển vào nồi, nêm nếm lại cho vừa khẩu vị (có thể cho thêm đường phèn). Đun thêm trong vòng 5 phút rồi múc canh ra bát dùng ngay khi nóng.
Hải sâm tiềm thuốc bắc bổ dưỡng
Nguyên liệu cần chuẩn bị: Sâm biển đã sơ chế, 1 thang thuốc bắc, gừng tươi, rượu trắng, các loại gia vị.
Cách thực hiện:
- Sơ chế qua Sâm biển, thái lát gừng tươi.
- Trụng Sâm biển qua nước sôi có vài lát gừng tươi để khử mùi, sau đó cho vào thố hấp đã có nước.
- Đun nước đến khi sôi và cho thuốc bắc vào, sau khoảng 5 phút vớt thuốc ra và cho thuốc vào thố hấp cùng Sâm biển.
- Nêm nếm gia vị vừa miệng ăn cho thuốc bắc và Sâm biển rồi hấp cách thủy khoảng 90 phút là được
- Nên ăn hết cả nước và cái để hấp thu được trọn vẹn chất dinh dưỡng trong Sâm biển.
Ngoài các món ăn bổ dưỡng, Sâm biển còn được sử dụng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh, điển hình là một số bài thuốc sau:
Hải sâm ninh gạo nếp trị suy nhược thần kinh do thận hư
Chuẩn bị nguyên liệu: Gạo nếp, Sâm biển tươi hoặc khô.
Thực hiện:
- Sâm biển sơ chế sạch, ngâm với gừng để loại bỏ mùi tanh tự nhiên.
- Gạo nếp có thế ngâm nước ấm qua đêm để khi nấu nhanh nhừ hơn.
- Cho gạo nếp và Sâm biển thái lát vào nồi ninh nhừ thành cháo.
- Dùng món cháo này liên tục trong khoảng 5 – 7 ngày.
Bài thuốc trị đái tháo đường
Chuẩn bị nguyên liệu: Sâm biển tươi hoặc khô, trứng gà ta, tụy lợn.
Thực hiện:
- Sâm biển sơ chế sạch, ngâm với một vài lát gừng để loại bỏ bớt mùi tanh.
- Tụy lợn sơ chế sạch, thái lát vừa ăn hoặc để nguyên. Sâm biển thái lát cho vào bát.
- Đập thêm 1 quả trứng gà, trộn đều với một chút gia vị theo khẩu vị.
- Cho tất cả vào hấp cách thủy, dùng ăn mỗi ngày 1 lần trong khoảng 1 tuần liên tục.
Bài thuốc trị chứng liệt dương
Chuẩn bị nguyên liệu: Sâm biển tươi hoặc khô, thịt dê, một thang thuốc bắc
Thực hiện:
- Sâm biển sơ chế sạch, loại bỏ phần ruột và chất bẩn bên ngoài da, thái miếng nhỏ vừa ăn.
- Các vị thuốc bắc đem rửa sạch, cho vào nồi cùng thịt dê và Sâm biển, nêm gia vị và hầm cho đến khi nhừ là được.
Hải sâm hầm chữa chứng táo bón
Chuẩn bị nguyên liệu: Sâm biển tươi hoặc khô đều được, đại tràng lợn, mộc nhĩ.
Thực hiện:
- Sơ chế sạch các nguyên liệu, thái miếng vừa ăn. Ngâm sâm biển với nước và vài lát gừng để loại bỏ mùi tanh tự nhiên.
- Cho vào thố, nêm gia vị và hầm cho đến khi mềm nhừ (càng nhừ càng tốt).
- Mỗi ngày ăn 1 lần, ăn liên tục nhiều ngày cho đến khi cảm thấy tình trạng bệnh thuyên giảm.
Bài thuốc trị chứng lở loét, ngứa ngáy từ Hải sâm
Chuẩn bị nguyên liệu: Sâm biển khô, dầu vừng.
Thực hiện:
- Dùng khoảng 100g Sâm biển khô đem tán nhuyễn thành bột.
- Trộn bột với dầu vừng, dùng thoa lên vùng da bị ngứa hàng ngày một lớp mỏng vừa phải.
Bài thuốc trị chứng di tinh
Chuẩn bị nguyên liệu: Hải sâm, cật dê, đương quy, câu kỷ tử.
Thực hiện:
- Sâm biển và cật dê sơ chế sạch, thái miếng vừa ăn.
- Đương quy và câu kỷ tử rửa qua với nước để loại bỏ bụi bẩn,
- Cho tất cả nguyên liệu vào nồi hầm, thêm gia vị theo khẩu vị đến nhừ. Có thể thêm các vị thuốc bắc nếu thích.
- Dùng món ăn mỗi ngày 1 lần, liên tục trong vòng 1 tuần.
Rượu nội tạng hải sâm trị chứng động kinh
Chuẩn bị nguyên liệu: Nội tạng hải sâm, rượu vàng (loại rượu được nấu từ gạo nếp kết hợp với gạo tẻ và kê hạt vàng).
Thực hiện:
- Nội tạng hải sâm loại bỏ hết phần chất bẩn, chất nhờn màu đen, đem sấy thật khô rồi nghiền thành bột mịn.
- Dùng khoảng 10g bột hòa với rượu vàng uống hết một lần.
- Mỗi ngày dùng 1 lần, dùng liên tục khoảng 10 ngày.
Bài thuốc dành cho người bị thiếu máu
Chuẩn bị nguyên liệu: Táo đỏ (chọn loại táo khô đã bỏ hạt), hải sâm khô.
Thực hiện:
- Đem táo đỏ và Sâm biển đi tán thành bột mịn, có thể để lẫn với nhau.
- Lấy 1 thìa bột hòa với 1 cốc nước ấm, uống trực tiếp.
- Mỗi ngày dùng uống 2 lần, dùng đều đặn và liên tục hàng ngày.
Có thể dùng Sâm biển hầm với mộc nhĩ, hòa với một chút đường phèn và ăn hàng ngày cũng có công dụng bổ máu rất tốt.
Nhưng lưu ý cần biết khi chế biến và sử dụng Hải sâm
Để việc sử dụng Hải sâm mang lại hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe. Người dùng cần chú ý một số lưu ý quan trọng như sau:
- Khi người bệnh đang sử dụng các đơn thuốc chứa cam thảo không được sử dụng cùng Hải sâm.
- Bệnh nhân đang điều trị bệnh lỵ, tiêu chảy, viêm đại tràng, hoạt tinh, thể trạng đàm thấp (béo phì) không được sử dụng Sâm biển.
- Không nên ăn trái cây có chứa acid tannic sau khi ăn Sâm biển vì sẽ rất dễ xảy ra hiện tượng khó tiêu. Nên ăn cách nhau ra khoảng 4 tiếng đồng hồ.
- Tương tự như với trái cây, không nên uống trà sau khi ăn Sâm biển.
- Không dùng giấm trong chế biến và sơ chế Sâm biển vì sẽ làm mất đi hàm lượng dinh dưỡng vốn có của vị thuốc.
- Những người đang điều trị bệnh lý mãn tính nên trao đổi với bác sĩ chuyên môn trước khi sử dụng Hải sâm để được hướng dẫn cụ thể và sắp xếp liều lượng, cách sử dụng an toàn, hợp lý.
Phân biệt Hải sâm hàng giả
Thực tế cho thấy Sâm biển là một loại thực phẩm dinh dưỡng vì vậy giá thành trên thị trường khá cao và được nhiều người tìm kiếm. Chính vì giá cả và nhu cầu tăng cao như vậy, trên thị trường xuất hiện rất nhiều Sâm biển giả với giá chỉ khoảng 400,000 đến 500,000 đồng, tuy nhiên chúng nó hình thù, màu sắc, độ cứng y như thật.
Sâm biển được làm giả từ gân lợn, khử mùi, hầm nhừ, trộn thêm các chất chống mốc, chất bảo quản cùng hương liệu để tạo mùi Sâm biển rồi đổ vào khuôn tạo hình, sau đó tạo màu xám đen trên lớp da và sấy khô là đã được những con Sâm biển giả rất khó để phát hiện. Khi nấu hoặc xào thì Hải sâm giả mềm ra và bị biến dạng, không giữ được nguyên hình dạng như Hải sâm thật.
Chính vì vậy, người tiêu dùng nên chọn mua Hải sâm ở những địa chỉ uy tín, đảm bảo biết rõ nguồn gốc. Đặc biệt với mặt hàng Sâm biển khô lại càng phải cẩn trọng khi mua.
Hải sâm tươi giá bao nhiêu? Hải sâm khô giá bao nhiêu?
Hiện nay trên thị trường có khá nhiều các loại Hải sâm với giá cả dao động khác nhau, các loại Sâm biển có thể kể đến như Hải sâm đen, Hải sâm dừa, Hải sâm cát trắng, Hải sâm vú trắng, Hải sâm đỏ,…
Song nhìn chung giá cả Sâm biển tươi đã chế biến sơ sẽ dao động từ 700,000 đồng đến 1,000,000 đồng. Với Sâm biển khô, giá cả thị trường nằm trong khoảng từ 2,500,000 – 4,000,000 đồng. Mức giá Sâm biển khô thường đắt hơn nhiều bởi chúng có thể bảo quản rất lâu, còn Hải sâm khô chỉ có thể có trong các mùa đánh bắt.
Bài viết trên đây của chúng tôi đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin cần thiết liên quan đến Hải sâm biển. Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn đọc có cái nhìn chính xác hơn về Hải sâm và biết được cách để mua Sâm biển chất lượng, tốt cho sức khỏe.