7+ Cách chữa viêm họng hạt bằng thuốc đông y an toàn và hiệu quả

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CK2 Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII Lê Phương

Hồ sơ Trung Tâm Thừa Kế và Ứng Dụng Đông Y Việt Nam

Đặt lịch

Chữa viêm họng hạt bằng thuốc Đông y là phương pháp toàn diện, hiệu quả, an toàn và ít tác dụng phụ. Tuy nhiên, muốn thuốc Đông y phát huy tối đa hiệu quả chữa viêm họng hạt, người bệnh cần phải kiên trì sử dụng trong một khoảng thời gian dài. Cùng tìm hiểu 7++ bài thuốc Đông y chữa viêm họng hạt nổi tiếng nhất hiện nay và những lưu ý quan trọng khi sử dụng các bài thuốc chữa bệnh này trong bài viết dưới đây. 

Quan điểm của Đông y về bệnh viêm họng hạt

Viêm họng hạt là một dạng quá phát mạn tính của bệnh viêm họng, diễn tiến kéo dài và khó điều trị dứt điểm. Theo quan điểm của Đông y, viêm họng hạt thuộc chứng hầu tý. Nguyên nhân hình thành chứng bệnh này được cho là bắt nguồn từ việc cảm nhiễm ngoại tà. Phong nhiệt, hàn tà, dịch độc thời khí từ bên ngoài tấn công khiến đề kháng của cơ thể suy giảm. Đàm nhiệt tích tụ lâu ngày làm tổn thương phế khí, âm hư hỏa vượng. Từ đó gây nên tình trạng sưng đau rát họng, ho, khạc đờm và xuất hiện các hạt màu trắng, đôi khi có màu đỏ, cáu bẩn ở niêm mạc cổ họng và đáy lưỡi.

Để chữa viêm họng hạt, Đông y chú trọng khu tà và thanh nhiệt. Tùy theo từng thể bệnh, nguyên tắc và vị thuốc được sử dụng sẽ thay đổi để phù hợp nhất.

Đông y chia viêm họng hạt thành các thể:

• Thể ngoại cảm phong hàn
• Thể ngoại cảm phải dịch độc thời khí
• Thể kinh dương minh tích nhiệt
• Thể tỳ hư can uất
• Thể âm hư cảm nhiễm ngoại tà
• Thể khí hư
• Thể đàm hỏa

Để sử dụng thuốc thích hợp, người bệnh cần tiến hành bắt mạch, chẩn đoán để xác định thể bệnh mắc phải. Việc chẩn đoán sai thể bệnh có thể gây ra những sai lầm trong điều trị, khiến bệnh viêm họng hạt nặng hơn.

7++ Cách chữa viêm họng hạt bằng thuốc Đông y

Các bài thuốc dưới đây được áp dụng cho từng thể bệnh. Mỗi thể bệnh khác nhau sẽ có phép chữa khác nhau, cụ thể:

 Bài thuốc Kinh phòng bài độc tán

Chữa thể bệnh: Ngoại cảm phong hàn (nặng tiếng, ngạt mũi, ớn lạnh, cổ họng sưng đau, nuốt vướng, đau đầu, sốt nhẹ, mệt mỏi, chán ăn….)

Phép chữa: Sơ giản biểu tà

Thành phần: Kinh giới, khương hoạt, xuyên khung, tiền hồ, phục linh, độc hoạt, phòng phong, chỉ xác, sài hồ, cát cánh, cam thảo. Mỗi vị 12g.

Cách dùng:

• Cho tất cả các vị thuốc trên vào ấm sắc, thêm khoảng 1,2 lít nước
• Thêm 7 – 10 lá gừng tươi thái mỏng, 10 lá bạc hà
• Đun sôi nhỏ lửa đến khi nước trong ấm cô còn khoảng 120ml (1 bát con)
• Rót nước ra bát, chia thành 5 lần, uống hết trong ngày.

Bài thuốc Ngọc nữ tiễn

Thể bệnh: Thận âm hư, cảm nhiễm ngoại tà

Phép chữa: Tư âm bổ thận

Thành phần: Sinh thạch cao 24g, Sinh địa 20g, Mạch môn đông 16g, Ngưu tất,  Tri mẫu mỗi vị 12g.

Cách sắc uống:

• Cho tất cả các nguyên liệu này vào ấm đun.
• Thêm 1,5 lít nước, sắc đến khi nước trong ấm cô còn 1/10 (khoảng 150ml).
• Chia nước sắc thành 5 lần uống, sử dụng trong ngày.

Lưu ý: Có thể kết hợp bài thuốc này với bài thuốc ngậm Tam thất tẩm muối và châm cứu bấm huyệt (huyệt nội đình, huyệt liêm tuyền, túc lâm khấp…) để tăng hiệu quả điều trị.

Bài thuốc Lương cách tán

Thể bệnh: Kinh dương minh tích nhiệt (sưng, nóng, đỏ, đau trong cổ họng, nuốt vướng, cảm giác như đốt trong họng, bồn chồn, mệt mỏi, tiểu tiện vàng, đại tiện táo…)

Phép chữa: Thanh tiết uất nhiệt

Thành phần: Mang tiêu, Cam thảo, Đại hoàng mỗi vị 20g, Liên kiều, Chi tử, Bạc hà diệp, Hoàng cầm mỗi vị 10g. Nếu không có bạc hà diệp có thể thay bằng mật ong.

Cách sắc thuốc: 

• Cam thảo, Đại hoàng, Liên kiều, Chi tử, Hoàng cầm: Sao giòn, tán mạt
• Trộn cùng với Mang tiêu, tán mịn tinh
• Mỗi ngày uống 4 lần, mỗi lần lấy khoảng 10 bột hỗn hợp dược liệu trên, trộn cùng nước trúc diệp và bạc hà diệp.

Lưu ý: Bài thuốc này có thể kết hợp với bài thuốc nhai ngậm gồm 3 lá húng chanh, 3 miếng sơn đậu căn, nhai nuốt từ từ 5 – 6 lần mỗi ngày.

 Bài thuốc Bổ trung ích khí thang gia giảm

Thể bệnh: Viêm họng hạt thể khí hư (Khô, rát, đau, sưng cổ họng, nuốt khó, nuốt vướng, đại tiện phân lỏng, mệt mỏi…)

Phép chữa: Bổ trung ích khí sinh tân dịch

Thành phần: Hoàng kỳ 24g, Nhân sâm, Thiên hoa phấn, Thăng ma, Trần bì, Sài hồ, Bạch truật, Đương quy mỗi vị 12g, Cam thảo 10g.

Cách sơ chế và sắc thuốc:

• Cam thảo chích, Trần bì khứ bạch, Hoàng kỳ mật sao, Nhân sâm bỏ cuống, Đương quy tửu tẩy.
• Các vị thuốc này cùng với Thiên hoa phấn, Thăng ma, Bạch truật cho vào ấm chứa 2 lít nước
• Đun đến khi sôi thì vặn nhỏ lửa (hoặc giảm nhiệt nếu đun bếp điện)
• Khi nước trong ấm còn lại 1/10 so với ban đầu thì tắt bếp
• Rót nước thuốc ra bát, chia thành 5 lần uống. Uống hết trong ngày, các lần cách nhau khoảng 3 giờ.

Có thể kết hợp bài thuốc nhai ngậm: 1 lá ly tước lớn, 3 miếng sơn đậu căn, 1 cái vỏ quýt tươi sạch. Nhai nuốt từ từ.

Bài thuốc Thanh yết lợi cách thang

Thể bệnh: Ngoại cảm phải dịch độc thời khí (Sưng đau, khô rát cổ họng, nuốt khó, nuốt nghẹn, sốt cao, khát nước…)

Phép chữa: Thanh hỏa giải độc

Thành phần: Bạch thược, Hoàng cầm, Thăng ma, Phòng phong, Bạch linh, Ngưu bàng tử, Cát cánh mỗi vị 12g, Cam thảo, Nhân sâm mỗi vị 10g, Hoàng liên 8g.

Sơ chế và sắc thuốc:

• Chuẩn bị ấm đun, vài lát gừng tươi thái mỏng.
• Cho các nguyên liệu trên cùng gừng tươi vào ấm, đổ thêm 1,5 lít nước.
• Đun đến khi nước cô còn khoảng 150ml thì tắt bếp.
• Rót nước ra chén, chia thành 5 phần bằng nhau, uống hết trong ngày.

Kết hợp bài thuốc nhai ngậm: 3 miếng xạ can, 1 miếng sinh khương, 3 lá hoắc hương. Nhai ngậm nuốt từ từ, khoảng 5 – 6 lần mỗi ngày cho đến khi khỏi bệnh.

Bài thuốc Quy tỳ thang kết hợp với tiêu diêu tán

Thể bệnh: Tỳ hư can uất

Phép chữa: Bổ tỳ sơ can

Thành phần: Bạch truật, Phục thần 12g, Toan táo nhân, Hoàng kỳ, Long nhãn nhục mỗi vị 12g, Bạch thược, Sài hồ, Đương quy mỗi vị 10g, Viễn chí, Bạc hà, Cam thảo, Nhân sâm mỗi vị 8g, Mộc hương 4g.

Sơ chế và cách sắc:

• Toan táo nhân: Sao vàng cánh gián
• Cam thảo chích
• Viễn chí: Bỏ lõi, tẩm nước gừng tươi
• Phục thần: Bỏ lõi, bỏ gốc, mật chích hoàng kỳ
• Cho tất cả vị thuốc sắc cùng 1,5 lít nước, đun sôi đến khi nước trong ấm cô còn khoảng ⅕
• Rót nước ra chén, chia 5 phần bằng nhau, uống hết trong ngày.

Bài thuốc nhai ngậm kết hợp: Tam thất tẩm muối, ngâm khoảng 1 tuần, thái mỏng, sao giòn. Nhai, ngậm, nuốt từ từ với cam thảo.

Bài thuốc Đàm dịch thang

Thể bệnh: Viêm họng hạt thể đàm hỏa

Phép chữa: Tiêu đàm chí yết thống

Thành phần: Bán hạ 20g, Quất hồng bì, Phục linh mỗi vị 16g, Thạch xương bồ, Cam thảo, Chỉ thực, Đởm tinh mỗi vị 10g, Nhân sâm, Trúc nhự mỗi vị 8g.

Chế biến:

• Trần bì khứ bạch, Bán hạ khương chế
• Trộn các dược liệu, thêm khoảng 5 – 7 lát gừng tươi thái mỏng. Đun cùng 1,5 lít nước sạch.
• Khi nước trong ấm cô còn khoảng 150ml thì ngắt bếp
• Chia nước thuốc thu được thành 5 phần bằng nhau. Uống hết trong ngày.

Bài thuốc nhai ngậm kết hợp: Kết hợp cam thảo, ô mai nhục, nhai ngậm nuốt từ từ hằng ngày.

Ưu nhược điểm khi chữa viêm họng hạt bằng Đông y và những lưu ý quan trọng

Chữa viêm họng hạt bằng thuốc Đông y là phương pháp được sử dụng khá phổ biến và nhận được sự tin tưởng của nhiều chuyên gia, bệnh nhân. Cũng giống như các phương pháp điều trị khác, thuốc đông y trị viêm họng hạt cũng có những ưu nhược điểm khác nhau. Cụ thể:

Ưu điểm:

• Chữa bệnh tận gốc, hiệu quả lâu dài: Nguyên tắc của đông y là chữa bệnh từ gốc rễ, căn nguyên. Do vậy, liệu trình điều trị viêm họng hạt theo đông y sẽ bao gồm cả điều trị căn nguyên và điều trị triệu chứng. Nhờ vậy, bệnh viêm họng hạt được loại bỏ triệt để, đồng thời chức năng phế thận của người bệnh cũng được cải thiện, ngăn chặn nguy cơ tái bệnh.
• An toàn, không tác dụng phụ: Nguyên liệu của các bài thuốc Đông y trị viêm họng hạt là các thảo dược tự nhiên, được sơ chế và kết hợp với nhau để vừa loại bỏ độc tính, vừa nâng cao công dụng. Vì vậy, chữa viêm họng hạt bằng thuốc Đông y thường ít gây tác dụng phụ như thuốc Tây. Ngược lại, thuốc còn giúp bổ gan, thận, giúp người bệnh điều hòa cơ thể và nâng cao sử để kháng.
• Phù hợp với nhiều đối tượng: Nhờ sử dụng thảo dược tự nhiên, ít tác dụng phụ, kết hợp với cơ chế chữa bệnh từ gốc, mang lại hiệu quả từ từ lâu dài, cách chữa viêm họng hạt bằng thuốc Đông y phù hợp với nhiều đối tượng bệnh nhân khác nhau. Trong đó, những đối tượng đặc biệt như trẻ em, người già, phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú cũng có thể cân nhắc sử dụng.

Nhược điểm:

• Hiệu quả của các bài thuốc đông y thường từ từ, kéo dài. Do vậy, đông y không mang lại hiệu quả nhanh chóng như thuốc Tây. Người bệnh sử dụng thuốc đông y trị viêm họng hạt cần kiên nhẫn và uống đều đặn mới có kết quả tốt nhất.
• Hiệu quả của phương pháp này phụ thuộc nhiều vào cơ địa, thể trạng của mỗi người. Vì vậy, có người chỉ cần điều trị trong thời gian ngắn 2 – 4 tuần. Có người cần chữa đến 3 tháng mới khỏi.
• Một số bài thuốc Đông y vần cần đun sắc hằng ngày gây mất thời gian và công sức

Mặc dù vẫn đang tồn tại một số nhược điểm, tuy nhiên, cách chữa viêm họng hạt bằng thuốc Đông y vẫn được đông đảo người bệnh tin tưởng sử dụng vì tính an toàn và hiệu quả. Bên cạnh việc sử dụng thuốc đều đặn và kiên trì, người bệnh cũng cần tuân thủ một số chú ý sau:

• Uống đủ nước mỗi ngày, từ 1,5 -2 lít nước tùy cơ địa
• Bổ sung, tăng cường các thực phẩm giàu vitamin, đặc biệt là vitamin C như rau củ, trái cây và thực phẩm giàu Omega – 3, kẽm để tăng sức đề kháng
• Hạn chế các thực phẩm cay nóng, nhiều gia vị, nhiều đường muối, dầu mỡ
• Hạn chế tối đa việc sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, cà phê…
• Không ăn thực phẩm hoặc uống nước lạnh
• Giữ ấm cơ thể và đeo khẩu trang khi ra ngoài
• Vệ sinh răng miệng và tránh xa các tác nhân dị ứng, tác nhân gây bệnh
• Khám sức khỏe định kỳ và tiêm chủng ngừa bệnh đầy đủ

Trên đây là những cách chữa viêm họng hạt bằng thuốc Đông y được tổng hợp qua nhiều tài liệu và đang được sử dụng phổ biến hiện nay. Người bệnh có thể cân nhắc cách chữa này để ưu tiên tính an toàn và triệt để. Tuy nhiên, hãy chú ý lựa chọn các cơ sở khám chữa, bốc thuốc Đông y uy tín, chất lượng, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho bản thân.

Xem Thêm:

• Viêm Họng Hạt Có Lây Không? Cách Điều Trị Và Phòng Ngừa Hiệu
• Viêm họng hạt có nguy hiểm không? Bệnh có chữa khỏi được không?