Cỏ Máu – Công dụng, giá bán và 10+ bài thuốc hay chữa bệnh
Dược liệu tốt dành cho mọi đối tượng từ người lớn, trẻ nhỏ đến phụ nữ mang thai đều có thể dùng được chắc chắn phải kể đến chính là cây cỏ máu. Đặc biệt loại cây này cũng được nghiên cứu và chứng minh có tác dụng chữa được nhiều loại bệnh khác nhau mà bạn có thể tự thực hiện tại nhà. Và để giúp bạn hiểu hơn về thảo dược này, mời đọc những thông tin hữu ích dưới đây.
Cây cỏ máu là cây gì?
Ngày xưa khi khoa kỹ thuật còn chưa quá phát triển thì người ta đã rất tin tưởng và cho rằng cây cỏ máu rất tốt cho sức khỏe, tăng chất lượng máu và thanh lọc cơ thể. Đặc biệt đối tượng mẹ bầu sau sinh hoàn toàn có thể yên tâm và sử dụng. Một số thông tin chung về loại cây này:
- Tên gọi khác: Cây máu người, cây bổ máu, dây máu người, cây huyết đằng, cây máu gà, đại hoàng đằng, kê huyết đằng, cây dây máu, cây huyết rồng,…và nhiều tên gọi khác.
- Tên khoa học: Sargentodoxaceae.
- Họ: Huyết đằng.
Đặc điểm thực vật
Sở dĩ người ta gọi nó là cây cỏ máu bởi phần thân của cây có màu đỏ, mủ của cây thay vì màu trắng như những loại bình thường khác lại có màu đỏ tươi như máu người. Loại thảo dược này trong Đông y gọi là huyết đẳng.
Cỏ máu được xếp vào giống cây thân gỗ nhưng chúng lại leo bám trên các cây lớn hoặc bất kỳ chỗ nào có bờ rào, chỗ bám thì cây đều phát triển rất tốt. Thân của cây có thể dài đến 9, 10m, đường kính từ 3 – 4cm. Thân cây hình trụ tròn hoặc có loại thì hình dẹt, vỏ ngoài màu nâu nhạt và thô ráp.
Lá của cây cỏ máu là dạng lá kéo, khoảng 3 – 9 lá chét hình trứng. Mặt trên của lá thì nhẵn bóng, màu xanh đậm, còn mặt dưới cũng nhẵn nhưng màu nhạt hơn. Lá chét ở giữa thường sẽ có cuống dài hơn so với những lá còn lại.
Cây bổ máu cũng cho hoa, hoa của cây lại đâm ra từ nách lá. Cuống hoa nhỏ bao bọc bởi một lớp lông tơ mềm. Hoa của cây được mọc thành tràng và màu tím. Cây cũng có quả và thường ra vào cuối tháng 9 đầu tháng 10. Quả đậu hình trứng hoặc cũng có thể cong như hình lưỡi liềm, dài khoảng 7 – 9cm, lớp lông nhung bám phủ bên ngoài, bên trong có 3 – 5 hạt nhỏ.
Bộ phận dùng – Thu hái và sơ chế
Bộ phận chính để sử dụng là dược liệu trong Đông y của cây bổ máu chính là phần thân của cây. Thường thì người ta có thể thu hoạch loại cây này quanh năm sau khi đã trồng được một thời gian từ 1 – 2 năm.
Tuy nhiên theo những nhà nuôi trồng dược liệu học đánh giá vào tháng 8, 9 hằng năm là thời điểm tốt nhất để thu hoạch. Bởi lúc này người ta thấy những thành phần hóa học, hàm lượng dưỡng chất tốt cho cơ thể là cao nhất.
Lúc này người thu hoạch sẽ chọn những cây có màu vàng mịn, tươi sẽ cắt trước. Khi cắt về, những lá và cành nhỏ sẽ được loại bỏ, thân được phân loại theo kích cỡ to nhỏ. Chúng sẽ được dùng tươi hoặc sấy khô để dùng dần. Cách điều chế dược liệu cây máu người như sau:
- Dùng tươi: Những thân cây cỏ máu tươi chỉ cần thái thành từng lát mỏng là có thể sử dụng được luôn.
- Dùng dạng khô: Những thân cây cần được ngâm trong nước lạnh từ 2 – 3 giờ với thân nhỏ, còn những thân to thì cần ngâm trong 2 – 3 ngày. Sau thời gian này mới vớt ra và thái thành từng lát mỏng và phơi khô đến khi rút hết nước. Hoặc hiện nay có thể áp dụng kỹ thuật sấy khô, thời gian sẽ nhanh hơn mà vẫn đảm bảo được chất lượng bên trong.
Phân bố chính
Cây cỏ máu có thể trồng và thích nghi được trong nhiều điều kiện khí hậu khác nhau. Những thường sẽ mọc núp dưới những tán lá cây rộng ở trong rừng, càng những nơi hoang vu thì chúng lại mọc nhiều và phát triển tốt hơn. Đặc biệt là ở những cây cổ thụ lớn thì sẽ dễ bắt gặp loại cây này.
Ở nước ta những khu vực có nhiều cây cỏ máu nhất phải kể đến như Lâm Đồng, Yên Bái, Thanh Hóa, Lào Cai,… một số tỉnh thành ở vùng núi Tây Bắc,… Tuy nhiên do những tác dụng vô cùng tốt của loại thảo dược này nên chúng bị thu hái trong tự nhiên rất nhiều. Người ta bắt đầu phát triển những khu nuôi trồng dược liệu để chăm sóc và phát triển loại cây này cung cấp cho những người có nhu cầu.
Ngoài Việt Nam thì loại cây này còn tìm thấy ở những vùng rừng núi của Trung Quốc như Tứ Xuyên, Tây Tạng,…Tuy nhiên hình dáng thì hơi khác một chút những tác dụng vẫn rất tốt.
Bảo quản
Loại dược liệu này để trong môi trường tự nhiên nếu không được bảo quản cẩn thận dễ bị nấm mốc và mối mọt. Vì thế nếu mua về để sử dụng cần được đặt ở những không gian thoáng mát, tránh nhiệt ẩm cao và không đặt gần hóa chất độc hại khác.
Trong mùa đông, chúng ta sẽ khó để kiểm soát độ ẩm trong phòng. Vì thế nếu như không sử dụng hết chúng ta nên thường xuyên mang dược liệu ra phơi khoảng 2 – 3 tuần một lần. Như vậy công đoạn bảo quản sẽ dễ dàng hơn, sử dụng được lâu hơn.
Thành phần hóa học
Những nghiên cứu khoa học đã chứng minh loại cây này có rất nhiều thành phần hóa học là những dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Cụ thể như sau: Beta Sitosterol, 5 Alpha-Stigmastane-3 Beta, 4-tetrahydroxy chalcone, Epicatechin,9-Methoxycoumestrol, Friedelan-3-Alpha-Ol, Epicatechin, Milletol,… Ngoài ra trong rễ, vỏ và hạt của cây cỏ máu có chứa, chất nhựa, Glucozit và kháng sinh tự nhiên Tanin, cùng một số hợp chất khác.
Cây cỏ máu có tác dụng gì
Cây cỏ máu có tốt không? Câu trả lời là có, loại thảo dược này có rất nhiều tác dụng khác dùng để chữa bệnh cho con người. Điều này đã được Đông và Tây y chứng nhận trong rất nhiều tài liệu khác nhau.
Công dụng cây cỏ máu theo Y học cổ truyền
Trong Đông Dược Học Thiết Yếu đã ghi chép lại cây cỏ máu có tính ấm, mùi hương nhẹ nhàng, lúc đầu đắng nhưng về sau ngọt. Cây được quy vào 3 loại kinh là Can, Thận, Tỳ. Tác dụng của cây cỏ máu trong Đông y phải kể đến như: Lợi máu, bổ huyết, thông kinh hoạt lạc, hành huyết, bền chắc xương cốt là nền tảng của tâm an, thiên trí.
Cây bổ máu chủ trị các bệnh về: Thiếu máu lên não, đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, đau nhức mỏi vai gối, cơ thể suy nhược, phụ nữ sau sinh bị mất máu, đẹp da,…
Tác dụng cây cỏ máu theo Y học hiện đại
Trong nghiên cứu của Y học hiện đại, người ta đã chứng minh loại thảo dược này có thể tác động lên hệ thần kinh trung ương và hệ tim mạch. Ngoài ra chúng có thể kháng viêm, sát khuẩn nhờ hợp chất Tanin cũng như tăng khả năng chuyển hóa Phosphate. Cụ thể những minh chứng như sau:
- Chiết xuất cồn được thử trên chuột bị bệnh về xương khớp thì thấy sau một thời gian thấy những tình trạng viêm nhiễm tại khớp bị đẩy lùi và loại bỏ dần. Ngoài ra cũng một nghiên cứu trên chuột sử dụng cỏ máu thấy thúc đẩy khả năng chuyển hóa phosphate tại thận và tử cung của loài vật này.
- Còn với hệ tim mạch, thử nghiệm được thuệ hiện trên chó và thỏ, thấy những chỉ số thay đổi về huyết áp giảm. Nước sắc của thuốc gây ức chế cơ tim của ếch từ đó, giúp hệ tuần hoàn tim mạch hoạt động tốt hơn.
- Đối với hệ thần kinh: Dịch chiết của cây cỏ máu được tiêm vào màng chuột và có tác dụng giảm đau và an thần.
Top 10+ bài thuốc hay chữa bệnh hiệu quả từ cây cỏ máu
Trong dân gian và cả Đông y đều lưu truyền rất nhiều bài thuốc hay chữa bệnh từ cây cỏ máu. Thảo dược có thể hỗ trợ và điều trị nhiều chứng bệnh khác nhau nhờ thành phần đa dạng, rất tốt và cần thiết cho sức khỏe con người. Dưới đây là một số bài thuốc được áp dụng nhiều nhất hiện nay sẽ giới thiệu đến cho bạn đọc:
1. Bài thuốc điều trị bệnh viêm khớp dạng thấp
Với những người bị bệnh viêm khớp dạng thấp có thể sử dụng loại cây này để hỗ trợ quá trình điều trị bằng thuốc. Người ở giai đoạn đầu có thể khỏi bệnh hoàn toàn, còn người bị nặng hơn cũng có thể thuyên giảm nhờ thường xuyên sử dụng. Bạn chỉ cần thực hiện những bước đơn giản tại nhà như sau:
- Chuẩn bị thang thuốc gồm những vị thuốc: Cây cỏ máu, rễ vòi voi, hoa cứt lợn, địa hoàng, cây khúc khắc, ngưu tất, cây đơn châu chấu, rễ cúc ảo và rễ cây cà gai leo. Tất cả những vị thuốc cho tá dược vừa đủ là 10 – 15g.
- Cho tất cả các vị thuốc được kể trên vào trong ấm sắc sau khi đã rửa qua một lần với nước sạch. Đổ vào ấm khoảng 700ml nước và sắc cho đến khi còn lại khoảng ½ nước dừng lại.
- Chắt phần nước này ra bát và chia thành hai lần để uống vào sáng và đầu giờ chiều. Ủ ấm để giữ được hiệu quả của thuốc là tốt nhất.
- Kiên trì sử dụng trong thời gian dài, khi đi khám bệnh lại sẽ thấy những triệu chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp dần được cải thiện.
2. Bài thuốc trị bệnh thiếu máu, hư lao
Những người thường xuyên bị thiếu máu, hư lao do nhiều nguyên nhân khác nhau, áp dụng bài thuốc dưới đây:
- Chuẩn bị 150 – 300g cây máu người dạng khô.
- Tán nhỏ thuốc rồi cho vào một cái bình ngâm rượu trong 10 ngày.
- Sau thời gian này mỗi ngày uống khoảng 30 – 40ml chia làm 2 lần trong bữa ăn, bạn sẽ thấy những hiệu quả tích cực.
3. Bài thuốc trị chứng đau mỏi vai gối, lưng
Tình trạng đau mỏi, vai, gối, lưng thường gặp ở nhiều đối tượng khác nhau như: Người già, người bị bệnh lý về xương khớp, người làm văn phòng thường xuyên phải ngồi nhiều,…. Hoặc đau mỏi còn là biểu hiện của nhiều bệnh lý nền khác điển hình nhất là suy thận, sỏi thận,…
Vì thế để điều trị những chứng bệnh này, trong dân gian đã lưu truyền bài thuốc hữu ích từ cây máu người. Cụ thể như sau:
- Chuẩn bị thảo dược sau: Cây sâm nam, huyết đằng mỗi vị 15g; Cây cẩu tích và dây đau xương mỗi vị 12 – 15g và cây hương thảo là 13g.
- Các vị thuốc được trộn chung với nhau rồi rửa sạch cho vào ấm đất để sắc cùng 600ml nước.
- Sắc trên lửa thật nhỏ để thuốc tiết hết chất hòa cùng nước.
- Khi lượng nước trong ấm còn ½ thì chắt ra bát nhỏ đợi nguội một chút thì uống.
- Mỗi ngày sử dụng một thang và mỗi thang ngày sắc làm 2 – 3 lần đều được, không để thuốc sắc sang ngày hôm sau.
4. Bài thuốc điều hòa kinh nguyệt của chị em và các chứng đau đầu, chóng mặt
Một trong những bài thuốc được các chị em sử dụng nhiều nhất và mang lại hiệu quả cao từ cây máu người chính là để hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt. Ngoài ra những đối tượng thường xuyên bị hoa mắt, chóng mắt, choáng váng khi ngồi lên đứng xuống cũng có thể áp dụng để cải thiện tình trạng sức khỏe.
- Những vị thuốc cần chuẩn bị bao gồm: Cây huyết đẳng, nghệ tươi vàng, ích mẫu và ngưu kinh. Mỗi vị có tá dược từ 10 – 15g là đủ.
- Cho thuốc vào ấm và sắc cùng 1 lít nước, đến khi còn ½ nước thì dừng và chắt ra một bình giữ nhiệt để ủ ấm.
- Phần nước này nên chia thành 2 – 3 lần để uống sẽ mang lại hiệu quả cao hơn là uống cùng một lúc. Ngoài ra thuốc còn cải thiện khí huyết và tăng cường tuần hoàn máu.
- Những chị em bị chậm kinh, mất kinh, rong kinh uống bài thuốc này trong 2 – 3 tuần tháng thì những tháng sau kinh nguyệt sẽ quay trở lại và đều đặn bình thường.
5. Bài thuốc trị chứng đau lưng kinh niên ở người cao tuổi
Đau lưng ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe của người mắc, gặp khó khăn trong di chuyển và sinh hoạt cuộc sống hằng ngày. Thực hiện sắc và uống bài thuốc dưới đây sẽ giúp hỗ trợ và giảm nhanh tình trạng này.
- Thảo dược cần có cho bài thuốc gồm củ kim cang, rễ cây trinh nữ, ngưu tất nam, cây bao kim, trần bì, quế chi và cây cỏ máu là không thể thiếu. Bạn chuẩn bị tá dược vừa đủ cho một bài thuốc mỗi vị từ 8 -12g.
- Sắc thuốc mỗi ngày một thang cùng 4 bát nước cho đến khi còn 1 bát thì uống.
- Bài thuốc kết hợp chế độ ăn uống phù hợp và nghỉ ngơi điều dưỡng cơ thể thì sau 1 – 2 tháng bệnh nhân sẽ thấy tình trạng đau lưng giảm dần và biến mất.
6. Bài thuốc trị bệnh mồ hôi trộm
Không chỉ riêng những bé nhỏ mà ngay cả người lớn cũng rất dễ mắc bệnh mồ hôi trộm. Triệu chứng này không quá nguy hiểm nhưng lại gây bất tiện trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày. Vì thế, nên điều trị sớm và hạn chế tình trạng này càng sớm, càng tốt.
Cách 1:
- Chuẩn bị 70 – 90g cây huyết đẳng, có thể thay đổi tùy vào thể trạng bệnh nhân nặng hay nhẹ.
- Rửa sạch các vị thuốc và cho vào ấm sắc cùng 500ml nước.
- Còn lại 200ml thì chắt ra bát để uống.
Cách 2:
- Chuẩn bị 70g cây huyết đằng tươi được cắt nhỏ cùng 2 quả trứng gà đã được luộc chín.
- Cho cả hai nguyên liệu vào nồi và nấu thành canh.
- Dùng liên tục trong 10 ngày sẽ thấy tình trạng được cải thiện dần.
7. Bài thuốc lợi huyết, suy nhược cơ thể, tăng cân tăng cường sức khỏe
- Chuẩn bị 45g bổ máu khô, rửa qua nước để loại bỏ bụi bẩn.
- Cho thuốc vào ấm và đun sôi cùng 1.5 lít nước trong 15 – 20 phút.
- Uống nước thay cho nước lọc mỗi ngày sẽ thấy hiệu quả tốt nhất, vị giác được cải thiện, ăn ngon và hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn từ đó giúp tăng cân và tăng cường sức khỏe.
8. Bài thuốc dành cho người bị đau dây thần kinh tọa
- Dùng cây cỏ xước, thoát hạch nhân, khương hoàng, cam thảo, hạn liên thảo, hồng hoa và cỏ máu mỗi loại 12g.
- Sắc mỗi ngày một thang và uống để thấy hiệu quả tốt nhất mang lại
9. Bài thuốc cho chị em sau sinh nhanh khỏe và phục hồi làn da
Chị em sau sinh thường hay tự ti với ngoại hình không đẹp của mình. Do đó, đừng để việc này ảnh hưởng đến bạn, hãy sử dụng bài thuốc đặc biệt từ cây cỏ máu để cải thiện tình trạng này. Ngoài ra cây cỏ máu có tốt cho bà bầu mà không ảnh hưởng đến chất lượng sữa cho bé nên có thể yên tâm khi sử dụng.
- Dùng cây cỏ máu tươi và rửa thật sạch với nước để loại bỏ bụi bẩn rồi phơi khô.
- Cho thuốc đã phơi vào trong ấm và sắc cùng nước uống.
- Uống thuốc khi còn ấm sẽ mang lại hiệu quả cao hơn, thanh nhiệt, giải độc, mát gan và giúp chị em phục hồi sau sinh.
10. Bài thuốc chữa bệnh đau dạ dày cấp tính
Người ta thường biết nhiều đến việc chữa bệnh đau dạ dày thường là từ nghệ tươi, lá bạc hà, mật ong,.. chứ ít ai biết cây bổ máu cũng có thể chữa bệnh này ở thể cấp tính. Đặc biệt các bài thuốc dưới đây áp dụng cho nhiều vị trí đau khác nhau tại dạ dày như thượng vị, hạ vị, hang vị, viêm loét dạ dày,…
Bài thuốc 1:
- Chuẩn bị 16 – 25g cây cỏ máu tươi hoặc khô.
- Thảo dược được rửa sạch và đun sôi cùng 1.5 lít nước.
- Đun trong 15 – 20 phút rồi chắt nước ra uống thay nước lọc hằng ngày.
Bài thuốc 2:
- Bạn chuẩn bị khoảng 1kg cây cỏ máu khô và rượu trắng trên 40 độ C trở lên.
- Các dược liệu cần được rửa sạch trước khi xếp vào bình thủy tinh.
- Đổ rượu vào trong bình ngập mặt thảo dược.
- Ngâm rượu trong 15 – 30 ngày là có thể uống được.
- Mỗi ngày bạn uống khoảng 40 ml chia làm 2 lần và dùng trong bữa ăn.
Bài thuốc 3:
- Các thảo dược cần có để thực hiện bài thuốc bao gồm: Cây cỏ máu, lôi công chính hoài, hà thủ ô, hắc đại đậu, cườm thảo, liêu sâm, cam thảo dây, lôi công anh thảo.
- Mang các vị thuốc đi rửa sạch và cho vào ấm để sắc cùng 4 bát nước, sắc trên lửa nhỏ. đến khi lượng nước còn 1 bát thì chắt ra bát để uống ngay.
- Mỗi ngày liên trì dùng 1 thang và mỗi thang sắc làm 2 – 3 lần để uống.
11. Bài thuốc điều trị bệnh đau nhức chân tay khi chuyển mùa
- Các thành phần không thể thiếu bao gồm: Ngũ hoa, huyết đẳng, cỏ máu, dây ruột gà, tang chi và mao đương quy, mỗi vị dùng trọng lượng 10 – 15g là đủ.
- Các thảo dược đã được rửa sạch cho vào ấm cùng 700ml nước để sắc uống.
- Canh thuốc đến khi còn ½ lượng nước thì dừng lại và chắt ra bát để uống.
- Thuốc thu được nên chia thành 2 lần để uống trong ngày sẽ tốt hơn.
Lưu ý khi sử dụng cây cỏ máu trong việc chữa bệnh
Nhiều người trong quá trình sử dụng sẽ có thắc mắc rằng cây cỏ máu có tác dụng phụ không hay là có hại hay không? Hiện nay vẫn chưa có công trình nghiên cứu hay phát ngôn chính thức nào về cây cỏ máu có tác hại đến người sử dụng.
Tuy nhiên trong quá trình dùng tùy cơ địa của từng người mà không tránh khỏi tình trạng bị dị ứng, thuốc không hợp, hay không mang lại hiệu quả cao như mong muốn. Vì thế, người bệnh cần lưu ý một số điều dưới đây khi dùng để mang lại hiệu quả tốt nhất.
- Phụ nữ mang thai không dùng cho cây cỏ máu trong điều trị bệnh, vì có thể gây động thai.
- Trẻ em, hoặc bất cứ ai bị dị ứng, nhạy cảm với thành phần của thuốc không nên dùng hoặc hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.
- Lưu ý khi bạn dùng cây cỏ máu khô, bạn cần nhớ kiểm tra kỹ, chọn thảo dược sao cho không lẫn thêm bất kỳ loại lá cây hay cây cỏ khác. Những dược liệu bị ẩm mốc, đổi máu thì không nên dùng để tránh gặp tác dụng phụ trong quá trình sử dụng.
- Cây có máu có tính ấm nên những đối tượng có thể nhiệt nên thận trọng trong quá trình dùng.
- Dùng cây cỏ máu rất tốt cho sức khỏe của người dùng, tuy nhiên không nên lạm dụng quá nhiều, một mức vừa đủ từ 30 – 50g/ngày được xem là phù hợp nhất.
Mua dược liệu cỏ máu ở đâu uy tín, chất lượng? Giá bao nhiêu
Cây cỏ máu là một trong những loại cây được xuất hiện nhiều ở vùng rừng núi cao, cho nên không ai cũng có thể lên đây để thu hái. Người ta sẽ chọn phương pháp mua từ những đơn vị cung cấp và phân phối dược liệu để về sử dụng.
Loại thuốc này lại an toàn và đặc biệt tốt, dùng được cho nhiều đối tượng khác nhau. Chính điều này khiến cho ngày càng nhiều đơn vị bán, dẫn tới tình trạng thảo dược kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ, có sử dụng hóa chất bảo quản,.. Khiến người mua không biết nên chọn điểm bán uy tín nào.
Tốt nhất bạn nên đặt mua dược liệu cỏ máu tại các hiệu thuốc đông y, các đơn vị, cửa hàng kinh doanh dược liệu uy tín chất lượng để đảm bảo tốt nhất khi sử dụng.
Trên đây là thông tin chung về dược liệu cây cỏ máu mà nhiều người quan tâm hiện nay. Hy vọng điều này đã phần nào giúp bạn hiểu hơn và tin tưởng sử dụng trong việc chăm sóc sức khỏe hằng ngày của mọi người.
